Ordu'nun tarihî coğrafyası (XIII - XV. yüzyıllar)
Historical geography of Ordu (XIII - XVth centuries)
- Tez No: 446233
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SAVAŞ EĞİLMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Tarih, Geography, History
- Anahtar Kelimeler: Kotyora, Khalybia, Bayramlu, Ordu, Tarihî Coğrafya, Cotyora, Khalybia, Bayramlu, Ordu, Historical Geography
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 235
Özet
Karadeniz'in güneyinde, Giresun ile Samsun şehirleri arasında yer alan Ordu şehri, en eski çağlardan itibaren yerleşim görmüş ve birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Antikçağda Sinoplu kolonistlerin Kotyora şehrini kurmalarıyla önemli bir liman yerleşmesi haline gelen bölge, Pontus Kralı I. Pharnakes'in Kotyora halkını Pharnakia'ya sürgün etmesiyle önemini yitirdi. Roma ve Bizans dönemlerinde Ordu ve çevresi, eskiçağ halklarından Khaliblerin adına izafeten Khalybia olarak adlandırıldı. Anadolu'da Moğol istilası sonrası dönemde Bayramlular, Khalybia'yı fethederek Bayramlu Beyliği'ni kurdular. Bayramluların egemen olduğu topraklar Bayramlu adı ile bilinirken merkezleri ise Ordu adı ile anılmaya başlandı. 1427 yılında kesin olarak Osmanlı Devleti'ne katılan Bayramlu ülkesi, Osmanlı kaynaklarında Bayramlu adı ile anılmaya devam etti. Ordu adı önceleri sadece Bayramluların merkezini tanımlarken sonraki yüzyıllarda ilin tamamını tanımlayan bir ad oldu. XIII. yüzyıl sonlarından itibaren Ordu ve çevresine yapılan Oğuz fetih ve göçleri ile bölgenin demografik yapısı tamamen değişti. Müslümanların nüfusu hızla artarken gayrımüslimlerin nüfusu düşüşe geçti. Hem Müslim hem de gayrımüslim halk, ekonomik olarak başta tarım olmak üzere hayvancılık, arıcılık, madencilik, avcılık gibi faaliyetler yürütüyorlar, bölgede oldukça geniş yer kaplayan ormanlardan faydalanıyorlardı. Bunlara bağlı olarak da birçok meslek dalı faal olarak çalışıyordu. Bölgede yerleşme topografik yapıya bağlı olarak oldukça dağınık bir durumdaydı. Köylerin birçoğu üç veya beş haneden oluşuyordu. Mesken tipleri ise yine coğrafyaya bağlı olarak ahşap yapılardan ibaretti. Yalnızca birkaç hamam, cami ve kaleler haricinde taş yapı neredeyse yoktu. Ordu ve çevresi ile ilgili tarihi eserin günümüze bu kadar az ulaşmasının sebebi de mimarinin ahşaba dayalı olmasından kaynaklanmaktadır.
Özet (Çeviri)
The city of Ordu is located in the southern Black sea between the provinces of Samsun and Giresun. It has been inhabited since ancient times and has been a host to many civilizations. In ancient times, the Sinopean Colonists founded the city of Cotyora making it an important harbour settlement in the region. However, the region lost its importance because the king of Pontos, Pharnakes I, relocated the Cotyorean people to Pharnakia. During the Roman and Byzantine period, Ordu and its vicinity were renamed as Khalybia, after the ancient people Khalybes who had inhabited the region. In the period after the Mongol invasion of Anadolu, the Bayramlu's conquered Khalybia and established the Bayramlu Principality. While the Bayramlu's territory were known as Bayramlu, their capital was named as Ordu. The country of Bayramlu after definitely joining the Ottoman state in 1427, remained named as Bayramlu in the Ottoman archive documents. While the name of Ordu was used to just define the Bayramlu capital previously, in the following centuries it became the name that defined the entire province. Beginning in the late of XIIIth century, the demographic structure of the region had completely changed due to Oghuz conquets and migrations. The muslim population was growing rapidly while the non-muslim population began to decline. Both Muslims and non-Muslims economically engaged in agriculture, farming, animal husbandry, beekeeping, mining, hunting and various other activities. They also benefitted from the vast and dense forests found in this region. Consequently, many professions relating to these activities were actively pursued. Due to the topography, settlements were quite scattered in the region. Many villages consisted of merely three to five houses. Furthermore, due to the geography the mode of housing was established on hardwood and timber. Apart from just a few baths, mosques and the castles, there existed no stone built structures. As a result, only a handful of historic monuments reaching to this day in and around Ordu is because their architecture was based on hardwood and timber.
Benzer Tezler
- Ordu efsaneleri
Legens of Ordu
EROL AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halk Bilimi (Folklor)Ordu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET DAĞLI
- Sovyetlerin Afganistan'ı işgal etmesi ve Afgan halkının direnişi
Occupation of Afganistan by Soviets and resistance of Afghan people
HASİBULLAH SADEED
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TarihNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI ATÇEKEN
- 15. ve 16. yüzyıllarda Menderes Havzasında yerleşme ve nüfus
Settlement and population in the Menderes Basin in the 15th and 16th centuries
EMİNE SÖNMEZ