Buğday gen kaynaklarının bitki hastalıklarına karşı dayanıklılık durumları üzerinde araştırmalar
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 45311
- Danışmanlar: PROF.DR. HALİS RUHİ EKİNGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
-36- ÖZET Buğday gen kaynaklarının bitki hastalıklarına karşı dayanıklılık durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılan bu araştırma, 1992-1993 yıllarında, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi deneme alanlarında yürütülmüştür. Araştırmada Ankara üniversitesi Ziraat Fakültesi Osman TOSUN Gen Bankasından sağlanan 231 makarnalık, 231 ekmeklik olmak üzere toplam 462 yerli ve yabancı buğday hatlarından oluşan bitki materyali kullanılmıştır. Buğday hatlarının buğday küllemesi, buğday kahverengi pası ve buğday sürmesi hastalıklarına karşı mukavemeti belirlemek amacıyla bitkiler sapa kalktıktan sonra üç ayrı dönemde (başaklanma ve çiçeklenme, süt olum, sarı olum) belirli aralıklarla hastalık belirtilerinin olup olmadığı kontrol edilmiştir. Yaptığımız araştırmada, patojenlerinin belirtileri görüldüğü anda itibaren her sıradan tesadüf olarak seçilen 10 bitki üzerinde hastalık derecesi belirlenmiştir. Külleme hastalığının belirlenmesinde kullanılan ıskala 4 kademeli olup, kahverengi pas hastalığını belirten ıskala 6 kademelidir. Yaprak üzerinde lezyonlar sayısına göre hastalık oranı belirlenir. Sürme hastalığı sürmeli bitki sayısına göre belirlenmiştir. Araştırmamızda elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibi özetlenebilir. 1.Başaklanma ve çiçeklenme dönemlerinde saptanan bulgular. -Külleme hastalığı bakımından 231 makarnalık buğdaydan 49 tanesi % 0-1, 17 tanesi % 1-5 hastalık oranlarında duyarlı olup 165 tanesi dayanıklı bulunmuştur. 231 ekmeklik buğdaydan 64 tanesi % 0-1, 29 tanesi % 1-5 ve 1 tanesi % 5-25-37- hastalık oranlarında duyarlıdırlar. Geriye kalan 137 tanesi dayanıklı bulunmuştur. Başaklanma ve çiçeklenme döneminde ekmeklik buğdaylar külleme hastalığına daha duyarlıdırlar. En duyarlı hat 1407 nolu hattır. -Kahverengi pas hastalığı bakımından 231 makarnalık hattan 14'ü % 0-5 oranında duyarlılık, 217 tanesi ise dayanıklılık göstermişlerdir. 231 ekmeklik buğdayda 27 tanesi % 0-5 oranında duyarlı, 204 tanesi ise dayanıklıdır. 2. Süt olum döneminde saptanan bulgular. -Külleme hastalığı bakımından 231 makarnalık buğdaydan 39 'ü °s 0- 1, 32 'si %l-5, 11 'i % 5-25 oranında duyarlı olduğu anlaşılmıştır. Geri kalan 149 ' u dayanıklıdır. 231 ekmeklik buğdaydan 126 adedi dayanıklı, 44 ' ü % 0-1, 39 'u % 1-5, 22" si ise % 5-25 oranında duyarlıdırlar. Görüldüğü gibi süt olum döneminde ekmeklik buğdaylar küllemeye karşı daha day ir lı dır lar. -Kahverengi pas hastalığına karşı 231 makarnalık buğdaydan 198' i dayanıklı bulunmuştur. 31' i % 0-5, sadece 2 hat % 5-10 oranında duyarlılık göstermiştir. Ekmeklik buğday materyalinden 37' si % 0-5, 8 ' ide % 5-10 oranında duyarlıdırlar. 186'sıda hastalık göstermemiştir. Çiçeklenme ve başaklanma dönemine göre süt olum döneminde hastalık oranlarında artış olmuştur. 3. Sarı olum döneminde saptanan bulgular. -Küllemeli bitki sayısında artış olduğu görülür. Makarnalık buğday hat ve populasyonlarında 148 'i hastalıksızken geri kalan 35 'i % 0-1, 32' si % 1-5, 16'sıda % 5-25 oranında-38- duyarlılık göstermişlerdir. Ekmeklik buğdayların küllemeye daha duyarlı oldukları açıkça görülmektedir. 140 tanesi % 0-1, 39 tanesi % 1-5 27 tanesi % 5-25, 3'ü % 25-50 olup, bunlar 1733, 1734, 1735 nolu hatlardır. -Kahverengi pas hastalığına karşı dayanıklılık durumunu incelediğimizde ekmeklik buğdayların yine daha duyarla oldukları gözlenmektedir. Makarnalık buğdayların 186 'si dayanıklı, 31'i % 0-5, 12'si % 5-10, 2 tanesi (1534, 1645 nolu hatlar) % 10-25 oranında duyarlıdırlar. Ekmeklik hatlardan 159'u dayırlı, 49'u % 0-5, 13'ü % 5-10, 8'i % 10-25, 2'si (1361, 1362 nolu hatlar) % 25-40 oranında duyarlıdır. Buğday bitkilerinin gelişme dönemlerinin ilerlemesi ile kahverengl pas hastalığının arttığı görülmüştür. 4. Hasattan sonra saptanan bulgular. -Makarnalık buğday hatlarının sürme hastalığına karşı sadece 9 tanesi (1524,1520,1542,1544,1620,1633,1645,1647,1674 nolu hatlar) duyarlıdırlar. Ekmeklik buğdaylarda 5 tanesi duyarlı olup, bunlar 1539, 1596, 1617, 1630, 1636 nolu hatlardır. Hem makarnalık hemde ekmeklik buğdaylar % 0-10 grubunda yer aldıkları için sürmeye karşı dayanıklı oldukları söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Kök çürüklüğü etmeni Fusarium culmorum'a karşı dayanıklılığı bilinen bazı buğday çeşit ve yerel genotipler arasında SSR markörler yardımıyla genetik çeşitliliğin belirlenmesi
Determination of genetic diversity with the help of SSR markers among some wheat varieties and local genotypes with known resistance against the root root causer Fusarium culmorum
KÜBRA TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyoteknolojiSelçuk ÜniversitesiBitki Islahı ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYDİ AHMET BAĞCI
- Bazı yerel ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde küllemeye (Erysiphe graminis f. sp. tritici) dayanıklılığın belirlenmesi
Identification of powdery mildew (Erysiphe graminis f. sp. iritici) resistance in some bread wheat (Triticum aestivum L.) landraces
BUĞRA ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YILDIRIM
- T. dicoccoides ve T. dicoccon türleri arasındaki genetik çeşitliliğin rapd-pcr tekniği ile belirlenmesi
Molecular characterization of genetic diversity between T. dicoccoides and T. dicoccon species by rapd-pcr technique
AYŞE YEŞBEK
- Mikrosatelit DNA belirleyicileri kullanarak yerel ekmeklik buğday çeşitlerinin tanımlanması
Identification of bread wheat landraces using microsatellite DNA markers
BETÜL DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyoteknolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YILDIRIM
- Siyez buğday (Triticum monococcum) ıslahında kullanılabilecek gen kaynaklarının agro-morfolojik ve moleküler karakterizasyonu
Agro-morphological and molecular characterization of gene resources to be used in einkorn wheat (Triticum monococcum) breeding
İBRAHİM KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyoteknolojiÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ÖZKAN