Kazdağı göknarı [abies equi–trojani (asch. & sint. ex boiss)]'nın tohum özellikleri üzerine araştırmalar
Researches on the seed characteristics of kazdaği fir [abies equi–trojani (asch. & sint. ex boiss)
- Tez No: 462922
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN GIYASETTİN DİRİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Silvikültür Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu çalışmada dünya üzerinde sadece Türkiye'de, Kazdağları'nda lokal bir yayılış alanına sahip olan Kazdağı göknarının tohum özellikleri araştırılmıştır. Kazdağı göknarı (Abies equi–trojani (Asch. & Sint. ex Boiss) endemik olmasının yanısıra kurumalarla gündeme gelmeye başlamış ve yeni koruma stratejileri oluşturulması bakımından önem kazanmıştır. Bu çalışmada Kazdağı göknarının tohum özelliklerinin belirlenmesi amacıyla, farklı bakı ve yükseltiler dikkate alınarak optimum ve uç yayılış alanı olan 11 farklı bölgeden tohum toplanmıştır. Genel olarak tohumların morfolojik ve fizyolojik özellikleri belirlenerek populasyonlar arasındaki farklar ortaya konulmuştur. Morfolojik testler kapsamında tohum boyutlarının populasyonlara göre farklılaştığının tespit edildiği çalışmada ortalama 1000-tane ağırlığı 82,71 g, tohum uzunluğu 11,56 mm, tohum genişliği 5,92 mm, tohum kalınlığı 3,20 mm ve bireysel tohum ağırlığı 0,084 g olarak belirlenmiştir. Fizyolojik testler kapsamında yapılan çalışmalarla; Kazdağı göknarı tohumlarında fizyolojik dormansinin varlığı ortaya konulmuştur. Buna göre Kazdağı göknarı tohumlarında dormansinin giderilebilmesi için 30 günlük soğuk katlama süresinin uygun olacağı belirlenmiştir. En düşük çimlenme yüzdesi, katlama işlemi uygulanmayan tohumlarda olmuştur. Katlama süresi arttıkça çimlenme yüzdesi artmış, fakat katlama süresinin bir düzeyden sonra gereğinden fazla uzaması tohum çimlenme yüzdesinin düşmesine neden olmuştur. Benzer şekilde tohumların ortalama çimlenme süresi azalmış, çimlenme değeri katlama ihtiyacının giderilmesiyle artmıştır. Kazdağı göknarı tohumları en iyi 25ºC (optimum çimlenme sıcaklığı)'de çimlenmiştir. Aynı zamanda, tohumlar en hızlı çimlenmeye ve çimlenme değerine 25 ºC çimlendirme sıcaklığında ulaşmışlardır. Sözkonusu türün aynı populasyonundaki farklı bireylerinin de morfolojik (tohum boyutları) ve fizyolojik (çimlenme parametreleri) açıdan birbirinden farklı karakterler gösterdiği tespit edilmiştir. Kazdağı göknarında ortalama çimlenme yüzdesi % 37,80 olarak, ortalama çimlenme hızı 11,55 gün ve ortalama çimlenme değeri ise 22,37 olarak bulunmuştur. Kazdağı göknarının optimal yayılış gösterdiği Edremit-Kazdağı Milli Parkı orijinine ait tohumlarda en iyi saklanabildiği nem kademesi % 6-8 olarak belirlenmiştir. Tohumlar saklama sıcaklıkları bakımından +4 ºC ve -6 ºC'de, -20 ºC'ye nazaran daha iyi çimlenme performansı göstermişlerdir. Bir uç yayılış gösterdiği Yenice-Mahmutyolu orijinli tohumlar ise en iyi saklanabildiği nem kademesi %8 olmuştur. Tohumlar +4 ºC ve -20 ºC saklama sıcaklığında -6 ºC'ye nazaran daha iyi çimlenmişlerdir. Genel olarak nem içeriğinin düşürülmesi tohumların çimlenme parametreleri (çimlenme yüzdesi, çimleme hızı, çimlenme değeri)'ni olumsuz yönde etkilemiştir. Benzer şekilde saklama süresinin uzaması ile tohumlarda çimlenme performanslarında düşüşler söz konusudur. Tohumlar 24 ayın sonunda ortalama olarak ilk çimlenme yüzdelerine göre Edremit-Kazdağı Milli Parkı orijininde 36, 84, Yenice-Mahmutyolu orijininde % 25,02'lik bir kayıp yaşanmıştır. Göknar tohumlarının kısa ömürlü olduğu konusundaki yaygın kanıya rağmen yinede uygun nem içeriğinde olması şartıyla tohumların 24 ay süre ile göreceli olarak güvenle saklanabileceği, araştırma kurgusu çerçevesinde saklama sıcaklığının ise 24 aylık sonuçlar için önemli bir etkiye sahip olmadığı belirtilebilir.
