Geri Dön

Romantik ilişkilerde ilişki doyumunu ve yaşam doyumunu yordayan etmenler: İki boyutlu ilişkisel benlik değişimi modeli

Factors predicting relationship satisfaction and life satisfaction in romantic relationships: The two-dimensional model of relational self-change

PDF İndir

  1. Tez No: 469570
  2. Yazar: DUYGU DİNÇER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HALİL EKŞİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 287

Özet

Bu çalışmanın temel amacı İki Boyutlu İlişkisel Benlik Değişimi Modeli'ni (Mattingly, Lewandowski ve McIntyre, 2014) Türk kültürü bağlamında test etmektir. Bu amaçla öncelikle, İlişkisel Benlik Değişimi Ölçeği (Mattingly vd., 2014) ve Ben Tasavvuruna Ötekini Katma Ölçeği (Aron, Aron ve Smollan, 1992) kültüre uyarlanmış; Türkçe Romantik İlişkilerde Benlik Değişimi Ölçeği (Dinçer, Ekşi ve Aron, 2017) geliştirilmiştir. Ardından iki ayrı yol modeli oluşturulmuştur. Birinci modelde ben tasavvuruna ötekini katma, aşka ilişkin tutumlar (Eros, Agape, Storge, Pragma, Ludus ve Mania), bağlanma tarzları (kaygılı ve kaçınmacı bağlanma) ve benlik yönelimlerinin (ilişki yönelimi ve kendileşme / öz-gelişim yönelimi) benlik değişimi (benlik genişlemesi, benlik daralması, benlik budanması ve benlik kirlenmesi) ve benlik değişimi aracılığıyla yaşam doyumu üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırmaya hâlihazırda bir romantik ilişkisi olan 485 Marmara Üniversitesi öğrencisi katılmıştır. Veriler, Demografik Bilgi Formu, İlişkisel Benlik Değişimi Ölçeği (Mattingly vd., 2014), Ben Tasavvuruna Ötekini Katma Ölçeği (Aron vd., 1992), Aşka İlişkin Tutumlar Ölçeği (Hendrick, Hendrick ve Dicke, 1998), Dengeli Bütünleşme-Ayrışma Ölçeği (İmamoğlu, 1998), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II (Fraley, Waller ve Brennan, 2010) ve Yaşam Doyumu Ölçeği (Diener, Emmons, Larsen ve Griffin, 1985) aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma bulguları ben tasavvuruna ötekini katma, Eros, Pragma ve öz-gelişim / kendileşme yöneliminin benlik genişlemesi üzerinde pozitif yönde, Ludus'un ise negatif yönde etkili olduğunu göstermiştir. Ben tasavvuruna ötekini katma, Eros, ilişki yönelimi ve kendileşme / öz-gelişim yönelimi benlik daralması üzerinde negatif yönde etkilidir. Eros, benlik budanması üzerinde pozitif yönde etkilidir. Ayrıca benlik genişlemesi, benlik budanması, benlik kirlenmesi ve ilişki yönelimi yaşam doyumu üzerinde pozitif yönde etkili iken benlik daralması yaşam doyumu üzerinde negatif yönde etkilidir. İkinci modelde ise temel kişilik özellikleri (dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk, duygusal dengesizlik ve deneyime açıklık), çelişik duygulu cinsiyetçilik (düşmanca cinsiyetçilik, koruyucu ataerki, cinsiyetler arası tamamlayıcı farklılaştırma ve heteroseksüel yakınlık), benlik düzenleme odakları (korunma ve gelişme odağı) ve bilişsel esnekliğin (alternatifler ve kontrol değişkenleri) benlik değişimi (benlik genişlemesi, benlik daralması, benlik budanması ve benlik kirlenmesi) ve benlik değişimi aracılığıyla ilişki doyumu üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırmaya hâlihazırda bir romantik ilişkisi olan 480 Marmara Üniversitesi öğrencisi katılmıştır. Veriler, Demografik Bilgi Formu, İlişkisel Benlik Değişimi Ölçeği (Mattingly vd., 2014), Beş Faktör Kişilik Ölçeği (Benet-Martinez ve John, 1998), Benlik Düzenleme Odağı Ölçeği (Lockwood, Jordon ve Kunda, 2002), Bilişsel Esneklik Envanteri (Dennis ve Vander Val, 2010), Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik Ölçeği (Glick ve Fiske, 1996) ve İlişki Değerlendirme Ölçeği (Hendrick, 1988) aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma bulguları korunma odağı ve heteroseksüel yakınlığın benlik genişlemesi üzerinde pozitif yönde, düşmanca cinsiyetçiliğin ise benlik genişlemesi üzerinde negatif yönde etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Korunma odağının benlik daralması üzerinde negatif yönde, gelişme odağının ise benlik daralması üzerinde pozitif yönde etkisi vardır. Gelişme odağı ve heteroseksüel yakınlık benlik budanması üzerinde pozitif yönde etkilidir. Gelişme odağı ve düşmanca cinsiyetçilik benlik daralması üzerinde pozitif yönde etkili iken korunma odağı ve sorumluluk benlik daralması üzerinde negatif yönde etkilidir. Ayrıca benlik genişlemesi ve benlik budanması ilişki doyumu üzerinde pozitif yönde etkili iken benlik daralması ve benlik kirlenmesi ilişki doyumu üzerinde negatif yönde etkilidir.

