İttihâd-ı İslam ideolojisinin Türk edebiyatına yansıması (1839-1908)
The reflection of the ideology of panislamizm to Turkish literature (1839-1908)
- Tez No: 448492
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET GÜR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türk Edebiyatı tarihi, edebiyat ve ideoloji, edebiyat ve siyaset, edebiyat ve din, Tanzimat edebiyatı, ittihâd-ı İslam, ihtilâf-ı İslam, İslam milleti, İslamcılık, Osmanlıcılık, halîfelik kurumu, İslam dünyası, Namık Kemal, Abdülhak Hâmid Tarhan, Mizancı Murad, Ahmet Midhat Efendi, The history of Turkish Literature, literature and ideology, literature and politics, literature and religion, Tanzimat Literature, Panislamism, unity of Islamic people, conflict of Islamic people, Islamic nationality, Panottomanism, the institution of khilafah, Islamic world, Namık Kemal, Abdülhak Hâmid Tarhan, Mizancı Murad, Ahmet Midhat Efendi, Muallim Naci, novel, poem, theatral play, poetical work, article
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
Osmanlı Devleti son yüzyılında yıkılma tehlikesi altındadır. Devlet adamları ve aydınlar bu tehlikeyi ortadan kaldırmak için farklı fikirler geliştirmişlerdir. Bu dönemde yıkılışa bir çözüm olarak sunulan tekliflerden birisi de“ittihâd-ı İslam”dır. Bu fikrin o dönemde ortaya çıkmasına hem yerli hem de Batı'dan gelen tesirler söz konusudur. Bu tesirler; Müslüman olmayan unsurlara verilen imtiyazlar, Batılı aydınların İslâm'a yönelttikleri tenkitler, sömürgeleşmek üzere olan Müslüman ülkelerden gelen yardım talepleri, hilâfet kurumunun dünya Müslümanları üzerindeki etkisinin farkedilmesi, etnik temelli bir birliği amaçlayan Pancermenizm ve Panslavizm ideolojilerinin iz düşümü olarak Panislamizm karşılığının ortaya çıkması şeklinde özetlenebilir. Bu tezin hazırlanış gayesi, Tanzimat ve II. Abdülhamid devirlerinde ittihâd-ı İslam ideolojisinin Türk Edebiyatı eserlerine yansımasını göstermektir. Tez iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ittihâd-ı İslam ideolojisinin oluşmasındaki tarihî süreç, bu ideali yüzyıllardan beri sürdüren hilâfet kurumu, XIX. asırda İslam âleminin ve Osmanlı Devleti'nin durumu ve Yeni Osmanlılar'ın ve diğer dönem aydınlarının konu ile alakalı gazete makaleleri anlatılır. İkinci bölümde ise bu ideolojinin Ziya Paşa, Namık Kemâl, Ahmet Midhat Efendi, Muallim Naci, Abdülhak Hâmid Tarhan, Mizancı Murad, ve İbnülemin Mahmud Kemal gibi dönemin edebiyatçıları tarafından roman, piyes, manzum ve şiir gibi edebiyat eserlerinde nasıl işlendiği aktarılır.
Özet (Çeviri)
It was in danger of collapse of the Ottoman Empire in the last century. Statesmen and intellectuals have developed different ideas on how to eliminate this hazard. One proposal as a solution to fall in this period was the idea of Panislamism. There has been both the local and western influences in the emergence of this idea in that period. These influences can be summarized as the exemptions granted to non-Muslim citizens at Tanzimat period , the criticisms they turned to Islam of Western intellectuals, the demands for help from Muslim countries they were about to become colonies, the recognition of the impact of the institution of khilafah on Muslim World, the emergence of the concept of Panislamism taking inspiration Pan-Germanism and Panslavism aiming a unity based on ethnicity. That's the aim of this thesis is to show the reflection of the ideology of Panislamizm to Turkish literature in Tanzimat and II. Abdulhamid periods. The thesis consists of two parts. In the first part, the historical process in the formation of Panislamism ideology, the institution of khilafah protecting this ideal for centuries, the situation of İslamic World and Ottoman Empire in XIX. century and the newspaper articles of the Young Ottomans and the other intellectuals of this period on this subject are explained. In the second part, how to use this ideology in fictional and poetik texts such as novels, theatral plays and poems by litterateur authors of Tanzimat period like Ziya Paşa, Namık Kemal, Ahmet Midhat Efendi, Muallim Naci, Abdülhak Hâmid Tarhan, Mizancı Murad and İbnülemin Mahmud Kemal are described.
Benzer Tezler
- Eşref Edib Fergan'ın hayatı ve Türk basın tarihindeki yeri
Writer Ashraf in the history of Fergan'in life and Turkish press
İSMAİL ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihKırıkkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM GÖK
- 19. yüzyılda Mısırlı panislamist-milliyetçi entellektüel: Ahmet Şevki'nin Osmanlı-Mısır ilişkileri açısından değerlendirilmesi
An Egyptian panislamist and nationalist intellectual in the nineteenth century: The ideas of Ahmed Şevki in the mirror of Ottoman-Egyptian relations
İSMAİL KIRMIZI
- Tarikat-i Salahiye Cemiyeti (1919 - 1925)
The Tarikat-i Salahiye Community (1919 - 1925)
SEBİLE YILDIZ AYBAK
Doktora
Türkçe
2024
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDEF BULUT
- Türkiye'de İslamcılık akımının Kürt sorununa yaklaşımı (1980-2002)
The approach of Islamism to the Kurdish question in Turkey (1980-2002)
ABDÜL SAMET ÇELİKÇİ
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDİP ASAF BEKÂROĞLU
- Liberal düşüncenin gelişiminde iktisat politikasının evrimi ve Türk örneği
The Evolution of economic policy in the development of liberal thought and the Turkish case
KIVANÇ ACAR