Özet (Çeviri)
In this study, seed characteristics of Kazdağı fir, which has a local distribution area in Mount Ida, only in Turkey, have been researched. Death of Kazdağı Fir species has become a current issue in recent years. Therefore, it is important in terms of creation of genetic conservation strategies. In this study, by considering both different altitudes and aspect, the seeds from the eleven provenances were used to determine the seed characteristics of Kazdağı Fir. First, the morphological characteristics of the seeds of Kazdağı Fir were determined. In the laboratory, 1000-seed weight, seed sizes (length, width, thickness), and individual seed weight were measured on the seeds of different provenances. The study showed that the provenances varied in terms of seed morphological characteristics. The average 1000-seed weight of the provenances was measured as 82, 71 gr. The average seed length, seed width, seed thickness, and individual seed weight was found 11,56 mm, 5,92 mm, 3,20 mm, and 0,084 gr, respectively. To this study, it was revealed were physiological dormancy in Kazdağı fir seeds. To overcome of dormancy, 30 days prechilling duration is required. The lowest germination rate was obtained after the unprechilling. The seeds demonstrated the highest germination speed and germination value after the 30 days prechilling treatments. As prechilling duration increased, the percentage of germination increased. However, too prolonged of prechilling duration has led to decrease of germination percentage. In order to determine the optimum germination temperature, the seeds from eight provenances were taken to germination test at three different temperatures (15, 20, and 25 ºC) after. The seeds germinated with the better performances at 25 ºC. Germination was accelerated with the germination temperature. Similarly, the seeds demonstrated the highest germination speed and germination value after at 25 ºC. The seeds from 15 trees of Edremit-Tabiatı Koruma Alanı population also demonstrated the morphological and physiological differences. The overall germination rate, speed and value of eight provenances after various prechilling treatments were found as 37,80 %, 11.55 days and 22,37, respectively. The optimum level of moisture stored in the seeds of the Edremit-Kazdağı National Park, that has the optimal distribution, is determined as 6-8%. Seeds showed better germination performance at +4 ºC and -6 ºC than at -20 ºC in storage temperatures. The seeds of Yenice-Mahmutolu origin, which showed an extreme distribution, the moisture level which can be best kept is 8%. Seeds are better germinated at storage temperatures of + 4 ° C and -20 ° C than at -6 ° C. In general, the reduction of moisture content has reduced the germination parameters of seeds relatively. Similarly there is a decrease in the germination performance of seeds with the storage time. At the end of 24 months, the seeds lost %36,04 percent at the origin of Edremit-Kazdağı National Park and %25,02 percent at the Yenice-Mahmutolu origin at the average compared to the first germination percentages. Although fir seeds are known to be short-lived, fir seeds can be safely stored for 24 months, provided that the seeds are in appropriate moisture content, and the storage temperature does not have a significant effect on the 24-month results.
Benzer Tezler
- Küre Orman İşletme Müdürlüğündeki saf göknar meşcerelerinde ( Abies nordmanniana ( Steven ) Spach subsp. equi-trojani ( Asch. & Sint. ex Boiss. ) Coode & Cullen ) ölü ağaç miktarı ve bunların ölü ağaç formlarına dağılımı'
Research on deadwood volume in kure forest department
MUHAMMET SAVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN TOPAÇOĞLU
- Kazdağı göknarı (Abies equi-trojani aschers et sinten) ormanlarının meşcere kuruluş özellikleri (Karaköy örnek çalışması)
Stand characteristics of Kazdağı fir's (Abies equi-trojani aschers et sinten) forests (Karaköy case study)
MUSTAFA SİMSAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KORHAN TUNÇTANER
- Kazdağı Göknarı (abies equi-trojani aschers. et sinten) ormanlarının hasılat ve amenajman esasları üzerine araştırmalar
Study on the yield and management basis of the Kazdağı fir (abies equitrojani aschers. et sinten) forests
ÜNAL ASAN
Doktora
Türkçe
1983
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İSMAİL ERASLAN
- Balıkesir Orman Fidanlığında üretilen Kazdağı Göknarı (Abies equi-trojani aschers et sinten) fidanlarında morfolojik özellikler
Morphological characteristics of Kazdagi Fir (Abies equi-trojani aschers et sinten) seedlings produced in Balikesir Forest Nursery
DUYGU KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Ormancılık ve Orman MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİ BİLİR
- Sarıçam'dan (Pinus sylvestris L.) imal edilen geleneksel Türk oklarının endam ve yüzey pürüzlülüğünün ok hızlarına olan etkisi
The effects of the traditional Turkish arrows?s shape and surface roughness to the arrows speed manufactured from the scotch pine (Pinus sylvestris L.)
SERAY ÖZDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN GÜNDÜZ