Divan şiirinde ay (XV.-XVI. yüzyıl)
The moon in Divan Poetry (XV.-XVI. century)
- Tez No: 463413
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BELDE AKA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Divan şiiri, gece, gökyüzü, XV. yüzyıl, XVI. yüzyıl, Divan poetry, 15th century moon, night, 16th century, sky
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Gökyüzü ve gökyüzüne ait unsurlar Divan şairlerinin her zaman ilgisini çekmiş ve şairler şiirlerinde sıklıkla bu unsurlara yer vermişlerdir. Geceyi aydınlatan bir gök cismi olarak ay da şairler tarafından pek çok kez türlü benzetme ve hayallere konu edilmiştir.“Divan Şiirinde Ay”başlığını taşıyan bu tezde, XV. ve XVI. yüzyıllardan seçilmiş divanlardan hareketle ayın Divan şiirindeki yeri, özellikleri, hangi unsurlarla ilişkilendirildiği gibi konular incelenmiştir. Tezde, ayın Türk kültür ve mitolojisindeki yeri, İslamiyet'te ve tasavvufta nasıl algılandığı ortaya konulduktan sonra kozmik bir unsur olarak Divan şiirinde hangi ilgilerle söz konusu edildiği sorusuna cevap aranmıştır. Bu bağlamda öncelikle taranan divanlarda aya karşılık gelen kelimeler ve ay ile kurulan tamlamalar belirlenmiştir. Ayın diğer gök cisimleriyle olan ilgisi, âşık ve sevgiliyle münasebeti, inanışlardaki yeri ve bunun Divan şiirine yansıması, benzetildiği canlı veya cansız unsurlar da tezde incelenen konular arasındadır. Böylece bu tezde, Divan şiirinin klasik çağında ay motifinin nasıl yer aldığı metin merkezli bir incelemeyle ortaya konmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The sky and the elements related with the sky have always aroused the interest of Divan poets and poets have frequently included these elements in their poems. The Moon, as a celestial body that enlightens the night, has become the subject of various metaphors and images many times. In this thesis entitled“The Moon in Divan Poetry”, topics such as the place of the Moon in Divan poetry with reference to divans chosen from 15th and 16th centuries, its characteristics and the elements it is associated with are examined. After the place of the Moon in Turkish culture and mythology and how it is perceived in Islam and Sufism were presented, answers were sought to the question of its relevance in Divan poetry as a cosmic element. Within this context, first of all, words that correspond to moon and phrases made with moon were found in divans reviewed. The topics examined in the thesis are the associations of the Moon with other celestial bodies, its relation with the lover and the beloved, its place in beliefs and the reflections of these in Divan poetry, the living and non-living elements it was likened to. Thus, the purpose of this thesis is to present how the motive of the Moon took place in the classical age of Divan poetry through a text-based analysis.
Benzer Tezler
- 15. yüzyıl klasik Türk şiirinde ah kavramı
15th century classical Turkish poetry ah propositions
FATIMA ZEYNEP TAŞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLLA BATUR
- XIX.yüzyıl klâsik Türk şiirinde mevsimler
Classic century nine seasons on Turkish poem
RIDVAN GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİLLA BATUR
- Rehendên deronî di hozanên Rojen Barnas de
Rojen Barnas'ın şiirinde psikolojik hususlar
JASIM MOHAMMED ALI ALI
Yüksek Lisans
Kürtçe
2016
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Modern Arap ve Türk şiirinde Ortadoğu
Middle East in Modern Arabic and Turkish Poetry
HÜLYA TORLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KAZIM ÜRÜN