Geri Dön

Türkiye için optimal akaryakıt vergisi

Optimal motor fuel taxes for Turkey

  1. Tez No: 463194
  2. Yazar: BÜLENT GÜN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. LÜTFİ ERDEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Maliye, Economics, Finance
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 247

Özet

Türkiye benzin, dizel ve sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG/otogaz) tüketiminde uyguladığı Özel Tüketim Vergileri (ÖTV) ile en yüksek akaryakıt vergi oranına sahip olan ülkelerden biridir. Bu nedenle yüksek akaryakıt fiyat ve vergileri kamuoyunun ve akademinin gündeminde bulunmaktadır. Bu tez, Türkiye için optimal benzin ve otogaz vergisini tespit etmeye çalışmaktadır. Bu amaçla, optimal vergi literatüründe yaygın olarak kullanılan genel denge modelinden faydalanmaktadır. Çalışmada statik, kapalı bir ekonomide, temsili hanehalkının fayda fonksiyonunu maksimize ettiği, devletin ise hanehalkının dolaylı fayda fonksiyonunu kullanarak akaryakıt vergilerini optimize ettiği varsayılmaktadır. Elde edilen ikinci en iyi optimal vergi, trafik sıkışıklığı, trafik güvenliği, gürültü, hava kirliliği ve iklim değişikliği gibi dışsallıkların maliyetlerini ve devlet bütçesinde tüketim ile işgücü vergilerinin dengesini yansıtan daha geniş mali sistem etkilerini gösteren bileşenlere ayrılabilmektedir. Bu tezin bulguları, benzin ve otogaz üzerindeki mevcut vergilerin optimal seviyenin üstünde olduğuna yönelik iddiaları doğrulamaktadır. Temel varsayımlar altında, optimal vergiler benzin ve otogaz için 1,5TL/l ve 0,43 TL/l olarak hesaplanmakta ve mevcut seviyeden sırasıyla % 31 ve % 51 daha düşük bulunmaktadır. Ayrıca, mevcut vergilerin optimal seviyeye indirilmesi durumunda hanehalkının refah kazancı, senelik yaklaşık 1,5 milyar TL olarak hesaplanmaktadır. Dışsallık maliyetlerinde yapılan tahminlerin değişimini dikkate alan duyarlılık analizleri, optimal verginin mevcut vergi seviyesine ulaşmasının olası olmadığını gösterirken, optimal benzin vergisi seviyesinin marjinal gelir vergisinin yükündeki değişime oldukça hassas olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bulgu, optimal vergi seviyelerinin belirlenmesinde, vergi gelirlerinin nasıl kullanıldığının çok büyük öneme sahip olduğuna işaret etmektedir Anahtar Sözcükler Akaryakıt Vergisi, Dışsallıklar, Optimal Vergi, Özel Tüketim Vergisi

Özet (Çeviri)

Turkey imposes excise taxes (called special consumption taxes) on gasoline, diesel and liquefied petroleum gas (LPG/autogas) which seem to be quite high compared to other countries all over the world. In this sense, motorfuel prices and taxes have always been a hot topic in public and academic debates. This dissertation aims to determine optimal gasoline and autogas taxes for Turkey. To this end, it adopts a general equlibrium model that is commonly used in previous literature. The study considers a static, closed economy model where a representative household maximizes his utility function while governmet optimizes gasoline and autogas taxes by taking houlsehold's indirect utility function into account. Solution to the optimization problem enables us to derive the second-best optimal gasoline and autogas taxes that can be disaggregated into the components reflecting external costs of congestion, traffic safety, noise, air pollution, and climate change as well as broader fiscal effects reflecting the appropriate balance between excise and labor taxes in government's budget. The results seem to provide support for the arguments that current gasoline and autogas tax levels are rather high compared the optimal level. The findings from baseline parametrization show that optimal taxes are 1,5TL/l and 0,43 TL/l for gasoline and autogas that are substantially lower than the current tax levels respectively by 31% and 51% . Additionally, the results show that if the current tax levels are reduced to the optimal levels, the total welfare gains of households reach approximately 1,5 billion TL per year. Sensitivity analyses reveal that the likelihood of optimal taxes being lower than the current taxes is quite high. However, taking the changes in external cost estimates into account, optimal gasoline tax levels appear to be very sensitive to the marginal efficiency cost of labor taxation. This suggests that in order for government to set tax levels optimally, it is important how government dispenses motor fuel tax revenues in the budget. Keywords Motor Fuel Tax , Externalities, Optimal Tax, Special Consumption Tax

Benzer Tezler

  1. Akaryakıt dağıtım sektöründe optimal akaryakıt dağıtım planının hazırlanması

    Preparing optimum oil distrubition plan in oil distrubition sector

    SERDAR TEVFİK GÜRBÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İşletmeKırıkkale Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ GÜZEL

  2. Urban transportation network design problem with sustainability considerations

    Başlık çevirisi yok

    NARGES SHAHRAKİ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKoç Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN TÜRKAY

  3. Planning lateral transshipment with transport mode selection in refinery networks

    Rafineriler arası ürün sevkiyat planlaması ve taşıma modu seçimi

    EREN YAŞAR ÇİÇEK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKoç Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN TÜRKAY

  4. Production management and business model of biodiesel

    Biyodizel üretim yönetimi ve iş modeli

    CAN DEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    EnerjiBahçeşehir Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZGÜR ÇENGEL

  5. Türkiye için optimal enerji kaynağı

    Optimal energy source for Turkey

    RUFAT SADİG ZADA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEL ABİDİN ÖZDEMİR