Geri Dön

Hukûk-ı Aile Kararnamesi etrafında oluşan polemikler: Mansûrizade ve İzmirli örneği

The polemics around the fami̇ly law: the example of Mansûrizade and İzmirli

  1. Tez No: 481118
  2. Yazar: ABDULLAH KÜSKÜ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NECMETTİN KIZILKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 140

Özet

Fıkıh usûlüne dair bir tartışmayı konu edinen bu tez Osmanlı son dönem hukukçularından Mansûrizade Said ile İzmirli İsmail Hakkı Beylerin fikirleriyle sınırlandırılmıştır. Bir hayli usûl ve furû' meselenin tartışmaya açıldığı II. Meşrutiyet dönemine ait bu araştırma son dönem Osmanlı aydınlarının fıkhî ve fikri mesaisini yansıtmaya yönelik bir çaba olarak da görülebilir. Bu tez aile hukukuna ait bir çalışma olup özellikle çok eşliliğin yasaklanmasını teklif edenlerin usûl görüşünü konu edinmektedir. Tezin birinci bölümü 1917 Hukûk-ı Aile Kararnamesi öncesindeki hukuk tartışmalarını, kararnamenin getirdiği yenilikleri ve Mansûrizade Said ile İzmirli İsmail Hakkı Beylerin hayatlarına ayrılmıştır. Çok eşliliğin yasaklanmasının uygun olup olmadığı tartışmalarında Mansûrizade Said müspet, İzmirli İsmail Hakkı ise menfi yaklaşım sergilemiştir. Tezin birinci bölümünde taaddüd-i zevcâtın yasaklanmasına müspet tavır sergileyen Mansûrizade Said'in yaklaşımına temel teşkil eden usûl görüşü incelenmiştir. Caizin şer'î bir hüküm olmadığı, dolayısıyla şeriatın dışarısında kaldığı ve caizde ulü'l-emrin tasarrufunun bulunduğu, poligamiyi ulü'l-emrin yasaklamasının mümkün olduğu görüşleri Mansûrizade Said Bey'in temel yaklaşımlarıdır. İzmirli İsmail Hakkı Bey caizin şer'î bir hüküm olduğu, şeriatın hududu helal ve haramlar çevrili olduğundan caiz/mübahın şeriatın hududu içerisinde sayılması gerektiği, taaddüd-i zevcâtın mubahlık hükmü, ulü'l-emr tarafından değiştirilecekse dinin diğer emirleri ya da yasakları hakkındaki yaklaşımlarda olduğu gibi şer'î bir nedenin bulunması gerektiği görüşlerindedir. İzmirli İsmail Hakkı Bey'e göre çok eşliliğin yasaklanması içinse ne şer'î ne de aklî bir delil bulunmaktadır. İzmirli İsmail Hakkı Bey'in bu görüşlerine ve Mansûrizade Sait Bey'e getirdiği diğer tenkitlerine ise tezin üçüncü bölümünde yer verilmiştir.

Özet (Çeviri)

This dissertation which is about a dispute on a jurisprudential issue is limited to ideas of two late Ottoman scholars, Mansurizade Said and İzmirli İsmail Hakkı Bey. This study can be also seen as an effort to reflect the intellectual and jurisprudential works by late Ottoman scholars in the era of Second Constitutional Monarchy where a lot of jurisprudential issues were discussed. This dissertation is a study in family law, especillay about the ideas of those who suggested prohibiting polygamy. In the fisrt chapter is devoted to the discussions before 1917 Family Law, the changes which the law brouhgt and the lives of Mansurizade Said and İzmirli İsmail Hakkı Bey. Mansurizade Said has a positive idea for prohibition of polygamy and İzmirli İsmail Hakkı has a negative idea about the subject. In the second and the last chapter, we analyze the ideas of both and their reponses to each other.

Benzer Tezler

  1. Meşrutiyet Döneminde İslam aile hukuku ekseninde yapılan tartışmalar

    Discussions on Islamic family law axis during the Legislation Period

    KÜBRA ALTUNTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM YILMAZ

  2. Hukuk-ı Aile kararnamesi

    The imperial decree on Family Law

    EBRU KAYABAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET TEVFİK ÖZCAN

  3. Osmanlı hukuku yasama faaliyeti bağlamında Hukuk-ı Aile Kararnamesi

    Hukuk-i Aile Kararnamesi in the context of the legislative activity of Ottoman law

    SÜLEYMAN TEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KILINÇ

  4. Osmanlı Hukûk-ı Aile kararnâmesinin getirdiği yeniliklerin Türk Medeni Kanunu ile mukayesesi

    A comparison between the innovations of the Ottoman Family Law decree and the Turkish Civil Code

    ÜMMÜ GÜLSÜM ŞENEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP ÇİĞDEM

  5. Cezayir Aile Kanununun 1917 Osmanlı Hukuk-ı Aile kararnamesi ile mukayesesi

    Comparison of the Algerian Family Code with the Ottoman Law of Family Rights of 1917

    ABDELBASSET KHALED

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KILINÇ