Eski Gümüşhane (Süleymaniye Mahallesi) metropolitlik yapı topluluğu tarihsel gelişimi ve koruma önerisi
Historical development and conservation proposal of metropolitlik buildings in old Gumushane (Suleymaniye Neighborhood)
- Tez No: 457796
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BANU ÇELEBİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Anadolu'nun tarihi ticaret yollarından olan Trabzon-Erzurum-Tebriz yolu üzerinde bulunan Gümüşhane hem konumu hem de işletilen gümüş madenleri ile 16.yy'dan itibaren gelişim göstermeye başlamış, 18.-19.yy'larda ekonomik olarak güçlü bir kent özelliği kazanmıştır. Bu gelişime paralel olarak artan nüfusu Türk, Rum ve Ermeniler oluşturmaktadır. Yerleşimde her millet belirli bölgelere yerleşmiş ve kendi sosyal ihtiyaçları doğrultusunda bu bölgeleri imar etmiştir. Rum cemaatin kamusal yapıları olan Metropolitlik Binası, Metropolitlik Kilisesi, Kız ve Erkek Okulları'nı inşa ettiği Hızır İlyas Mahallesi, bu cemaatin merkez mahallesi niteliğindedir. 19.yy sonlarında madenlerin işletilemez hale gelmesi ve kapanmasıyla başlayan göçleri Osmanlı-Rus Savaşları, Birinci Dünya Savaşı, Ermeni tehciri ve Rum nüfusun mübadele ile göçü takip etmiş, kalan nüfus 1920'lerde bu yerleşimi terk ederek 4 km kuzeyde Harşit Vadisi'nde yeni bir yerleşim kurmuştur. Terk edilen ve artık Eski Gümüşhane olarak anılacak olan yerleşimdeki yapılar yaklaşık 50 yıl boyunca yapı malzemesi temini için kullanılmış veya doğa şartları altında yok olma sürecine girmişlerdir. Bu durumdan etkilenen Metropolitlik Binası, Metropolitlik Kilisesi, Kız ve Erkek Okulları'ndan yalnızca Kız Okulu yeni bir mülk sahibi tarafından konut olarak kullanılmaya devam etmiş ve özgün niteliklerini büyük ölçüde korumuş olup, diğer yapılar oldukça harap halde günümüze ulaşmıştır. Çalışmada Eski Gümüşhane'de Rum cemaatinin merkez yerleşimi niteliğindeki Hızır İlyas Mahallesi'nde bulunan kamusal yapıların tarihi süreçlerine dair bilgi birikimine katkı sağlanarak, yapıların yerleşimdeki önemli simgeler olduğuna, yeniden işlevlendirilirken bu bağın önemsenmesine dikkat çekilmesi amaçlanmış, yapılar için bir koruma önerisi geliştirilmiştir. Yapı grubundan Rum Erkek Okulu binasına ait rölöve ve restitüsyonu ile yeniden işlevlendirilmesi için restorasyon projesi hazırlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Located on Trabzon-Erzurum-Tebriz road which is one of the historical trade routes of Anatolia, Gümüşhane has started to develop since the 16th century with its silver mines and its location, and gained an economically strong city characteristic in 18th-19th centuries. By the way of these, the increasing population consists of Turks, Greeks and Armenians. Every nation has settled in certain zones and constructed their sites in accordance with their social life. Hızır İlyas Quarter is assumed as the centre of Greeks that includes public buildings like Metropolitlik Building, Metropolitlik Church, School of Girls and School of Boys. In the late of 19th century, the migration has started with getting of the mines inoperable and closing of mines, furthermore with Ottoman Empire – Russia War, First World War, Armenian Deportation and Greek Population Exchange, the remaining population left this settlement in the 1920s and settled to Harsit Valley located 4 km north away as a new town. Buildings which abandoned and called as Old Gumushane Settlement are used for material supply for constructions or get into destroying period. Only School of Girls, from Metropolitlik Building, Metropolitlik Church, School of Boys, has been used as residence by its owner and has its original properties, while the others come to present as ruined. In the study, a protection proposal was developed for the buildings which are contributing to the knowledge about the historical processes of the public structures in the Hızır İlyas Quarter, the central settlement of the Greek community in Gümüşhane and which are important symbols in the settlement, aiming to draw attention to the importance of this connection. A restoration project has been prepared so that it can be re-used with the survey and restitution of the Rum Men's School building.
Benzer Tezler
- Eski Gümüşhane (Süleymaniye Mahallesi) sit alanı için kentsel ve yapısal koruma önerileri
Urban preservation and conservation proposals for cultural heritage of Old Gümüşhane (Argyroupoli/Süleymaniye Neighborhood) site
YUSUF BURAK DOLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. S. YILDIZ SALMAN
- Gümüşhane Süleymaniye Mahallesi'nde (Eski Gümüşhane) sürdürülebilir turizm planlaması
Sustainable tourism planning in Gümüşhane Süleymaniye Mahallesi (Old Gumushane)
AYDA TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TurizmGümüşhane ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL ÇALIK
- Eski Gümüşhane Hızır İlyas mahallesi'nin koruma bağlamında yeni işlev önerileri
New functional proposals in the context of protection of the old Gumushane Hızır İlyas neighborhood
KÜBRA NUR SİVRİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkAvrasya ÜniversitesiMimarlık ve Yapılı Çevre Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUKADDES ATAMAN
- Gümüşhane şehir coğrafyası
Urban geography of Gümüşhane
SERKAN DOĞANAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HAKKI YAZICI
- Gümüşhane il merkezindeki Türk- İslam devri mimari eserler
The buildings of Turkish- İslamic period in city of Gümüşhane
İSMAİL HACIAHMETOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TUNÇEL