Patateste Rhizoctonia solani'ye karşı gama ışını ve kimyasal mutajen uygulamasının (etil metil sülfonat) etkinliğinin belirlenmesi
Determination of gamma rays and chemical mutagen (ethyl methane sulfonate) efficiency against Rhizoctonia solani in potato
- Tez No: 475124
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞERİFE EVRİM ARICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Dünyada ve Türkiye'de patates üretimini sınırlayan, verim ve kalite kaybına neden olan birçok hastalık ve zararlı bulunmaktadır. Bunlardan birisi de kök boğazı nekrozu ve siyah kabukluluk hastalığı [(Rhizoctonia solani)( telemorph: Thanatephorus cucumeris)]'dır. Yapılan bu çalışmada Alanso patates çeşidine ait in-vitro bitkiciklere farklı dozlarda gama ışını (22 Gy, 33Gy, 54 Gy, 57Gy, 109Gy) ve kimyasal mutajen etil metan sülfonat (EMS) (20mM, 50mM, 75mM, 100mM dozları; 10dk ile 20 dk süre) uygulanmıştır. Yapılan uygulamaların Rhizoctonia solani'ye karşı etkinliğini belirlemek amacıyla; gama ışını ve EMS uygulanan bitkilere in-vitroda ve iklim odası koşullarında R. solani inokulasyonu yapılmıştır. İn-vitro denemelerinde, R. solani inokulasyonu sonrasında bitkilerin canlı kalma oranları belirlenmiş ve canlı kalan bitkilerin yaprak boyları, yeşil yaprak sayısı, bitki boğum sayısı, kök sayısı ve ortalama yaprak boyu belirlenmiş ve kontrol grupları (+ ve - kontrol) ile karşılaştırılmıştır. Saksı denemesinde, R. solani inokulasyonu sonrasında bitkilerin canlı kalma oranları belirlenmiş ve canlı kalan bitkilerin; yaprak sayıları, bitki boğum sayıları, bitki boyları belirlenmiş ve kontrol grubu ile karşılaştırılmıştır. Gama ışını uygulaması yapılan bitkiler ile kurulan in-vitro denemesinde en yüksek canlı kalma oranları %42 ile 22 Gy ve 109 Gy dozlarında ve en düşük canlı kalma oranı ise %20 ile pozitif kontrol grubunda belirlenmiştir. Saksı denemesinde ise en yüksek canlı kalma oranları %80 ile 22 ve 33 Gy dozlarında, en düşük canlı kalma oranı ise %30 ile kontrol grubu ve 109 Gy dozunda belirlenmiştir. İncelenen parametrelerde en yüksek boğum sayısı ve yaprak sayısı ortalaması 54 Gy dozunda, en yüksek bitki boyu ortalaması 109 Gy dozunda belirlenmiştir. Etil metan sülfonat uygulaması yapılan bitkiler ile kurulan in-vitro denemesinde en yüksek canlı kalma oranları %32 ile 50mM dozunun 10 dk uygulama süresinde, en düşük ise %10 ile 75 mM dozunun 20 dk uygulama süresinde belirlenmiştir. İncelenen parametrelerden; en yüksek bitki boyu 50 mM dozunun 20 dk uygulama süresinde, en yüksek kök sayısı ve boğum sayısı ortalaması 75 mM dozunun 20 dk uygulama süresinde, en yüksek yaprak sayısı negatif kontrol grubunda tespit edilmiştir. Saksı denemesinde ise en yüksek canlı kalma oranı %80 ile 20 mM dozunun 20 dk uygulama süresinde, en düşük canlı kalma oranı ise %20 ile kontrol grubunda tespit edilmiştir. İncelenen tüm parametrelerde en yüksek ortalamalar 20 mM dozunun 20 dk uygulama süresinde, en düşük bitki boyu ve yaprak sayısı ortalaması 100 mM dozunun 20 dk uygulama süresinde, en düşük boğum sayısı ortalaması ise 100 mM dozunun 10 dk uygulama süresinde tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
There are many diseases and pests in potato that caused loss of quality and yield in the world. One of them is the Rhizoctonia stem canker and black scurf of potato caused Rhizoctonia solani ( telemorph: Thanatephorus cucumeris). Aim of the study was to determine to efficiences of chemical mutagen ethyl methyl sulfonat (EMS) and gamma rays aplications efficiency against to R. solani. In-vitro cultured explants from potato cv. Alonso were irradiated with five different doses gamma rays (22 Gy, 33Gy, 54 Gy, 57Gy, 109Gy) and were treated with different concentration of EMS (20mM, 50mM, 75mM, 100mM doses for 10 and 20 minute). Rhizoctonia solani inoculum was applied to gamma irradiated and EMS exposed potato plants in in-vitro and climate room conditions. In the both in-vitro experiments, the