Etkileşimli, bir soru cevap tabii dil arayüzü programı tasarımı
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 47042
- Danışmanlar: PROF.DR. M. YAHYA KARSLIGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 41
Özet
ÖZET: Tabi dillerin işlenmesi, yapay zekanın doğurduğu alt bilim dallarından biridir. Bu bilim dalının temel uğraşım alam, insan konuşma dillerinin belirli bir model çerçevesinde bilgisayara algılattırılması, kullanıcı ile bilgisayar arasındaki iletişimin tabi konuşma dili havasında sağlanmasıdır. Tabi dillerin işlenmesi yada analizi alanında geliştirilen uygulamalardan tabi dil arayüz programlan üzerinde en fazla çalışılan ve uygulama geliştirilen konudur. Sorgulama amaçlı oluşturulan büyük veri tabanları ve uzman sistem programlarında etkileşimli bir soru-cevap ortamı yaratmak için hep bu arayüz programlan kullanılmaktadır. Bu gerçekten yola çıkarak, bu tez çalışmasında tabi dil arayüzüne sahip bir veritabanı tasarımı yapılmıştır. Projede ağırlıklı olarak arayüz programının tasarımı ön planda kalmış olup uygulamanın doğruluğunu gösterebilmek içinde orta büyüklükte bir veritabanı oluşturulmuştur. Projenin amacı herhangi bir alanda kullanıcıların günlük konuşma dili havası içinde öğrenmek istedikleri konulan bilgisayardan sorgulayabilmeleridir. Uygulama için kullanılan veritabanını İstanbul ile ilgili değişik konularda topladığım bilgilerden oluşturdum. Bundaki amacım özellikle bu ve ileride buna benzer olarak geliştirilecek programların turizm sektörlerinde kullanılabileceğini göstermektedir. Nitekim bu alanda yurtdışında kullanılan pek çok program mevcuttur. Geliştirilen programın karakteristik özelliği; kullanıcının, giriş sorulanın İngilizce soru cümleleri halinde sisteme verebilmesidir. Şu anda programın veritabanında aşağıdaki konularda bilgiler mevcuttur. İstanbul'un genel özellikleri ( nüfus, yüzölçümü, komşuluk bilgileri ), ilçeleri ( nüfus, yüzölçümü, komşuluk bilgileri ), coğrafi bilgiler ( dağlar, nehirler, göller ), üniversiteler, oteller ( 5, 4, 3 ve 2 yıldızlı oteller ), tarihi yapıtlar ( camiler, türbeler, çeşmeler, kuleler, müzeler ), valiler, belediye başkanları. Bu bilgiler sayfalarca süren detaylı bilgiler olmayıp, sadece soru-cevap mekanizmasına uygun hazırlanmış birer ikişer cümlelik bilgilerdir. Program tabi dil işleme metodlarından informal metodlar sınıfına giren fark çiftlerinin ayrıştırılması ( difference pair parsing ) tekniği ile yazılmıştır. Sistem kullanıcının girdiği sorgu ifadesinde önceden belirlenmiş sözcük şablonları yada kalıplan arar. Eğer böyle bir şablona rastlarsa oluşturduğu bir sorgulama cümlesiyle veritabanından istenen kıstaslara uyan bilgileri arayıp çıkarır. Bu sözcük şablonları anahtar sözcük arama tekniğinin bir adım ötesidir. Sistem, kullanılan programlama dilinin özelliğinden ötürü oluşturulan veritabanını belleğe almakta ve her türlü sorgulama işlemini bellekte gerçekleştirmektedir. Böylece, kullanılan tekniğinde özelliğinden ötürü sorgulama işlemleri çok hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir. vı
Özet (Çeviri)
ABSTRACT : NLP ( Natural Language Processing ) is one part of artificial intelligence. The main study area of NLP is getting computers to understand human natural languages within frame of a certain model and thus, establishing the interaction between user and computer in something like everyday speech. Study of natural interfaces, one class of applied systems in NLP, is the most prevalent area of research. They are used in querying databases and expert system programs to build interactive question-answer sessions. Bearing this fact in mind, in this thesis, a database with a natural language interface has been designed. The particular emphasis has been given to interface program design and development. To verify the methods used in program, a middle-scale database has been formed. The main purpose of this project is providing the users to query a database and learn what they wanted in like an everyday speech. I gathered mostly various information related to Istanbul and used them in forming the database aiming at this program and the programs that will be developed in future might serve in tourism sector. As a matter of fact, programs that serve for tourism purposes are available abroad. The characteristic feature of the program developed in this thesis, is that users can give their queries as plain English sentences. For the present, there are information about following areas available in the database of the program. General information about Istanbul ( population, area, neighborhood information ), counties ( population, area, neighborhood information ), geographical information ( mountains, rivers, lakes ), universities, hotels ( five, four, three and two star hotels ), historical monuments ( mosques, turbes, fountains, towers ), governors, mayors. The information about above topics are not arranged as long and detailed, but simple and maximum one or two sentences long which is suitable for question-answering mechanism. The program uses difference pair parsing technique which is widely used in natural language interface programs. System accepts user queries and after stripping out non essential words out of query, looks for certain templates determined before. Templates are the high level patterns that carry information about the specifics of the question being asked and the form of the question. If it encounters such a template, it arranges a query and extract information that meet the criteria from the database. Templates are one step ahead of keyword skimmer idea. System, a feature of Prolog programming language, loads the database into memory at the start of the program execution and all query processes are performed in memory very quickly. vu
Benzer Tezler
- Zorunlu uzaktan öğretimin yönetimi hakkında branş öğretmenlerinin görüşleri: COVID-19 süreci örneği
Views of branch teachers on the management of compulsory distance education: COVID-19 period sample
BURAK CÖBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAdıyaman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÜNİŞEN
- DA4HI: A deep learning framework for facial emotion recognition in affective systems for children with hearing impairments.
DA4HI: İşitme engelli çocuklar için duyuşsal sistemlerde yüzdeki duyguların tanınması maksadıyla geliştirilen derin öğrenme modeli.
CEMAL GÜRPINAR
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE
PROF. DR. NAFİZ ARICA
- Exploring the role of game mechanics in generating spatial compositions: Snaris case
Oyun mekaniklerinin mekansal kompozisyonların oluşturulmasındaki rolünün değerlendirilmesi: Snarıs örneği
OZAN CAN ÖZVATAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ALAÇAM
- Sınıf öğretmenleri ve ilköğretim matematik öğretmenlerinin uzaktan eğitimle matematik öğretimi hakkındaki görüşleri
The opinions of classroom teachers and elementary mathematics teachers about mathematics teaching by distance education
SÜMEYRA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİMET AKIN
- Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin pedagojik formasyon yeterlikleri
Başlık çevirisi yok
MUHAMMED ŞEVKİ AYDIN