The moderator effect of mentalization on the link between attachment and somatization
Zihinselleştirme kapasitesinin bağlanma stili ve somatizasyon düzeyi ilişkisindeki moderatör rolü
- Tez No: 475433
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALEV ÇAVDAR SİDERİS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: somatizasyon, kaygılı bağlanma, kaçınmacı bağlanma, hipermentalizasyon, hypomentalizasyon, zihinselleştirme, somatization, attachment-anxiety, attachment-avoidance, hypermentalization, hypomentalization, reflective functioning
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu çalışmanın temel amacı günümüzde sağlık hizmetlerinde önemli bir krize neden olan somatik şikâyetlerin bağlanma stili ile olan ilişkisini incelemektir. Bununla birlikte, öngörülen bu ilişkide zihinselleştirme kapasitesinin moderatör rolü test edilecektir. Kartopu örneklemiyle ulaşılan 402 katılımcı internet üzerinden yaygınlaştırılan anketleri doldurarak çalışmaya dahil olmuştur. Anket içeriği sırasıyla Bilgilendirilmiş Onam Formu, Demografik Bilgi Formu, Yansıtıcı İşleyiş Ölçeği (YİÖ), Duygusal Farkındalık Düzeyi Ölçeği (DFDÖ-4), Yakın İlişkilerde Yaşam Envanteri-II (YİYE-II) ve Somatizasyon Ölçeği (SS)'nden oluşmaktadır. Bağlanmadaki güvensizliğin somatik şikâyetlerin artışıyla ilişkili olacağı beklenmiştir. Bağlanma güvensizliği kaygılı bağlanma ve kaçınmacı bağlanma olarak iki boyutta ele alınmıştır. Bu boyutlar arasından kaygılı bağlanmanın kaçınmacı bağlanma alt boyutuna nazaran somatizasyon düzeyi üzerinde daha güçlü bir yordayıcı olacağı öngörülmüştür. Zihinselleştirme becerisinin de bu ilişkide moderatör etkisinin olacağı düşünülmüştür. Bu bağlamda, kişiler sosyal ilişkilerdeki zihinsel süreçleri yorumlarken hakiki zihinselleştirme, hipermentalizasyon ve hypomentalizasyon etkisi altında olabilir. Bu süreçte ne oranda 'kesinlik' (hipermentalizasyon) ve 'belirsizlik' (hypomentalizasyon) etkisinde kaldıkları zihinselleştirme kapasitesindeki yetersizlikleri işaret eden iki alt boyut olarak değerlendirilmiştir. Bu iki boyutun da somatizayon düzeyi ile pozitif yönlü bir ilişkide olması beklenmiştir. Aynı zamanda, bireylerin duygusal farkındalık düzeyi ile somatizasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin de araştırılması amaçlanmıştır. Fakat Türk örneklemi ile mevcut araştırmada ilk kez kullanılan Duygusal Farkındalık Düzeyi Ölçeği'nin dört maddelik kısa versiyonunun geçerlilik güvenilirliği beklenilen düzeyde bulunmadığı için analiz sürecine dâhil edilmemiştir. Araştırma sonuçları hem kaygılı hem de kaçınmacı bağlanmanın somatizasyon ile pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkide olduğunu göstermektedir. Zihinselleştirme alt boyutları ve somatizasyon düzeyi arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Hipermentalizasyon ve somatizasyon düzeyi beklenenin aksine negatif yönde ilişkiliyken, hipomentalizasyon ve somatizasyon ilişkisi pozitif yöndedir. Moderasyon ilişkisi adımsal regresyon yöntemiyle test edilmiştir. Somatizasyon düzeyindeki varyansı en kuvvetli açıklayan modelde sırasıyla kaygılı bağlanma, kişinin sağlık durumu, annenin ne oranda sağlığından şikâyetçi olduğu, kişinin eğitim durumu, hipermentalizasyon düzeyi ve cinsiyetin yordayıcı etkisi olduğu ortaya konulmuştur. Bu modele zihinselleştirme kapasitesi ve bağlanma alt boyutlarının etkileşimi dâhil olmadığı için zihinselleştirme kapasitesinin moderatör rolüne dair hipotez desteklenmemiştir. Mevcut çalışmadan elde edilen bu sonuçlardan çıkarım yapılabilecek teorik ve klinik bulgular tartışılmış ve gelecek araştırmalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to examine the relationship between somatic complaints that are one of the major crises in health care services and attachment styles. In addition, the moderator role of the mentalization capacity on the envisaged association between the attachment styles and somatic complaints of the persons were investigated.The research was carried out with the survey package presented on the internet. Through snowball sampling, 402 participants were included. The survey package was consisted of the Informed Consent Form, the Reflective Functioning Questionnaire (RFQ-54), the Levels of Emotional Awareness Scale (LEAS-4), the Experiences in Close Relationships-Revised(ECR-R) and the Somatization Scale (SS), respectively. It has been hypothesized that the insecurity in the attachment will be related to the increase in somatic complaints. Attachment insecurity was addressed in regard to two dimensions as the anxious attachment and avoidant attachment.Among these dimensions, it has been suggested that anxious attachment is a stronger predictor of somatization rather than avoidant attachment. It was expected that the mentalization capacity has a moderator effect on this relation. In this context, while interpreting the mental processes in social relations, individuals can be under the influence of 'genuine mentalization', 'hypermentalization', or 'hypomentalization'. The last two were considered as the deficits in mentalization capacity as to what extent individuals are prone to being too certain about mental states or being too uncertain about mental states. These two dimensions were expected to be positively related with the somatization level. It was also aimed to investigate the relationship between the level of emotional awareness of the individuals and the level of somatization. However, the four items version of LEAS, which was used for the first time with Turkish participants, was not included in the analysis because of doubtful validity values. The results of the study showed that both attachment anxiety and attachment avoidance were positively correlated with somatization. The relationship between the sub-dimensions of mentalization and the level of somatization was statistically significant. As in an expected direction, hypometalization and somatization were positively related whereas the link between hypermetalization and the level of somatization were found to be negative. Moderation effect of mentalization was tested with stepwise regression analysis. In the most significant explanatory model of the variance, attachment anxiety, the health status, the health complaint rates of the mother, the educational attainment, the hypermentalization level and gender were included as significant predictors of the levels of somatization. The moderator role of mentalization capacity was not supported since this model did not involve the interaction of the sub-dimensions of mentalization capacity and the attachment. In the light of these results, theoretical and clinical findings that can be deduced were discussed and suggestions for future research were presented.
Benzer Tezler
- Ebeveyn zihinselleştirmesinin ebeveyn stresi üzerindeki etkisi: Ortak ebeveynliğin düzenleyici rolü
The effect of parental mentalization on parental stress: Co-parenting as a moderator
BÜŞRA EDİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATIMA TUBA YAYLACI
- Helikopter ebeveynlik, kişiler arası problem çözme becerisi ve zihinselleştirmenin somatik belirtilerle ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between helicopter parenting, interpersonal problem solving skills and mentalization and somatic symptoms
SALİHA TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE BEKAROĞLU
- Borderline kişilik bozukluğunda bedenselleştirme ve zihinselleştirme arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigating the association between mentalization and somatization in borderline personality disorder
OSMAN DEMİRCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM MERT SAVRUN
- Aile içi iletişim ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide zihinselleştirme ve psikolojik esnekliğin etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of mentalization and psychological flexibility on the relationship between family communication and psychological resilience
MERVE GÜL BUÇAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURÇİN AKIN SARI
- Astım tanılı hastalarda çocukluk çağı travmaları ile somatizasyon arasındaki ilişkide zihinselleştirmenin aracı rolü: Kontrollü bir çalışma
The mediating role of mentalization in the relationship between childhood traumas and somatization among asthma diagnosed patients: A controlled study
HÜLYA FİDANTEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiIşık ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERYAL ÇAM ÇELİKEL