survival rates of the plants were determined after the R. solani inoculation and some parameters such as leaf size, plant size, number of plant roots, number of leaf s and number of plant nodes were determined and compared with positive control groups (non-irradiated plants and inoculated R. solani) and negative groups (non-irradiated plants and non-inoculated R. solani). In the both climate room conditions experiments, the survival rates of the plants were determined after the R. solani inoculation and some parameters such as plant size, number of leafs and number of plant nodes were determined and compared with positive control groups (non-irradiated plants and inoculated R. solani). In-vitro trial with gamma irradiation applied plants, the highest survival rate of the plants (42%) was determined at 22 Gy and 109 Gy doses and the lowest survival rate of the plants (20%) was determined at positive control groups. In the climate room conditions experiments with gamma irradiation applied plants, the highest survival rate of the plants (80%) were determined at 22 Gy and 33 Gy doses and the lowest survival rates of the plants (30%) were determined at 109 Gy doses and control groups. The highest number of plant nodes and number of leafs were determined at 54 Gy doses and maximum plant size was determined at 109 Gy doses. In-vitro trial with EMS applied plants, the highest survival rate of the plants (32%) was determined at 50mM dose for 10 minute and the lowest survival rate of the plants (10%) was determined at 75 mM dose for 20 minute. From the parameters examined; the highest plant size was detected at 50 mM dose for 20 minute, the highest number plant roots was detected at 75mM dose for 20 minute, the highest number of leaves was detected at negative control groups. In the climate room conditions experiments with EMS applied plants the highest survival rate of the plants (80%) was determined at 20mM dose for 20 minute and the lowest survival rate of the plants (20%) was determined at control groups. The highest mean values for all parameters examined were determined at 20mM dose for 20 min and the lowest plant size and number of leaves were determined at 100mM for 20 minute and the lowest number of nodes was determined 100mM for 10 minute.
Benzer Tezler
- Patates yetiştiriciliğinde sorun olan Rhizoctonia solani'nin biyolojik savaşımı ve bunun kimyasal savaşla entegrasyonu
Biological control of Rhizoctonia solani and its entegration with chemical control in potato growing
MEHMET HADİ AYDIN
- Bazı bitkilerde Rhizoctonia spp.'lerinin biyolojik mücadele imkanlarının araştırılması
Investigation of the biological control possibilities of Rhizoctonia spp. in some plants
ÖZDEN SALMAN
- Konya ilinde depolanan patates yumrularında fungal hastalık etmenlerinin tanılanması, yaygınlığı ve endofit bakteriler ile biyolojik mücadelesi
Identification, prevalence and biological control of fungal disease agents in potato tubers stored in Konya province with endophyte bacteria
FATİH KÖSE
Doktora
Türkçe
2024
BiyokimyaHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONER SOYLU
- Patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinde tuz stresi ve Rhizoctonia solani kühn interaksiyonunun moleküler düzeyde incelenmesi
Investigation of salinity stress and Rhizoctonia solani kühn interaction at molecular level in potato (Solanum tuberosum L.) cultivars
ÇİĞDEM AYDOĞAN
Doktora
Türkçe
2020
BiyolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ECE TURHAN
- Tokat yöresi patates üretim alanlarından izole edilen Rhizoctonia solani kühn.'ün yayılışı, patojenisiteleri ve anastomosis (miselyum uyumluluğu) gruplarının belirlenmesi üzerinde araştırmalar
Study on the distribution, pathogenecity and anastomosis groups of Rhizoctonia solani kühn. isolated from potato fields in the vicinity of Tokat Turkey
İBRAHİM ÇEŞMELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUSUF YANAR