Geri Dön

Türkiye'de İslamcılık akımının Kürt sorununa yaklaşımı (1980-2002)

The approach of Islamism to the Kurdish question in Turkey (1980-2002)

PDF İndir

  1. Tez No: 651377
  2. Yazar: ABDÜL SAMET ÇELİKÇİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EDİP ASAF BEKÂROĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 256

Özet

Bu tez, İslamcı perspektiften Kürt sorununun nasıl değerlendirildiğini konu edinmekte ve Türkiye İslamcılığının 1980-2002 arası dönemde Kürt sorununa nasıl yaklaştığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu tezde, dini doktrine dayalı bir ideoloji olan İslamcılığın etno-politik içeriğe sahip milli bir mesele olan Kürt sorununu nasıl değerlendirdiğinin analiz ve tespit edilmesi için, din ve milliyetçilik arasındaki ilişki biçimlerinden hareketle oluşturulan bir teorik perspektif benimsenmiştir. Bu teorik perspektif doğrultusunda da, Türkiye İslamcılığının Kürt sorununa ilişkin 1980-2002 arası dönemi kapsayan değerlendirmeleri, Türkiye'deki devlet, Türk milliyetçiliği ve milli kimliği ile kurduğu ilişki biçimleriyle doğrudan irtibatlandırarak incelenmiştir. Bu çalışmada, Türkiye İslamcılığı, Türkiye'deki devlet, Türk milliyetçiliği ve milli kimliği ile kurduğu ilişki biçimleri açısından ana akım İslamcılık ve radikal İslamcılık şeklinde iki tip olarak kategorize edilmiş ve bu iki tip İslamcılığın Kürt sorununa yönelik değerlendirmeleri karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir. Bu analiz neticesinde, Türkiye'deki ana akım ve radikal İslamcılığın, Kürt sorununu, ulus devlet, milliyetçilik ve milli kimlik gibi yapı, düşünce ve kavramlara yönelik yaklaşımları ekseninde şekillenen siyasal-toplumsal tasavvurları doğrultusunda ele aldığı, bundan dolayı da, meseleye yaklaşımları arasında benzerlikler olduğu gibi, anlamlı farklılıklar da olduğu görülmüştür. Ana akım ve radikal İslamcılığın Kürt sorununa yaklaşımları arasında farklılıkların oluşmasında belirleyici olan temel faktör, ilkinin meseleyi Türkiye merkezli ve Türkiyeci bir perspektifle, ikincisinin ise meseleyi ümmet merkezli ve evrenselci bir perspektifle değerlendirmesi olarak tespit edilmiştir. Bu tezde ana akım ve radikal İslamcılık arasındaki benzerlikler ve farklılıklar, bu iki tip İslamcılığın, Kürt sorununun içerdiği muhtelif konulara ilişkin değerlendirmeleri üzerinden ele alınmıştır. Bu çerçevede, ana akım İslamcılığın Kürt sorununun Türkiye'deki müesses nizamdan ve resmi ideolojiden kaynaklandığı fikrine sahip olduğu görülürken, radikal İslamcılığın ise Kürt sorununu ümmet sorunu olarak tanımladığı ve sorunun kaynağını milliyetçiliğin ve ulus devletlerin bizatihi varlığı olarak saptadığı görülmüştür. Kürt sorununun nihai ve kalıcı bir şekilde çözüme kavuşturulması konusunda, ana akım İslamcılığın, Türkiye merkezli ve Türkiyeci bir perspektif çerçevesinde, Türkiye'nin üniter yapısının ve bütünlüğünün mutlaka korunması, ama Türkiye'deki müesses nizamın revize edilmesi, resmi ideolojinin değişmesi ve İslam'ın yeniden devreye sokulması gerektiği fikrine sahip olduğu tespit edilmiştir. Öte yandan, radikal İslamcılığın ise, Kürt sorununun nihai ve kalıcı bir çözüme kavuşturulması için Türkiye'deki müesses nizamın revize edilmesini ve resmi ideolojinin değişmesini yeterli bulmadığı, sorunun nihai çözümünün ümmet sorununun çözümüyle mümkün olacağını savunduğu saptanmıştır. Bu doğrultuda da, radikal İslamcılık için Kürt sorununun nihai ve kalıcı olarak çözüme kavuşturulmasının formülünün, milliyetçiliğe dayalı mevcut ulus devletler sisteminin yerine, uzun vadede ümmet şuuruyla bir mücadele vermek, bu şekilde ümmetin her kavminin kimliğinin tanınacağı ve muhafaza edileceği bir birliğin, yani İttihad-ı İslam'ın tesis edilmesi olarak saptanmaktadır.

