Geri Dön

Yakın fay deprem hareketleri etkisi altındaki yapılar için kütle sönümleyicilerin performansı

Performance of tuned mass damper for structures under near-fault ground motions

  1. Tez No: 465005
  2. Yazar: AIKERIM AYDIN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GEBRAİL BEKDAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 71

Özet

Yakın fay deprem hareketleri yüksek periyotlu ve genlikli darbe tipi titreşimler içermektedir. Bu titreşimlerin adları doğrultu ve sıçrama titreşimleridir. Bu titreşimler sonucunda yapılarda hasara neden olan etkiler oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bu titreşimlere göre optimum olarak ayarlanmış kütle sönümleyicisi özelliklerinin araştırıp, çeşitli periyotlu tek serbestlik dereceli ve çok katlı yapıları için titreşimlerin azalmasının sağlanmasıdır. Bu çalışmada kullanılan optimizasyon yöntemleri, doğadan ilhamla geliştirilmiş ve metasezgisel algoritmalar olarak adlandırılan yöntemlerdir. Çalışma kapsamında armoni araştırma algoritması, öğretim öğrenim tabanlı optimizasyon yöntemi ve çiçek tozlaşma algoritması olmak üzere üç metasezgisel algoritma kullanılmıştır. Optimizasyon sonucunda tasarım değişkenleri olan kütle sönümleyicisinin kütlesi, periyodu ve sönüm oranı bulunmaktadır. Optimizasyon işleminde üç adet amaç fonksiyonu tanımlanmıştır. Bu amaç fonksiyonları 1) maksimum yer değiştirme, 2) kütle sönümleyicisinin kollarının maksimum uzaması ve 3) ivme transfer fonksiyonu ile ilgili olup, algoritma içinde elemeler maksimum yer değiştirmeye göre yapılmaktadır. Sayısal örnek olarak periyotları 1.5s, 2.0s ve 2.5s olan üç adet tek serbestlik dereceli sistem ve 10 katlı kesme binasının üstünde bulunan kütle sönümleyici için optimum değerler aranmıştır. Ayrıca, maksimum sönüm oranının 3 farklı durumu incelenmiştir. Optimizasyon esnasında 1.5s, 2.0s ve 2.5s periyotlu tepe hızı 200 m/s olan doğrultu ve sıçrama titreşimleri kullanılmıştır. Sonuç olarak, tüm algoritmalar optimum sonuçların bulunmasında etkilidir fakat sürü tabanlı algoritma olan öğretim öğrenim tabanlı optimizasyon yöntemi ve çiçek tozlaşma algoritmaları kesin sonuçların bulunasında armoni araştırma algoritmasına göre üstündür.

Özet (Çeviri)

Near fault earthquake motions contain impulsive vibrations with long period and big amplitude. The names of these vibrations are directivity pulses and flint steps. As the results of these vibrations, the effects causing damages on structures are occurred. The aim of this study, is to reduce the vibrations of single degree of freedom structures with various periods and a 10 story shear building by investigating optimally tuned mass dampers for these types of vibrations. The optimization methods used in this study are improved by inspired by nature and named as metaheuristic algorithms. In the study, 3 metaheuristic algorithms called harmony search algorithm, teaching learning based optimization and flower pollination algorithm are used. At the end of the optimization, the design variables such as mass, period and damping ratio of mass damper are found. There are 3 objective functions in the optimization process. The functions are related with 1) maximum displacement, 2) maximum stroke of mass damper and 3) acceleration transfer function and the elimination are done according to maximum displacements. As the numerical example, optimum values of mass dampers positioned on 3 single degree of freedom system with 1.5s, 2.0s and 2.5s period and a 10 story shear building are searched. Also, 3 different cases of maximum damping ratios are investigated. During the optimization process, directivity pulses and flint steps with 1.5s, 2.0s and 2.5s period and 200 m/s peak ground velocity are used. As a conclusion, all algorithms are effective on finding the optimum results, but swarm based algorithm such as teaching learning based optimization and flower pollination algorithms are better in finding precise optimum solutions.

Benzer Tezler

  1. Effects of surface topography on seismic response of reinforced concrete buildings

    Yüzey topografyasının betonarme binaların sismik davranışına etkisi

    YAVUZ DENİZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP DEĞER

  2. Türkiye'deki çelik demiryolu köprülerinin deprem etkisi altında olasılıksal yöntemler yardımı ile incelenmesi

    Investigation of seismic behaviour of steel railway bridges in Turkey with probabilistic aproaches

    MEHMET FATİH YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BARLAS ÖZDEN ÇAĞLAYAN

  3. Modelling of earthquake history of the Knidos fault zone using in situ chlorine-36 surface exposure dating

    Knidos fay zonu'nun deprem geçmişini klor-36 yüzey yaş tayini yöntemiyle modelleme

    SEFA ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CENGİZ YILDIRIM

  4. Yakın fay etkisi altındaki yapılarda aktif tendonlar ile yanal yer değiştirme ve burulma kontrolü

    Lateral displacement and torsion control of structures wıth active tendons under near fault effects

    SİNAN MELİH NİGDELİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. HASAN BODUROĞLU

  5. Yakın bölge yer hareketlerinin çelik bir bina üzerindeki etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effect of near region ground movements on asteel building

    MOHAMMED MAHYOUB ABDO SAIF

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Deprem MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKET ATEŞ