Hanefî usûlünde tartışmalı bir delil olarak istishâb
Istishâb as a controversial evidence in Hanafî method
- Tez No: 477278
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. PEHLUL DÜZENLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Usûl-i fıkh, tafsîlî delillerden hükümlerin nasıl istinbât edildiği hakkında bilgi veren bir bilim dalıdır. Usûl-i fıkhın konularından birini teşkil eden deliller ise temsil ettikleri mezheplerin ictihâd yöntemlerini ve mezhebin üzerinde kurulduğu sistemi aktarma çabasının bir parçasıdır. Bu çalışmada da istishâb özelinde Hanefî mezhebinde muteberliği tartışmalı olan deliller ele alınmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde delil kavramına yer verilmiştir. Bu meyanda istishâbın da içerisinde bulunduğu, muteberliği tartışmalı olan bazı delillerin, 'delilsizlik ile ihticâc', 'saptırıcı', 'fâsid' ve benzeri vasıflar ile nitelendirilerek aktarıldığı; kimi zaman ise illeti tespit etme yöntemlerinden tenkit edilen 'tard' bağlamında değerlendirildiği tespit edilmiştir. Bu deliller hakkında kısaca bilgi verilerek birlikte anılmaları hususunda ortak bir paydanın gözetilip gözetilmediğine temâs edilmiştir. İkinci bölümde bu tür deliller arasında en fazla tartışma konusu yapılan istishâb delili ele alınarak mâhiyet ve çeşitlerine yer verilmiş; delil değeri ve diğer deliller arasındaki konumuna dair serd edilen görüşler incelenmiştir. Son bölümde ise istishâb delili ile ilişkilendirilen küllî kâideler tahlil edilmiş; ayrıca konunun daha anlaşılır hâle gelmesi için usûl eserlerinde istishâb delili ile ilgili işaret edilen bazı örnekler îzâh edilmiştir. Sonuç olarak, Hanefî usûl eserlerinde muteberlik bağlamında değerlendirilen delillerin değer olarak aynı derecede görülmediği; bu delillerden istishâbın ise özellikle bir başkasını ilzâm etme ve yeni haklar elde etmede kullanılabilecek kuvvette bir delil olmasa da, mezhep tarafından kabul edilen delillerin sonuç vermemesi durumunda mevcut hakları korumada fayda sağladığı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Jurisprudence Method is a science which gives information about how provisions are determined from detailed evidence. Evidences which compromise one of the subjects of jurisprudence method are a part of the effort to narrate opinion methods of sectarians which they represent and the opinions which sectarian is based on. In this study, evidences which are controversial in terms of abidingness in Hanafi sectarian are handled specific to istishâb (a provision which was valid in the past and is known to be valid today). In the first part of the study, concept of evidence are talked about. Inter alia, it is detected that evidences which istishâb is within and are controversial in terms of abidingness are narrated by being considered with“no evidence and proof”,“deflecting”,“defeatist”etc. and sometimes are evaluated within the context of“rejection”which is criticized from detecting methods for disorder. Whether there is a common ground for them to be narrated together is talked about by giving information about these evidences. In the second part, nature and its varieties are talked about; opinions on the situation between evidence value and other evidences are analyzed by handling istishâb evidence which is the mostly contentious one among this kind of evidences. In the last part, regulations which are associated with istishâb evidence are analyzed; also, some examples which are pointed about istishâb evidence in method works are talked about to make the subject clear. As a result, in Hanafi method works, it can be said that evidences which are evaluated within the scope of abidingness, are not seen equally valuable; although istishâb, one of these evidences, is not a powerful evidence which can be used specially to bind someone and get new rights, it can be useful to protect existing rights when evidences which are accepted by sectarian do not show results.
Benzer Tezler
- İbadetlerde Haber-i Vâhid'in Delil Olması Bağlamında Namaz
The Evidence of Solitary Hadith (Khabar-i Wahid) regarding prayer (Salat)
ESRA BATTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIRIM
- Klasikleşme sürecinde Hanefî fıkıh usûlünde akıl-vahiy ilişkisi (Cessas ve Debusî örneği)
The relation betweenreasonand revelation in Hanafite legal theoryat clasical period (a case study of Jassas and Dabusi)
EMİNE YAZICIOĞLU
- Hanefi usulünde akıl ile tahsis
Customization with mind in the Hanefi's method
MURAT GELEGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BİRSİN
- Sadrüşşerîa'nın fıkıh usûlü düşüncesinde lafızların kesinliği problemi
The problem of the linguistic certainty in Sadr al-Sharīa's legal methodology
SELMA ÇAKMAK
Doktora
Türkçe
2020
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM ÖNDER
PROF. DR. ŞÜKRÜ ÖZEN