Özet (Çeviri)

This dissertation discuss how the Kurdish question was evaluated from Islamist perspective and aims to demonstrate the approach of Islamism in Turkey to the Kurdish question in the period between 1980-2002. In this dissertation, a theoretical perspective has been adopted based on the forms of relationship between religion and nationalism, in order to analyze and determine how Islamism, an ideology based on religious doctrine, evaluates the Kurdish question as a national issue with an ethno-political content. In accordance with this theoretical perspective, the evaluations of Islamism on the Kurdish question covering the period between 1980-2002, have been examined correlating its forms of relationship with state in Turkey, Turkish nationalism and national identity. In this study, Islamism in Turkey has been categorized as mainstream Islamism and radical Islamism in terms of its forms of relationship with state in Turkey, Turkish nationalism and national identity and the evaluations of these two types of Islamism on the Kurdish question are analyzed comparatively. As a result of this analysis, it has been seen that mainstream and radical Islamism in Turkey handled the Kurdish question with their political and social thoughts, which shaped in accordance wtih their approaches to nation state, nationalism and national identity. Therefore, it has been observed that there are similarities as well as significant differences between their approaches to the issue. The main factor determining the differences between the approaches of mainstream and radical Islamism to the Kurdish question has been determined as; evaluating the issue, with a Turkey-centric perspective of the first and with an ummah-centric and universalistic perspective of second. In this dissertation, the similarities and differences between mainstream and radical Islamism are discussed through the evaluations of these two types of Islamism on the various topics that the Kurdish question includes. It has been observed that mainstream Islamism sees established order and official ideology in Turkey as the basic reason of Kurdish question; radical İslamism defines the Kurdish question as an ummah question and sees the existence of nationalism and nation state as the basic reason of it. It has been determined that mainstream Islamism, in accordance with a Turkey-centric perspective, wants the protection of integrity and unitary structure of Turkey unconditionally, but the revision of the established order, the change of the official ideology and the reintroduction of Islam in Turkey to be provided a final and permanent solution about the Kurdish question. On the other hand, it has been seen that this solution proposal is not enough for radical Islamism. From a radical Islamist perspective, a final solution of the Kurdish question would be possible with the solution of the ummah question. Accordingly, It has observed that from a radical Islamist perspective, the formula for a final and permanent solution of the Kurdish question is, instead of the existing system of nation states based on nationalism, in the long run, to fight with the consciousness of the ummah, in this way, to establish a union, that is to say ittihad-ı Islam, in which the identity of every nation of the ummah will be recognized and preserved.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    446343

    Sebilürreşad ve Büyük Doğu Dergileri üzerinden 1940-1950 döneminde Türkiye'de İslamcılık

    Islamism in Turkey during the period between 1940 and 1950 through the Sebilurresad and Buyuk Dogu Journals

    ALİ OSMAN ÇAKMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Siyasal Bilimlerİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLAL ERYILMAZ

  2. Tez No

    350111

    Türkiye'de sağ muhafazakar-İslamcılık akımının Filistin sorununa yaklaşımı

    Right wing-conservative-Islamist approach on the Palestinian problem in Turkey

    PINAR ÖZDEN CANKARA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Uluslararası İlişkilerİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURAY MERT

  3. Tez No

    289402

    Türkiye'de islamcı aydınlarda modernleşme eleştirisi: Ali Bulaç örneği

    Criticism of islamic intellectuals in Turkey, modernization: The case of Ali Bulaç

    KENAN KURTOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Siyasal BilimlerKocaeli Üniversitesi

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YÜCEL DEMİRER

  4. Tez No

    693925

    İslamcılık ekseninde modernleşen Osmanlı İmparatorluğu'nda kadın-erkek eşitliği tartışmaları

    Discussions on equality of men and women with the discourse of Islamism in the Modernizing Ottoman Empire

    SİNEM ÇAVUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİKA ÇELİK

  5. Tez No

    586688

    İslamcı düşünce ve yayıncılık faaliyetleri: Milli Türk Talebe Birliği örneği

    Islamic thought and publishing activities: National Turkish Student Union sample

    İBRAHİM ÇİÇEKÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    GazetecilikSelçuk Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜNYAMİN AYHAN

Geri Dön