Havalimanlarının teknik etkinliklerinin özel ve kamu işletmeciliği yönünden güven bölgesi yaklaşımı ve veri zarflama analizi ile incelenmesi
Investigation of airports' technical efficiencies in terms of privately and publicly operated using assurance region and data envelopment analysis
- Tez No: 452019
- Danışmanlar: PROF. DR. CAN DENİZ KÖKSAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Havalimanı Özelleştirmesi, Veri Zarflama Analizi, Güven Bölgesi Yaklaşımı (AR), Airport Privatization, Data Envelopment Analysis, Assurance Region
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Yazında yer alan havacılık ile ilgili mevcut çalışmalara bakıldığında büyük çoğunluğunun havalimanlarının performanslarının veya etkinliklerinin değerlendirilmesi konusuna yoğunlaştığı görülmektedir. Özelleştirmelerin, havalimanlarının performanslarına olan etkisini inceleyen çalışmalara rastlanmamakta veya çok az rastlanmaktadır. İşte tam bu noktada, özelleştirmelerin havalimanlarının etkinliklerine olan etkisi ile ilgili alanda bir boşluk olduğu açıkça görülmektedir. Buradan hareketle çalışmanın amacı; havalimanlarında yapılan özelleştirmelerin, havalimanlarının etkinliklerine olan etkisinin incelenmesi adına etkin bir çalışma ortaya koymak ve gelecekte havalimanlarında yapılacak olası özelleştirme uygulamaları için özel sektöre ışık tutmaktır. Çalışma kapsamında öncelikle özelleştirmeler hakkında detaylı şekilde bilgi verilmeye çalışılmıştır. Sonra, havacılık sektöründe neden özelleştirmelere ihtiyaç duyulduğuna ve uygulanan özelleştirme projelerine değinilmiş, hem dünyadan hem de Türkiye'den bu projelere örnekler verilmiştir. Bir sonraki aşamada, özelleştirmelerin havalimanı etkinliğine olan etkisini belirlemek adına 2015 yılının tamamında Türkiye'de aktif olarak hizmet veren havalimanları kamu ve özel sermayeli olarak gruplanmıştır. Son aşamada ise havalimanları VZA, AHP/VZA, AHP/VZA-AR ve AHP Yaklaşımı ile Doğrudan Etkinlik Analizi gibi yöntemler kullanılarak etkinlik analizine tabi tutulmuş, hangi grupta yer alan havalimanlarının daha etkin olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca elde edilen sonuçlara hipotez testleri uygulanarak (varsa eğer) aradaki etkinlik farklarının anlamlı olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak, uygulan tüm yöntemlerde özel sektör tarafından işletilen havalimanlarının etkinlik değerlerinin ortalaması, kamu sektörü tarafından işletilen havalimanlarının etkinlik değerleri ortalamasından yüksek çıkmıştır. Ancak aradaki bu farklılık, VZA ve AHP/VZA yöntemlerinde anlamsız iken, ayrım gücü yüksek olduğu iddia edilen AHP/VZA-AR ve AHP Yaklaşımı ile Doğrudan Etkinlik Analizi yöntemlerinde anlamlı çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Recent literature review on aviation studies indicates that most of the studies concentrate on evaluation of airport performance or airport efficiency and none of them focuses on the effects of privatization applications on airports performance. At this point, it is clear that there is a gap in the aviation literature about the impact of privatization on airports' performance and efficiency. From this point of view, the main purpose of this study is to investigate the effect of airport privatization applications to airports performance and in this way, to provide a guideline to the private sector for airport privatizations. In this study, firstly, detailed information concerning privatizations is given. Secondly, why privatizations are needed in the aviation sector is discussed and some examples are given from both local and global privatization projects. Thirdly, in order to determine the effect of privatization on airport efficiency, the airports that are actively operating in Turkey by the year 2015 are divided into two groups as privately and publicly operated. Finally, efficiency analysis is applied to the data using DEA, AHP/DEA, AHP/DEA-AR and Straightforward AHP Approach methods and efficiency scores of these groups are compared to each other. In addition, obtained results are evaluated with the help of hypothesis tests to determine whether the difference between each group's efficiency score is significant or not. As a result, efficiency scores of the privately operated airports are found to be higher than that of publicly operated airports for all the methods applied. However, while the difference between the groups is insignificant for the DEA and AHP/DEA methods, it is found to be significant for AHP/DEA-AR and Straightforward AHP Approach methods, which are claimed to have higher discriminatory power than DEA and AHP/DEA methods.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir havalimanı yolcu terminal binaları için ulusal ölçekte bir tasarım modeli önerisi
A national scale design model proposal for sustainable airport passenger terminal buildings
FİGEN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2021
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAYESTE TÜLİN GÖRGÜLÜ
- Hizmet sektöründe performans ölçümünde veri zarflama analizinin kullanımı: Havalimanları üzerine bir uygulama
Using data envelopment analysis for performance measurement of service sector: An application on airports
MÜKRİME ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURİ ÖMÜRBEK
- Variability of takeoff distance and climate rate due to climate factors
İklim faktörlerine bağlı kalkış mesafesi ve tırmanma oranı değişikliği
ŞEYDA YALÇINKAYA ÇAĞLIYAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ DEMİRHAN
- Meta sınır analizi ile etkinlik ölçümü: Türkiye Devlet Hava Meydanları üzerine bir uygulama
Metafrontier analysis efficiency measurement: An application on Turkish state airports
NEYLAN KAYA
Doktora
Türkçe
2017
İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH EROĞLU
DOÇ. DR. ECİR UĞUR KÜÇÜKSİLLE
- Tehlikeli maddelerin havayoluyla taşınmasında çok kriterli karar verme yöntemi (Choquet Integral) ile alternatif havalimanı belirlenmesi
Multi criteria decision making method (Choquet Integral) for determination of alternate aerodrome in the air transportation of hazmat
RENGİN GİZEM MUKANBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiHava Harp Okulu KomutanlığıEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TUFAN DEMİREL