Klasik Türk şiirinde gül (Gazellerde)
Rose in classical Turkish poems (Rose in ghazals)
- Tez No: 475653
- Danışmanlar: PROF. DR. BAYRAM ALİ KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 569
Özet
Doktora tezi olarak hazırlanan bu çalışmada XIV-XIX. yüzyıllar arasında yaşamış yaklaşık 120 şâirin dîvânları taranmış ve bu eserlerin“gazeller”bölümünde gülün hangi anlam ilişkileri içinde kullanıldığı, gülün sosyal hayattaki kullanımının şiirlere nasıl yansıdığı örnek beyitlerle tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın temel amacı“gül”ün diğer çiçeklerden farklı olarak kültürümüzde ne kadar derin izler bıraktığının belirlenmesidir. Bu bağlamda öncelikle gülün tarihçesine, sosyal hayatta, sanatta ve semâvî dinlerde gül algısına değinilmiş, sonra gülün bir çiçek olarak özelliklerinin beyitlere yansımasına örnekler verilmiştir. İlerleyen bölümlerde ise, âdet ve geleneklerde, giyim-kuşamda, mutfakta, tedavide, tasavvufta, kozmik âlemde vb. gülün kendine mahsus kullanımlarına dair örnek beyitler sunulmuş ve bu beyitlerin şâirin hayal dünyasında hangi sanatlarla meydana gelip vücut bulduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Taramalar sırasında -her başlık için- karşılaştığımız on binlerce beyit içinden, en güzel örneği yansıttığını düşündüklerimiz bu çalışmaya dâhil edilmiştir. Bazı hayallerin orijinalliği sebebiyle kaside, kıt‛a gibi nazım şekillerinden de örnekler verilmiştir. Gülün tasavvufî kullanımlarının daha belirgin görülebilmesi için mutasavvıf kimliği ön plana çıkan bazı şâirler de incelenmiştir. Kısacası şâirlerin gülü, gerçek ve mecaz yönleriyle şiire nasıl taşıdıkları tespit edilmeye çalışılmış ve elde edilen bulgular“sonuç”bölümünde sunulmuştur. Taramalar neticesinde küçük bir“gül sözlüğü”oluşturulmuş ve çalışmanın sonuna eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study which has been prepared as a PhD thesis, the divans of nearly 120 poets who lived between 14th and 19th centuries have been scanned; and in the ghazal parts of these pieces of art, it has been aimed to determine within which meaning relationships rose has been used, and how the use of rose in the social life has been reflected to the poems via analyzing the sample verses. The main goal of the study is to identify how deeply rose – unlike other flowers – has impressed on our culture. Within this respect, firstly, the history of rose and the perception of it in social life, art, and monotheistic religions have been mentioned; and then samples have been given to show how the characteristics of rose as a flower are reflected to the verses. In the upcoming parts, sample verses as to rose's unique usages such as in traditions and customs, clothing, kitchen, treatment of the illnesses, islamic mysticism, cosmic universe and etc have been presented; and it has been aimed to figure out how these verses have emerged by coming together with which art in the poet's imagination. During the research, for each subtitle, those which we consider as the most beautiful samples among the tens of thousands of verses that we came across have been included in this study. Owing to the authenticity of some imaginations, other types of verse like eulogy and stanza have also been exemplified. Moreover, some poets whose mystic identities stand out have also been examined in order to realise the mystic usages of rose better and more clearly. In short, it has been aimed to determine how the poets transformed rose with its real and figurative aspects into their poems; and the results that have been found have been presented in the“results”part. As a consequence of the research, a small“dictionary of rose”has been formed and added at the end of the study.
Benzer Tezler
- Klasik Türk şiirinde Gül-i Ra'na
Classic Turk in the poem Gul-i Ra'na
ZEHRA TEKBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NAMIK ASLAN
- Klâsik Türk şiirinde gül redifli kasideler
Qasidas with rose redifs in classic Turkish poetry
ABDULMUTTALİP İPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. SABAHATTİN KÜÇÜK
- XVI. yüzyıl klasik Türk şiirinde mevsimler
Classic century six seasons on Turkish poem
BAHAR YAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA BATUR
- Dârendevî Hulûsî Efendi Divanı'nda tipler ve kişilikler
Types and characters in Dârendevî Hulûsî Efendi Divan
ŞERİFE KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMuş Alparslan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HULUSİ EREN
- Klasik Türk şiirinde ev eşyaları
Household items in classical Turkish poetry
LEVENT SARIÇOBAN
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET İÇLİ