Hasan Esîrî'nin Mi'yârü'd-Düvel ve Misbârü'l Milel isimli tarih ve coğrafya eseri (İnceleme-transkripsiyon)
Hasan Esîrî's Mi'yâr al-Duwal wa Misbâr al-Milal, a work of history and geography (Study and transliteration)
- Tez No: 481404
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN AFYONCU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Tarih, Geography, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1971
Özet
Hasan Esîrî, devri için meşhur fakat bugün için meçhul bir şahsiyettir. Kendisine Esîrî denmesi, 1683 II. Viyana Kuşatması sonrasındaki muharebelerin birinde esir düşüp yaklaşık iki yıl kadar esaret hayatı yaşamasından ileri gelmektedir. Hasan Esîrî, Osmanlı ordusunda muvazzaf olarak doğuda ve batıda çok sayıda sefere katılmış, üst rütbeli paşalar ve sadrazamlarla savaş lojistiği ve stratejisi hakkında mahfi görüşmeler yapmış ve fikirleri kabul görüp takdir toplamıştır. Bağdat ve Kıbrıs gibi büyük eyaletlerde defterdarlığı da vardır. Böylelikle Osmanlı coğrafyasının pek çok yerini gezmiş, gezip gördüğü bu yerlerde tuttuğu notlar, sonraki yıllarda“Mi'yârü'l-Düvel ve Misbârü'l-Milel”adındaki hacimli eserinde yer almıştır. Esaret yılları boyunca Latince, Yunanca ve Macarcayı öğrendiği bilinmektedir. Böylelikle yabancı dilde yazılan tarih ve coğrafya kitaplarından iktibaslar yaparak söz konusu eserini genişletme imkânı bulmuştur. Diğer taraftan ordu işleyişine vâkıf olan Esîrî'nin, tefessühe yüz tutan askerî düzene karşı getirdiği ciddi eleştiriler her bakımdan dikkate değerdir. Biz bu tez çalışmamızda eserinden çıkardığımız bilgilerle Hasan Esîrî'nin biyografisini yazdık ve Mi'yârü'd-Düvel ve Misbârü'l-Milel'in metnini ortaya koyduk. Diğer taraftan eserde geçen önemli yerlerin ayrıntılı incelemesini yaptık.
Özet (Çeviri)
Hasan Esîrî, a famous man of his time, is an obscure name today. His moniker Esîrî is due to his two-year captivity life following his enslavement in one of the battles following the second siege of Vienna, 1683. As an official in the Ottoman army, Hasan Esîrî participated in many expeditions in the East and the West, took part in secret meetings with high ranking pashas and grand viziers about strategy and logistics of war, and his ideas were both accepted and appreciated. He also served as defterdar in such great provinces as Baghdad and Cyprus. Thus he had the chance to travel in many parts of the Ottoman realm, and the notes he took during his travels would later be gathered in his voluminous work called“Mi'yâr al-Duwal wa Misbâr al-Milal.”He is known to have learnt Latin, Greek, and Hungarian during his captivity years. He thus had the chance to develop his work by recourse to historical and geographical works in these languages. On the other hand, remarkable in every aspect are the serious criticisms that Esîrî, with the intimate knowledge he had on military matters, has directed to the order that seemed to turn riotous. In this thesis we have written the biography of Hasan Esîrî based on the information derived from his work, and established the text of his Mi'yâr al-Duwal wa Misbâr al-Milal. We have also made a close analysis of the important sections of the Mi'yâr al-Duwal.
Benzer Tezler
- Cebeciler Kethüdâsı Esirî Hasan Ağa'nın Osmanlı askerî teşkilatına dair görüşleri
The views of Cebeciler Kethüdasi Esirî Hasan Ağa on the Ottoman military organization
MENDERES VELİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAVUZ YILDIRIM
- Âdâbu'l-bahs geleneğinde Ali Rıza Ardahânî'nin Mi'yâru'l-Münâzara adlı eseri
Ali Rıza Ardahânî's Mi'yâru'l-Münâzara in Âdâbu'l-bahs tradition
HASAN KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKastamonu ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÇOŞAR
- Kadızâde İlmî Efendi'nin 'İtmânü'l-Merâm Min Nazmi'l-Kelam' adlı eserinin tahlil, çeviri ve değerlendirilmesi
An analysis, evaluation and rendering it into modern Turkish of Qudâzâde 'İlmî Efendî's work entitled 'Itmâmu'l-Marâm Mi'n-Nazmi'l-Kalâm'
BETÜL BÜYÜKKEÇECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN BAĞÇECİ
- Şemsüleimme Serahsî'nin 'El-Mebsût' adlı eserinde İmam Şâfiî'ye atfedilen görüşlerin tespit ve incelenmesi (ibadetler bağlamında zekât, oruç ve hac özelinde)
Determination and examination of the views attributed to Imam Shafii in the work of Şemsüleimme Serahsi named 'Al-Mebsût' (zakat, fasting and hajj in the context of worship)
MEHMET ALİ ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÖZER
- Ali b. Hâmid eş-Şeyhâninin Tafsilû'l- Avâmili'l- Mî'e Adlı eserinin tahkiki
The study of Ali b. Hamid Eş-şeyhânî's Tafsilu'l Avâmili'l-Mi'e
HASAN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET GEMİ