Mâturîdî'nin Te'vîlât'ında müşkilü'l-Kur'ân
Mushkil al-Quran in Maturidi's Tevilat
- Tez No: 475629
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİCAN DAĞDEVİREN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Kur'ân'ın anlaşılması ile ilgili güçlüklerin ve onun yorumunda yapılan hataların ele alındığı müşkilü'l-Kur'ân konusu, tezimizin ana temasıdır. Çalışmada bu yanlış anlamaların sebepleri irdelenmiş ve buradan hareketle de doğru anlamanın yolları tespit edilmeye çalışılmıştır. Akıl ile vahiy arasında dengeli bir tutum ortaya koymasıyla tanınan Ebû Mansûr el-Mâturîdî'nin konuyla ilgili tavrı, Te'vîlât adlı eseri üzerinden tespit edilmeye çalışılmıştır. İşkâl olarak nitelenen bu yanlış anlaşılmaların çözüm yolları örnekler üzerinde inceleme yapılarak tespit edilmiştir. Ayrıca Mâturîdî'nin kendinden önceki kaynakları ele alışı, kendi çağında yaşadığı tartışmalar ve kendinden sonra gelen müfessirlere etkileri tespit edilmiştir. Böylece yaşadığımız çağda önemi gittikçe artan müşkilü'l-Kur'ân konusuyla ilgili sağlam metotlar elde edilmeye çalışılmıştır. Bu araştırma için Mâturîdî seçilmiş ve çalışma bu çerçevede yapılmıştır. Tefsir-te'vil ayrımını ilk olarak ortaya koyan ve dirayet tefsir türünün ilk örneklerinden birini veren bir müellif olması yanında kendi adıyla anılan bir kelam ekolunün kurucusu ve Hanefî usûlün önemli bir ismi olması bu seçimde etkili olmuştur. Bir karşılaştırma çalışması olmamakla beraber müellifin süreç içindeki konumunu tespit etmek amacıyla başta Mukâtil b. Süleyman, Ferrâ, Zeccâc ve Taberî gibi selefleri; Kâdî Abdulcebbâr, Zemahşerî, Râzî, Nesefî gibi halefleri ile karşılaştırmalar yapılmıştır. Bu çalışmada, Mâturîdî'nin Te'vîlât'ında müşkil gördüğü âyetler üzerindeki tahlillerinin tamamı incelenerek konularına göre tasniflenmiştir. Tefsirindeki tahliller, kendinden önce ve sonra gelen müfessirlerin yorumlarıyla mukayese edilmiştir. Böylece Mâturîdî'nin bu sahada, geçmiş birikime dair değerlendirmesi ve katkıları ortaya konulmuştur. Bu çalışmada ortaya çıkan sonuca göre, müfessirlerin mezhebe dayalı fikri ön kabulleri, âyetlerin müşkil olup olmadığının tespiti yanında müşkil ise bu işkâlin ne şekilde giderileceği hususunda oldukça etkili olmuştur. Mâturîdî ise bu eğilimi işkâlin en önde gelen sebebi olarak görmektedir. Ona göre gerek Kur'ân'ı anlamada gerekse işkâli çözümlemede en tutarlı ve güvenli yol, Kur'ân'ın kendi açıklayıcılığından faydalanmaktır. Bununla beraber Kur'ân lafızlarının ilk muhataplarında oluşturduğu mana çağrışımları, Arap dilini kullanımları ve âyetlerin bağlamları önemlidir. Mâturîdî bu konudaki İslam dışı inanç gruplarının saldırılarını da ele alarak gerekli açıklamaları yapmıştır. O, doğru mananın tespiti için bazı ilkeler belirlemiş ve bu ilkelere kendisi de bağlı kalmıştır. Her ne kadar ismi ihmal edilmiş olsa da işkâl konusundaki çözümleri kendinden sonra gelen pek çok müfessir tarafından eserlerine taşınmış ve onları etkilemiştir.
Özet (Çeviri)
The Mushkil al-Quran in which difficulties in understanding Quran and the mistakes about its interpretation is the main subject of our work. Reasons of those mistakes have been examined so that it has been tried to confirm to understand Koran properly. Ebu Mansur el- Maturidi's approach who is known for executing a balanced approach between mind and revelation has been tried to examined by the help of his work Tevilat. Furthermore, The solution ways of those misunderstanding called İşkâl has been determined by examining the related samples. Also, Maturidi's contextualisaiton of the previous works, debates in his age, and his impacts on successor glossators have been examined. In this way, it has been tried to gain strong methods on Müşkil Quran, growing in importance, in our age. For this work, Maturidi has been chosen and the study has been done around that. He is the first person who reveals the difference of interpretation – Tevil and exemplify the kind of sagacity interpretation. In this selection, the effective criteria have been his being the founder of a kalam ecole which is called by his name and being an important member of Hanafi method. However, not by comparison, some comparisons have been done to define the place of writer in the process with his predecessors Mukâtil b. Suleyman, Ferra, Zeccâc and Taberi; and with his successors Kadi Abdulcebbâr, Zemahsheri, Razi, Nesefi. In this work, all the analyses on versicle that Maturidi defined as adversity in his Tevilat have been examined and classsified according to their subjects. Analyses on his interpretation have been compared with the comments of the predecessor and successor glossators. Thus, Maturidi's evaluation on previous accumulation and contribution has been exhibited. Result of this study has been quite effective on the idea of glossator depending on sect, their presupposition, the determination of one ayat's inconvenient or not if it is so, how this İşkâl will be eliminated. Maturidi thinks that tendency is the first and foremost reason of İşkâl. According to him, the most consistent and safe way to understand Quran and analysing the İşkâl is to benefit from the Quran' s own explanatoriness. In addition, meaning association in first Koran payers, usage of Arabic language and context of ayats are important. Maturidi made the necessary statements by dealing with the belief groups except Islam on this subject. He determined some principles to ddetect the real meaning and he sticked to these principles himself. Although, he is neglected, his solutions on İşkâl has been used in many glossators' works and affected them.
Benzer Tezler
- Mâtürîdî'nin Te'vîlât'ında işârî ve tasavvufî yorumlar
Ishari and sufi intepretations in Mâturîdî's Te'wîlât
MUSTAFA ÜZÜM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSA KANİK
- İmam Mâturîdî'nin Te'vilât'ında tefsir-sîret ilişkisi
The relationship between tafsir and sîrah in Imam Mâturîdî's et-Te'vilât
SEVBAN DAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ÇELİK
- İmam Mâturîdî'nin Te'vîlât'ul- Kur'ân'ında büyük günah kavramı
The concept of major sin in Imam Māturīdīs Te'vīlātu'l-Qur'an
NEVFEL SOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE TEBER
- Mâturîdî'nin Te'vîlât adlı eserinde hadis anlayışı - Nisâ sûresi örneği
Maturidi's understanding of hadith in his work named Tevilat - Nisâ surah sample
MAİRAMBEK JUSUPOV
- Mâtürîdî'nin Te'vîlâtü'l-Kur'ân'ında mezheplere eleştirileri
Maturidi's criticism to the İslamic sects in Ta'wilat al-Qur'an
ESRA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET İSHAK DEMİR