Azerbaycan matbuatında Füyûzat dergisi
Füyûzat' magazine in Azerbaijani press
- Tez No: 453141
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDOĞAN UYGUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Füyûzat magazine, Literary language, Turkish, Russian State Duma, Women issue in Füyûzat, Hüseyinzâde Ali Bey, Ahmet Râik Efendi, Ahmet Kemal, Hasan Sabri Ayvazov, Enlightment, Jedidism, Turkification, Islamization, Modernizing-Modernization, Turkish idea of life, Newspaper of Hayat, Turkish congress, Azerbaijani Press
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 247
Özet
Dergi ve gazeteler yayınlandıkları dönemin canlı tutanakları, vesikaları, siyasî ve edebî belgeleri olması dolayısı ile kültürel hayatın önemli unsurları olma özelliğini taşırlar. Türk kültür hayatı açısından önemli yeri olan Füyûzat dergisi de bu özellikleri ihtiva eder. Dergi, 1906-1907 yılları arasında Bakü‟de 32 sayıdan ibaret olarak yayımlanan“edebî, fennî, siyasî, ictimaî, musavvar, haftalık Türkçe mecmua-ı İslamiyyedir”. Derginin naşiri Ali Bey Hüseyinzâde, malî destekçisi ise Azerbaycan‟da 1900‟lü yıllardan itibaren birçok gazetenin neşrine destek olan, yeni okulların faaliyete geçmesinde rol oynayan hayırsever, işadamı Hacı Zeynalabidin Tağıyev‟dir. Dergideki makalelerin içerik incelenmesi sonucunda elde edilen veriler dönem üzerine yapılan edebî ve tarihî kaynakların temelinde incelenmeye çalışılmıştır. Dergi birçok konuları ele almakla Türk fikir hayatına büyük katkı sağlamıştır. Sayfalarında hukuk devletin temelini oluşturan anayasal düzen, geniş bir alanda yaşayan Türklerin ortak bir edebî dil etrafında birleşmesi meselesi ve dönemin en çetin meselesi olan kadın konusuna dair başlıklar tematik inceleme sonucu elde edilmiştir. Derginin esasını oluşturan bu konulardan hareket edilerek aynı adlardan oluşan ana başlıklar oluşturulmuştur. Dergi modernite anlayışı çercivesinde edebî dilin statüsünü belirlemiş ve ileriki yıllarda millî devletin oluşumunu hazırlayan temel dinamkileri hazırlamıştır. Türk fikir hareketleri, bu bağlamda maarif, edebî dil, parlamento ve kadın konusu dergi sayfalarında mütemadi ele aldığı için tezin temelini bu temalar oluşturmuştur. Anahtar Sözler: Azerbaycan matbuatı, Füyûzat dergisi, edebî dil, Türkçe, Devlet Duması, Füyûzat'ta kadın meselesi, Hüseyinzâde Ali Bey, Ahmet Râik Efendi, Ahmet Kemal, Hasan Sabri Ayvazov, Maarifçilik, Ceditçilik, Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak, Türk fikir hayatı, Hayat gazetesi, Türk kongreleri
Özet (Çeviri)
Magazines and newspapers of the period report published writings, and because of the political and literary documents that carry the distinction of being important elements of cultural life. Füyûzat having an important role in terms of the Turkish culture magazine also contains these features. Magazine, published in Baku between the years 1906-1907 as the number consists of 32“literary, scientific, political, social, comprehensive weekly Turkish Islamic magazine”. The publisher of the magazine is Hüseyinzâde Ali Bey, but the financial supporter who has supported the publication of several newspapers in Azerbaijan from the year 1900, charitable activities that play a role in the passage of the new school is millîonaire Haji Zeynalabdin Tağıyev. The data in the handling of articles in literary magazines in terms of content as a result of the examination done on time and was to be examined on the basis of historical sources. Magazine, but many issues have greatly contributed to the idea of Turkish life. Page of law, constitutional order constituting the state's basic, common combinations of issues around the literal language of the Turks living in a wide area and the period of the most difficult issues of the titles on the women's issues were a result of the thematic review. Forming the basis of the magazine under the light of these issues, the main title has been created consisting of the same name. Magazine understanding of modernity has set the status of the literary language and in subsequent years has made fundamental dynamic relations which prepared the formation of the national state. The Turkish literary movement in this context, enlighment, literary kanguage, parliament and women's issues create these pages of this magazine, because the basis of the thesis addressed these themes.
Benzer Tezler
- Azerbaycan matbuatında bir devir: Ünsizadeler (1842-1903)
Unsizade's for a period in Azerbaijan press (1842-1903)
FATİH ERTÜRK
- Celil Mehmetkuluzade (1866-1932) ve Molla Nasreddin Dergisi (1906-1931)
Celil Mehmetkuluzade (1866-1932) and Molla Nasreddin Journal (1906-1931)
AYNUR ASKEROVA
- 20. yüzyıl Azerbaycan edebiyatında Osmanlı Devleti ve Millî Mücadele dönemi
The Ottoman State and the National Struggle period in 20th century Azerbaijan literature
GÜNAY MAMMADOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN UYGUR
- Azerbaycan Yurt Bilgisi dergisi (İstanbul): Muhtevası, yazarları, Azerbaycan edebiyatı incelemeleri
Azerbaycan Yurt Bilgisi magazine (İstanbul): Content, author, Azerbaijan literature reviews
BEDİRHAN GELMEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AFİNA BARMANBAY
- Şark Kadını dergisinin izahlı bibliyografyası
Annotated bibliography of the Şark Kadını magazine
BURCU CANBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ ÖZKAYA