Teke yöresi halk çalgılarından 'Sipsi'nin yapısal ve icra özelliklerinin incelenmesi
Investigation of structural and performative characteristics of 'Sipsi', one instrument of the Teke region folk instruments
- Tez No: 470967
- Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL KARAKELLE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu araştırmanın amacı, Teke yöresinin en karakteristik çalgılarından biri olan sipsinin öğrenilme biçimini, yapısal ve icra özelliklerini kaynak kişilerin görüşlerine göre belirlemektir. Araştırmada saha çalışması yöntemi kullanılmıştır. Kartopu yöntemiyle belirlenen ve görüşlerine başvurulan kaynak kişiler; Avni Safa Ünlü, Bayram Bayraktar, Ferhat Erdem, Hüseyin Demir, Hüseyin Köse, İsmail Evcil, İsmail Türkkan, Kazım Yılmaz, Mehmet Ali Kayabaş, Mehmet Bedel, Ömer Erkan, Recep Hasyalçın, Servet Tekin, Şahin Akay ve Tuncay Türen'den oluşmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ve gözlem yoluyla toplanmıştır. Görüşmeler video kamera ile kayıt edilmiştir. Bunun yanında kaynak kişilerin çalgılarının teknik detayları dijital kumpas ve dijital mikrometre ile ölçülmüş ve ölçümler fotoğraflanarak kayıt altına alınmıştır. Görüşme sonrasında çeviriyazım, analiz, denetleme ve raporlama süreçleri gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre sipsi çalgısının sosyal öğrenme yoluyla öğrenildiği belirlenmiştir. Sipsinin ağızlık ve götlük / gövde adı verilen iki parçadan oluştuğu ve ağızlığa sarılan ipin akort işlevi gördüğü belirlenmiştir. Çalgının halk arasında kargı, kamış ve su kamışı olarak bilinen bitkiden yapıldığı tespit edilmiştir. Çalgının yaklaşık 1,5 oktav ses alanına sahip olduğu görülmektedir. Altınyayla'da (Dirmil) bir sipsi çalma geleneğinin varlığı tespit edilmiştir. Araştırmacılara genellikle Bucak ilçesi Taşyayla (Devri) ve Çamlık (Girmiye) köyleri çevresinde görülen, yörede düdük ve dilli düdük olarak anılan, alanyazında Bucak sipsisi olarak karşılaşılan çalgının derinlemesine ele alınması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This research aims to define the learning style, construction and performance aspects of Reed (Sipsi). This musical instrument is characteristic of the Teke Region and its people. The research method for this study was based on fieldwork. The participants were determined based on the snowball technique. They include: Avni Safa Ünlü, Bayram Bayraktar, Ferhat Erdem, Hüseyin Demir, Hüseyin Köse, İsmail Evcil, İsmail Türkkan, Kazım Yılmaz, Mehmet Ali Kayabaş, Mehmet Bedel, Ömer Erkan, Recep Hasyalçın, Servet Tekin, Şahin Akay and Tuncay Türen. The required data were collected with a semi-structured interview, which was designed by the researcher. Interviews were recorded with video-camera and the participants' musical instruments and their measurements were recorded in a detailed way with a camera and digital caliper. The interviews were transcribed and analyzed and the report was produced. The result of the research shows that this Reed instrument is learned by way of social learning. The instrument, is comprised of two parts mouthpiece (ağızlık) and body (götlük/gövde), the string wrapped around the mouthpiece works for tune/harmony and generally it has nearly 1.5 octave sound field. It was found that there is a tradition of playing Reed in Altınyayla (Dirmil). It is advised to the researchers to deeply examine the musical instrument which is seen in Bucak county Taşyayla (Devri) and Çamlık (Girmiye) villages and the district around them, called as“düdük”and“dilli düdük”in the region and named as“Bucak sipsisi”(Bucak Reed) in the related literature.
Benzer Tezler
- Burdur yöresi Türk halk müziği ve özellikleri
Burdur region folk music and its characteristic
SEVİLAY GÖK AKYILDIZ
Doktora
Türkçe
2016
MüzikNecmettin Erbakan ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NALAN YİĞİT
- Türkiye'de geleneksel çalgıların metotlaşması: Kabak Kemane örneği
Methodization of traditional instruments in Turkey: Kabak Kemane example
AHMET TOLGA YAŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ŞENGÜL
- Türk halk oyunları oyun müziklerinin çokseselilik açısından değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
ENGİN ŞAFAK GÜRLER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1997
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiGüzel Sanatlar Ana Bilim Dalı
DOÇ. FİKRET DEĞERLİ
- Orta Anadolu Abdalları'nın keman icrâ özelliklerinin tespiti ve kabak kemane'ye uyarlanması
Detection of the violin performance features of central Anatolian Abdals and adaptation of them to kabak kemane
TİMUR EŞİGÜL
- Teke yöresi halk müziğinden seçilmiş ezgiler üzerinde analitik çalışmalar
Başlık çevirisi yok
FERHAN ERDEM
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1998
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. CAN ETİLİ