Geri Dön

Matematik öğretmenlerinin kullandıkları örneklerin sınıflandırılması ve öğretimsel açıklama boyutlarıyla ilişkisinin incelenmesi

The classification of examples used by teachers and the analysis of its relationship with dimensions of instructional explanation

  1. Tez No: 448314
  2. Yazar: SEVİLAY ALKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT GÜVEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Matematik Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 383

Özet

Uzun yıllardan bu yana, matematiğin nasıl daha iyi öğretilebileceği üzerine birçok farklı düşünce ortaya atılmakla birlikte, bu düşüncelerin üzerinde uzlaşılan noktalardan biri, örneklerin matematik eğitimi için güçlü bir öğretimsel araç olduğu gerçeğidir. Çünkü insanlar özellikle örnekler aracığıyla kavramları ve matematiksel ilişkileri yapılandırma eğilimindedir. Bu durum örneklerin ve bu örneklere eşlik eden açıklamaların öğrenme ortamlarında etkili bir şekilde kullanımını gerektirmektedir. Yapılan çalışmalar incelendiğinde, örnek türleri ve bu örnek türlerinin yer aldığı çeşitli örnek sınıflandırmalarına rastlanılmıştır. Fakat yapılan bu sınıflandırmaların doğrudan öğretmenlere yönelik olmadığı, bazı noktalarda eksik olduğu ve bu sınıflandırmalarla ilgili bir karmaşa olduğu görülmüştür. Bu doğrultuda çalışmamız iki temel amaç etrafında şekillendirilmiştir. Bunlardan birincisi öğretmenlerin kullandıkları örneklerin sınıflandırılması, ikincisi ise öğretmenlerin öğretimsel açıklamaları ile kullandıkları örnekler arasındaki ilişkinin tespit edilmesidir. Çalışma iki farklı Anadolu Lisesinde görev yapan 5 matematik öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerin kullandıkları örneklerin sınıflandırılmasına yönelik verilerin elde edilmesinde, iki yıl toplam 275 ders saati gözlem yapılmıştır. Bu gözlemlerin yanı sıra ders öncesi ve ders sonrası öğretmenler ile informal mülakatlar yapılmıştır. Bununla birlikte öğretmenlerin dersteki öğretimsel açıklama boyutları ile kullandıkları örnek çeşitleri arasındaki ilişkinin belirlenmesinde, veriler sadece gözlemler yoluyla elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde; örneklerin sınıflandırılmasında içerik analizinden ve öğretmenlerin öğretimsel açıklama boyutlarının tespit edilmesinde ise Kinach tarafından geliştirilen çatı doğrultusunda betimsel analiz tekniklerinden yararlanılmıştır. İçerik analizinin sonuçları doğrultusunda oluşturulan örneklere ait kodların bir araya getirilmesi ile meydana gelen kategorilerin doğruluğunu desteklemek amacıyla kümeleme analizi kullanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin derslerinde kullandıkları örneklerin başlangıç, standart, geliştirici, uç, örnek dışı ve karşıt örnekler olmak üzere altı farklı şekilde sınıflandırılabileceği sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte açıklayıcı ve işlemsel boyutta olan öğretmenlerin derslerinde en çok standart ve geliştirici örneklere yer verdikleri görülmüştür. Bunun yanı sıra açıklayıcı boyuttaki öğretmenlerin örnek dışı örnekleri derslerinde daha çok kullandıkları görülmüştür. Öğretmenlerin derslerinde konulara ait tanım, kural ve ilişkilerin anlamlarını açıklamaktan ziyade bunların çeşitli işlemler vasıtasıyla nasıl kullandığını göstermeye yönelik örnekleri daha çok tercih etmelerinin görülmesi üzerine; öğretmenlere derslerinde tanım ve kuralların üzerinde daha fazla durmaları ve özellikle tanım ve kuralları açıklarken standart ve geliştirici örneklerin yanı sıra örnek dışı örneklere de yer vermeleri önerilmiştir.

Özet (Çeviri)

For many years, there have been so many different on how to teach mathematics better. In spite of the differences among them, they are all agreed on the importance of the examples in mathematics education as an instructional tool because people tend to associate the concepts and especially mathematical relations through examples. This situation requires the efficient usage of examples and the explanations carried out by these examples in the classroom. In the studies, the types of examples and various example classifications which these types of examples belong to, have been encountered. However, these classifications are not directly related to the teachers, and they have some deficiencies in some points and there seems to be confusion about these classifications. In the light of these facts, our study aims to fulfill two main goals. The first one is the classification of examples used by teachers, and the second one is to identify the relationship between the instructional explanations and the examples used by teachers. Within this context, the study has been carried out with five mathematics teachers in two different Anatolian High Schools. Accordingly, collecting the data to classify the examples used by teachers took two years and 275 lessons were observed. In addition to these observations, the informal interviews were conducted with teachers before and after the lessons. Moreover, the data were collected only through observations to find out the relationship between the type of examples used by teachers and the dimensions of the instructional explanations in their lessons. For analyzing the data obtained in the research, we benefited from both content analysis and descriptive analysis. The content analysis is used to classify the examples. The descriptive analysis is utilized according to the roof developed by Kinach to identify the dimensions of teachers' instructional explanations developed by Kinach. In accordance with the results of the content analysis, the example codes are created and brought together to form the categories. Furthermore, the accuracy of these categories are checked by applying the Clustering analyze technique. In this thesis, we conclude that the examples used by teachers can be classified into six different categories: start up examples, extreme examples, non-examples, counter examples, improving examples and standard examples. In addition, it is found that the teachers in descriptive and operational dimension use mostly standard and improving examples. Also it is seen that the teachers in descriptive dimension use non-example more in their lesson. Since it has been seen that the teachers prefer the examples which show how to use definitions, rules and relations by various operations more rather than explaining the meanings of these in their lessons, the teachers have been recommended to spend more time for the definitions and the rules and especially to give place to the non-examples as well as the standard examples and improving examples while illustrating the definitions and the rules.

Benzer Tezler

  1. Ortaokul matematik öğretmenlerinin oran ve orantı konusunda kullandıkları örneklerin sınıflandırılması

    Classification of examples which secondary school math teachers use in the subject of ratio and proportion

    MÜCAHİT ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH KARAKUŞ

  2. Ortaokul matematik öğretmenlerinin irrasyonel sayıların öğretiminde kullandıkları örneklerin nedenlerinin incelenmesi

    An investigating of the reasonsof middle school mathematics teachers' use of examples for irrational numbers

    ANIL OĞUZ EROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZÜLBİYE TOLUK UÇAR

  3. Ortaokul matematik öğretmenlerinin dönüt sürecinde kullandıkları örnek çeşitlerinin algılanan yarar bağlamında incelenmesi

    Examination of example types used by middle school mathematics teachers in the feedback process in the context of perceived usefulness

    MERVE COŞKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT GÜVEN

  4. Ortaokul matematik öğretmenlerinin ispat algılarının genelleyici örnek bağlamında incelenmesi

    Examination of secondary mathematics teachers' perceptions of proof in a generic example context

    MUSTAFA AKGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAdıyaman Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEN KILINÇ

    DOÇ. DR. MUHAMMED FATİH DOĞAN

  5. Exploring middle school mathematics teachers' treatment of rational number examples in their classrooms: A multiple case study

    Ortaokul matematik öğretmenlerinin rasyonel sayı örneklerini sınıf ortamında ele alış biçimlerinin incelenmesi: Çoklu durum çalışması

    RAMAZAN AVCU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÇİĞDEM HASER