Bazı ekmeklik buğday genotiplerinde tuz ve kuraklık stresinin çimlenme ve fide gelişimine etkisi
Salt and drought stress effect on germination and seedling growth of some bread wheat genotypes
- Tez No: 446562
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ATAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mustafa Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu çalışma; Akdeniz Bölgesi şartlarında yetiştirilen ya da yetiştirilmesi önerilen bazı ekmeklik buğday genotiplerinin çimlenme ve ilk gelişme dönemlerinde tuz ve kuraklık stresine karşı tepkilerini belirlemek amacıyla, Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi laboratuarlarında, 2014 yılında yürütülmüştür. Denemelerde; Karatopak ve Sagittoria ekmeklik buğday çeşitleri ile Uluslararası Kurak Alanlar Araştırma Merkezinden sağlanan ileri buğday ıslah hatları (1, 8 ve 20 nolu hatlar) materyal olarak kullanılmıştır. Araştırma; 3 farklı (saf su (kontrol), 80 mM ve 160 mM) NaCl dozlarında oluşturulan tuz stresinin ve Polietilen Glikol (PEG-6000) kullanılarak oluşturulan 3 farklı osmotik basınç altında (Saf su (kontrol), -0.6 MPa, -1.2 MPa) iki ayrı deneme şeklinde yürütülmüştür. Çimlendirme çalışmaları, petri kapları içerisinde tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak iklim dolabında yürütülmüştür. Fide gelişimi testleri ise torf ve steril dere kumu karışımı ile doldurulan plastik kaplarda tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak iklim odasında yürütülmüştür. Petri kaplarında ve plastik kaplarda yürütülen tuz stresi denemeleri sonucunda; buğdayda tuz konsantrasyonlarının artmasına bağlı olarak çimlenme ve çıkış yüzdesinin, çimlenme ve çıkış indeksinin, fide boyu, kök uzunluğu, fide yaş ağırlığının, kök yaş ve kuru ağırlığının önemli düzeyde azaldığı, ortalama çimlenme zamanı, ortlama çıkış zamanının ve fide kuru ağırlıklarının ise arttığı belirlenmiştir. Buğday çeşitlerinde yapılan çimlendirme ve fide gelişim denemelerinde, ozmotik potansiyelin artmasına bağlı olarak çimlenme ve çıkış yüzdesinin, çimlenme ve çıkış indeksinin, fide boyu, kök uzunluğu, fide yaş ağırlığının, kök yaş ve kuru ağırlığının, önemli düzeyde azaldığı, ortalama çimlenme ve çıkış zamanı ile fide kuru ağırlıklarının ise arttığı tespit edilmiştir. PEG uygulmaları NaCI uygulamalarına göre daha fazla etkide bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in the laboratories of Faculty of Forestry of Karatekin University in order to determine the response to drought and salt stress of some bread wheat genotypes which are grown or supposed to be cultivated in Mediterranean conditions during the periods of germination and the seedling growth in 2014. In these experiments; some bread wheat varieties such as Karatopak and Sagittoria and advanced wheat breeding lines (1, 8 and 20 lines) which are provided from International Drylands Research Center (ICARDA, Aleppo, Syria) were used as materials. This research was carried out as two separate trials. Salt stress was generated at 3 different doses of NaCI (pure water as a control, 80 mM NaCI and 160 mM NaCl). Drought stress was generated at 3 different osmatic potential of PEG-6000 (pure water as a control, -0.6 MPa and -1.2 MPa). Germination studies were carried out in the petri dishes setled in climate cabinets with 4 replications according to factorial arrangement of completely randomized design. Seedling growth tests were carried out in the plastic containers filled with a mixture of river sand and torf (1:1) in climate cabinet with 3 replications with factorial arrangement of completely randomized design. As a result of experiments conducted to salt stress in the Petri dishes and plastic containers; depending on the increase of salt concentration, the germination and emergence percentages, germination and emergence indexes, seedling height, root length, seedling fresh weight, fresh and dry weights of the roots significantly reduced, and it was determined that increased the average germination and emergence time and seedling dry weights. In the germination and seedling growth tests, the germination and emergence percentage, the germination and emergence index, seedling length, root length, seedling fresh weight of root age and the dry weight decreased significantly, with average germination and emergence time seedling dry weights were found to increase due to an increase in osmotic potential. It was determinded that PEG was more powerfull stress agent as compared to NaCI.
Benzer Tezler
- Ekmeklik buğdaya salisilik asit uygulamasının çimlenme döneminde kuraklık ve tuzluluk stresine etkisinin belirlenmesi
Determination of the effect of salicylic acid application on drought and salinity stress in germination stage of bread wheat
MELİKŞAH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatMardin Artuklu ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAT KIZILGEÇİ
- Cold, drought, and salt tolerance levels of some species and varieties of wheat (Triticum turgidium)
Bazı buğday (Triticum turgidium) tür ve çeşitlerinin soğuğa, kurağa ve tuza dayanım düzeyleri
DİDEM ASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
BiyolojiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUSRET ZENCİRCİ
- Bazı ekmeklik buğday (T. aestivum L.) genotiplerinde çimlenme döneminde sulama suyu tuzluluk stresinin azaltılmasında silisyumun etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of silicon on alleviating irrigation water salinity stress during the germination period in selected bread wheat (T.aestivum L.) genotypes
KEMAL DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÖKSAL YAĞDI
- Effect of foliar applications of salicylic acid on mineral nutrition and some physiological properties of bread wheat genotypes under salt stress conditions
Yapraktan salisilik asit uygulamasının tuz stresi altındaki ekmeklik buğday genotiplerinin mineral beslenme ve bazı fizyolojik özellikleri üzerine etkisi
NADIA ALI SIR ELKHTIM AHMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
ZiraatÇukurova ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM EKER
- Türkiye'de bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde tuza tolerans/dayanıklılık göstergesi olarak evrensel SSR markörlerinin kullanılabilirliğinin araştırılması ve tuz stresi koşullarında gen ifade profillerinin incelenmesi
Exploring the usability of universal SSR markers as an indicator of salt tolerans/resistance and examining of gene expression profiles under salt stress conditions in some bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars in Turkey
MURAT AYCAN
Doktora
Türkçe
2018
BiyoteknolojiAnkara ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIZ