Computer aided design of open-pits and middle and long term mine planning
Açık işletmelerin bilgisayar destekli tasarımı ve orta ve uzun vadeli işletme planlaması
- Tez No: 45662
- Danışmanlar: DOÇ.DR. ERCÜMENT YALÇIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
AÇIK İŞLETMELERİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIMI VE ORTA VE UZUN VADELİ İŞLETME PLANLAMASI ÖZET Gelişen maden makinaları teknolojisi ve açık işletmelerden kazamlabilen cevher tenörlerinin düşmesi, açık işletme optimum sınırlarının belirlenmesi ve açık işletmelerden yapılan üretimin optimizasyonunu gerekli kılmaktadır. Son 30 yılda, ekonomik açık işletme sınırlarını belirlemek ve üretim planlamasını optimize etmek için birçok matematiksel teknik geliştirilmiş ve bu teknikleri temel alan bilgisayar programlan hazırlanmıştır. Bu çalışmada, bazı bilgisayar program paketlerinin özellikleri, açık işletme ekonomik sınır tesbit yöntemleri, üretim planlaması yaklaşımları ve örnek bir cevher yatağının optimum açık işletme sınırlarının belirlenmesi ve üretim planlaması aşamaları incelenmiş ve açıklanmıştır. Bu çalışma için seçilen örnek cevher yatağı, Divriği Demir İşletmeleri Genel Müdürlüğü'ne (D.D.İ.) ait ve Türkiye'nin kuzeydoğusunda yer alan Divriği demir cevher yatağı olup, bu yatakta arama ve üretim çalışmaları 1930lardan beri sürdürülmektedir. Optimum açık işletme sınırlarının tesbiti ve üretim planlaması için gerekli olan, sondaj loğları, yatay kesitler, her kattaki cevher sınırlan, topoğrafik harita ve temel mali değerler, D.D.İ'den temin edilmiştir. Değerlendirme çalışmaları için Fe kimyasal analiz değerlerine sahip 90 adet sondaj kullanılmıştır. Divriği demir yatağının açık işletme optimum ekonomik sınır tesbit çalışmaları Avustralya'daki Surpac Mining Systems Pty.Ltd. tararından hazırlanan SURPAC adlı bir program paketi, bloklar bazında üretim planlaması çalışmaları ise yazar tararından geliştirilen bir algoritma ve bilgisayar programlan kullanılarak gerçekleştirilmiş olup ayrıca katlar bazında üretim planlan da hazırlanmıştır. Cevher yatağı şeklinin ekonomik nihai sınırlar üzerindeki etkisini görmek için, ekonomik açık işletme sınır tesbit çalışmaları Güney-Kuzey ve Doğu-Batı yönlerinin her ikisi için, bu doğrultulara dik olarak hazırlanan düşey kesitler kullanılarak yapılmıştır. Ekonomik işletme sınırlarının teshilinden sonra, Dinamik Programlama algoritmasının esası, cevher yatağının uzun ekseninin konumu ve nihai açık ocak için elde edilen şev açılan gözönünde IIIbulundurularak, Batı-Doğu yönlü açık işletme, çalışılacak işletme olarak seçilmiştir. Optimizasyon sonucunde elde edilen ekonomik açık ocak sınırlan içinde ortalama %50.03 Fe tenörlü 32,740,104 ton cevher tesbit edilmiştir. Üretim planlaması çalışmaları, yazar tarafından geliştirilen algoritmalar ve hazırlanan programlarla, cevher tenorunun dengelenmesi ve yıllık üretim miktarlarının tutturulması esas alınarak yapılmıştır. Bu program paketi kullanılarak, yıllara göre değişken üretim miktarları ve tenor değerleri için üretim planlaması yapılabilmektedir. Bu çalışmada, üretim planlaması çalışmaları, yıllık 1,500,000 ton sabit üretim miktarı %50 Fe tenörü baz alınarak yapılmıştır. Bu üretim miktarı için 22 yıllık bir işletme ömrü bulunmuştur. İzmir, Haziran 1995 iv
Özet (Çeviri)
COMPUTER AIDED DESIGN OF OPEN PITS AND MIDDLE AND LONG TERM MINE PLANNING ABSTRACT The developing technology of mining machinery, and the decreasing ore grades available from open pits require the necessity of the determination of optimum open pit limits and optimization of the production from open pits. In the last 30 years many mathematical techniques have been developed, and computer programs based on these techniques havjftieen^jÜ&'Ü prepared in order to determine the ultimate pit limits (most economical pit ; Hrftî^ |g|İB^^ optimization of the production planning. In this study, properties of some computer program packages, ultimate pit limit determination methods, production planning approaches, and the stages of an open pit limit determination and production planning of a sample ore body have been examined and described. The case deposit selected for this study is the Divriği Iron Ore deposit located in the north-east side of the Turkey, which belongs to Divriği Demir İşletmeleri Genel Müdürlüğü (D.D.Î.), and on which exploration and mining studies are being carried out since 1930s. The base data required for the ultimate pit limit determination and production planning processes, including borehole logs, horizontal cross-sections, orebody boundaries in each level, topographical map and base financial values, was taken from D.D.İ.. For the evaluation processes 90 boreholes having chemical analysis of Fe% were used. Ultimate Pit Limit (UPL) of the Divriği ore deposit have been determined by using a computer program package named SURPÂC prepared by Surpac Mining Pty.Ltd./Australia, and production planning studies on blocks basis have also been carried out by using the author developed algorithms and programs, and production plans on level basis have been prepared. In order to see the effects of the orebody shape on the final pit limits of the ore body, UPL determination studies have been carried out for both South-North and West-East directions by the preparation of vertical cross-sections perpendicular to these both directions. After the determination of ultimate pit limits, west-east directed pit has been selected as the working pit depending on the concepts of the dynamic programming algorithm, the longest axis of the orebody and the slope angles obtained from UPL processes. Ore reserve in the optimized pit limits has been determined as 32,740,104 tones with an average Fe grade os 50.03%. Production planning studies have been carried out by the author developed algorithms and computer programs, based upon the assumptions of ore grade balancing and yearly ore production rate from the optimized pit. By using this program package, production planning can be carried out for variable production rates and variable ore grades. In this study, production planning studies have been carried out with constant production rate and grade value, which are 1,500,000 tones/year and 50% Fe grade. Open pit life has been determined as 22 years with this prduction rate. İzmir, June 199S ii
Benzer Tezler
- T.K.İ. Seyitömer linyit sahasının SURPAC vision madencilik programı ile değerlendirilmesi
Valuation of Seyitömer lignite basin by SURPAC vision
CİHAN DOĞRUÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Maden Mühendisliği ve MadencilikDumlupınar ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAAN ERASLAN
- Yüzey topografyasının kaymalı yatak performansına etkisinin sayısal olarak incelenmesi
Numerical investigation of the effect of surface texture on the performance of journal bearing
EMRE HAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP PARLAR
- Türkiye sularına uygun balıkçı gemilerinin bilgisayar destekli dizaynı
Computer aided design of fishing boats suitable for Turkish waters
MUHSİN AYDIN
Doktora
Türkçe
2002
Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN ŞALCI
- Computer aided design and analysis of liquit transmission pipelines
Sıvı boru iletim hatlarının bilgisayar yardımıyla tasarımı ve analizi
GÜL DERYA KARAKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
1996
Makine MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Örnek bir bakır madeninin SURPAC programı ile modellenmesi
Modeling of a sample copper mine with the SURPAC program
ŞENER ALİYAZICIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Maden Mühendisliği ve MadencilikKaradeniz Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KESİMAL