Özet (Çeviri)

The main aim of this study was to test of the Two-Dimensional Model of Relational Self-Change (Mattingly, Lewandowski, & McIntyre, 2014) in Turkish cultural context. For this purpose, firstly, The Relational Self-Change Scale (Mattingly et al., 2014) and the Inclusion of Other in the Self Scale (Aron, Aron, & Smollan, 1992) were culturally adapted and also, the Turkish Scale of Self-Change in Romantic Relationships (Dinçer, Ekşi, & Aron, 2017) was developed. Then, two different path models were generated. In the first path model, the effects of the inclusion of other in the self (IOS), love attitudes (Eros, Agape, Storge, Pragma, Ludus ve Mania), attachment styles (preoccupied and avoidant attachment styles) and self-orientations (self-development and relatedness) on self-change (self-expansion, self-contraction, self-pruning and self-adulteration) and also, on life satisfaction via self-change were examined. 485 Marmara University students (all currently in a romantic relationship) participated in the study. Data were collected by Demographic Information Sheet, The Relational Self-Change Scale (Mattingly et al., 2014), Love Attitudes Scale (Hendrick, Hendrick, & Dicke, 1998), Experiences in Close Relationships – Revised (Fraley, Waller, & Brennan, 2010), Balanced Integration-Differantation Scale (Imamoğlu, 1998), Satisfaction with the Life Scale (Diene, Emmons, Larsen ve Griffin, 1985). Findings revealed that IOS, Eros, Pragma and self-devlopment orientation have positive effects on self-expansion but Ludus has negative effect on self-expansion. IOS, Eros, relatedness and self-development orientations had negative effects on self-contraction. Eros had positive effect on self-pruning. Also, self-expansion, self-pruning, self-adulteration and relatedness orientations had positive effects on life satisfaction whereas self-contraction had negative effect on life satisfaction. In the second path model, the effects of the basic personality traits (extraversion, agreeableness, neuroticism, conscientiousness, openness to experience), ambivalent sexism (hostile sexism, protective paternalism, heterosexual intimacy, complementary gender differentiation), regulatory focus (prevention and promotion focus) and cognitive flexibility (control and alternatives) on self-change (self-expansion, self-contraction, self-pruning and self-adulteration) and also, on relationship satisfaction via self-change were examined. 480 Marmara University students (all currently in a romantic relationship) participated in the study. Data were collected by Demographic Information Sheet, The Relational Self-Change Scale (Mattingly et al., 2014), Big Five Inventory (Benet-Martinez & John, 1998), Regulatory Focus Scale (Lockwood, Jordon, & Kunda, 2002), Cognitive Flexibility Inventory (Dennis & Vander Val, 2010), Ambivalent Sexism Inventory (Glick & Fiske, 1996) and Relationship Assessment Scale (Hendrick, 1988). Findings revealed that prevention focus and heterosexual intimacy have positive effects on self-expansion but hostile sexism has negative effect on self-expansion. Prevention focus had negative effect on self-contraction but promotion focus had positive effect on self-contraction. Promotion focus and heterosexual intimacy had positive effects on self-pruning. Promotion focus and hostile sexism had positive effects on self-adulteration whereas prevention focus and conscientiousness had negative effects on self-adulteration. Also, self-expansion and self-pruning had positive effects on relationship satisfaction but self-contraction and self-adulteration had negative effects on relationship satisfaction.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    727116

    Gelecek kaygısının üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve romantik ilişkilere etkisinin incelenmesi

    The examination of the effect of future anxiety on life satisfaction and romantic relationship of university students

    TİLBE NAZ TEKELİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Psikolojiİstanbul Aydın Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEBRAİL KISA

  2. Tez No

    741503

    Üniversite öğrencilerinde romantik ilişki istikrarının yordayıcıları olarak bağlanma ve benlik değişimi

    Attachment and self-change as predictors of romantic relationship stability in university students

    AYŞEGÜL ÖZSOLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MELİHA TUZGÖL DOST

    DOÇ. DR. SEVAL KIZILDAĞ ŞAHİN

  3. Tez No

    257552

    Üniversite öğrencilerinde romantik ilişkilerle ilgili akılcı olmayan inançlar, bağlanma boyutları ve ilişki doyumu arasındaki ilişkiler

    The relations between irrational romantic relationship beliefs, attachment dimensions and relationship satisfaction among university students

    TUĞBA SARI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİDAN KORKUT OWEN

  4. Tez No

    819327

    Genç yetişkinlerde ilişki doyumunun yordayıcıları olarak romantik ilişkilerde yakınlık ve romantik ilişkide kendini açma düzeyi

    Intimacy in romantic relationships and self disclosure level in romantic relationship as predictors of relationship satisfaction in young adults

    ÖNCÜ YOLCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Medipol Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASUDE ÖZDEMİR

  5. Tez No

    902091

    Evlilik doyumu ve sosyal medya kıskançlığı arasındaki ilişkinin çeşitli demografik değişkenler açısından incelenmesi

    Examining the relationship between marital satisfaction and social media jealousy in terms of various demographic variables

    NUR BALCI SULAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiBiruni Üniversitesi

    Psikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU KUŞCU

    DOÇ. DR. RAZİYE SANCAR

Geri Dön