Multipl skleroz (MS) rahatsızlığı olan bireylerde stres, bağlanma tarzı, prefrontal işlevler ve bir kişilik özelliği olarak bilgece farkındalığın ilişkisi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 471093
- Danışmanlar: ÖĞR. GÖR. DİLAY ELDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Multipl Skleroz (MS), merkezi sinir sisteminde meydana gelen kronik nöroimmünolojik bir rahatsızlık olarak bilinmekte, hastalarda aksonal kayıplar sonucu ataklar ve ilerleme görülmektedir. MS teşhisinin sıklıkla genç yaşlarda alınması, kronik ve belirsiz süreci bu rahatsızlığın kendisinin de birey tarafından bir stres faktörü olarak görülmesinde rol oynamaktadır. Yaşanan stresin olay ya da durumdan ise o durumun nasıl değerlendirildiği ile ilişkili olduğu bilinmektedir. İnsan beyninde yer alan ve planlama, karar verme gibi karmaşık soyut süreçlerden sorumlu prefrontal korteksin stres yönetiminde söz sahibi olmasının yanı sıra stres ile başa çıkmada etkili olan bilgece farkındalık özelliğinin gelişmesi ile de ilişkili olduğu bilinmekte ve bu beyin bölgesinin yapılanmasında bağlanma örüntüsü önemli bir rol oynamaktadır. Mevcut çalışmanın amacı MS hastalığında görülen stresin ortaya çıkmasında rol oynayabilecek olan psikolojik değişkenlerden bağlanma tarzı, bilgece farkındalık ve prefrontal işlevlerin incelenmesi, Relapsing Remitting MS (RRMS) ve Sekonder Progresif MS (SPMS) türlerinin bu değişkenler açısından karşılaştırılmasıdır. Çalışmanın temel amacı doğrultusunda, MS rahatsızlığı olan tüm katılımcılar üzerinde araştırma değişkenleri ile stres belirtileri arasında ne tür ilişkiler olduğunu görmek için korelasyon analizi yapılmış, RRMS rahatsızlığı olan bireyler ile SPMS rahatsızlığı olan bireylerde gözlenen stres belirtileri ile ilişkili olan ve stres belirtilerini yordayan değişkenlerin farklılaşıp farklılaşmadığını görmek amacıyla, her iki grup için ayrı ayrı korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Demografik değişkenlerin her iki grupta da denkleme yordayıcı olarak girmediği görülmüştür. Ancak, RRMS grubunda stres belirtileri ile prefrontal işlevler ve bağlanma tarzlarından 'güvenli bağlanma' arasında görülen ilişkilerin beklenen yönde olmadığı ve stres belirtilerini yordayan değişkenlerin, 'olumsuz benlik' algısı, prefrontal işlevlerden 'içgörü' ve bilgece farkındalık alt boyutlarından 'yargılamadan gözleme ve izleme'nin olduğu görülmüştür. SPMS grubunda ise araştırma değişkenleri ve stres belirtileri arasındaki ilişkilerin beklenen yönde olduğu ve 'bilgece farkındalık' alt boyutlarından 'duyumsal farkındalık' ın azalması ve bağlanma tarzlarından 'güvensiz bağlanma' nın stres belirtilerini yordadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuçlar ilgili yazın çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Multiple Sclerosis (MS) is recognized as a chronic neuroimmune disease of the central nervous system results in demyelination and axonal loss that causes attacks and progression. Studies are reporting an association between stress and exacerbation in multiple sclerosis. However, numerous findings show that emphasized stress seen in modern societies and described as chronic type. In addition, MS poses challenges just as disruption to health in early ages, chronic and unpredictable clinical course. Due to the challenges of the disease, individuals perceive disease itself as a stress factor. Stress does not happen to be in the situation instead the experience of stress happens with the appraisal of the situation. Prefrontal cortex (PFC) is a part of the brain in humans, implicated in a variety of complex processes, including decision making, planning and greatly contributes to development of trait mindfulness. Hence, it plays a major role in stress management and attachment style plays a significant role in maturation of the PFC. The aim of the current study was to examine psychological variables such as attachment style, mindfulness and prefrontal functions in MS disease and compare the variables in between Relapsing Remitting MS (RRMS) and Secondary Progressive MS (SPMS) groups. For the current study, 39 patients with the onset of RRMS and 24 patients with SPMS, in total 63 participants included. In the basis of the study's aim, correlation analysis conducted to see the relationship between stress symptoms and psychological variables on both all MS patients and RRMS, SPMS groups separately. Furthermore, regression analysis performed separately for both RRMS and SPMS groups to see whether which variables predict the stress symptoms. Demographic variables didn't predict any stress symptoms. Regression analyses indicated that among 'brief symptoms' 'negative self', among 'prefrontal functions' 'insight' and among 'mindfulness' 'nonjudging of inner experience' were found as predictors for stress symptoms with participants who have RRMS whereas among attachment 'insecure attachment based mental representations' and among 'mindfulness' 'sensational awareness' have significant roles in encountered stress in participants with SPMS. The results have been discussed.
Benzer Tezler
- SH-SY5Y hücrelerinde hidrojen peroksit ile uyarılan oksidatif hasar ve apoptoza karşı Momordica charantia ekstresinin koruyucu etkilerinin araştırılması
Investigation of the protective effects of Momordica charantia extract against hydrogen peroxide-induced oxidative damage and apoptosis in SH-SY5Y cells
HANDAN DELİGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eczacılık ve FarmakolojiErciyes ÜniversitesiBiyokimya (Ecz) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CUMAOĞLU
- Multipl skleroz hastalarında motor ve kognitif ikili görevin yürüyüş ve postüral kontrol üzerine etkisi
The effect of motor and cognitive dual task on walking and postural control in multiple sclerosis patients
AYSUN KATMERLİKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADRİYE ARMUTLU
DOÇ. DR. HİLAL KEKLİCEK
- Servikal spinal kord atrofisinin multipl sklerozlu hastalarda klinik özürlülük derecesi ile ilişkisi
Relationship between cervical spinal cord atrophy and degree of clinical disability in patients with multiple sclerosis
NİHAL GÜRLEK ÇELİK
- Multipl sklerozlu hastaların MR görüntülerinde corpus callosum'un anatomik olarak değerlendirilmesi
Anatomical evaluation of corpus callosum in MS patients' MR images
ANIL DİDEM AYDIN KABAKÇI
Doktora
Türkçe
2016
AnatomiNecmettin Erbakan ÜniversitesiAnatomi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA BÜYÜKMUMCU
- Relapsing remitting multipl skleroz hastalarında vestibüler semptomlar ve elektronistagmografi bulguları
Clinical and electronystagmographic evaluation of vestibular symptoms ın relapsing remitting multiple sclerosis patients
EYLEM DEĞİRMENCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
NörolojiPamukkale ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. LEVENT SİNAN BİR