Geri Dön

Âdâbu'l-bahs geleneğinde Ali Rıza Ardahânî'nin Mi'yâru'l-Münâzara adlı eseri

Ali Rıza Ardahânî's Mi'yâru'l-Münâzara in Âdâbu'l-bahs tradition

  1. Tez No: 730686
  2. Yazar: HASAN KÖSE
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÇOŞAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 193

Özet

İslam düşüncesinde tartışma metotlarına bakıldığında karşımıza çıkan kavramlar cedel, hilaf ve münâzaradır. İlk olarak, Aristo'nun Topika'sına dayanan cedelin fikir dünyamızdaki kabulü Farabi'nin Topika'yı tercüme etmesi ve bu alana cedel ismini vermesiyle olmuştur. Daha sonra fıkıh usulünün pratik alanında kullanılan hilaf diğer adıyla ilm-i hilaf, Şemsuddin Muhammed b. Eşref es-Semerkandî'nin âdâb ilmini sistemleştirmesiyle de İslam düşünce diyalektiğinin son ve kemal noktası diyebileceğimiz âdâbu'l-bahs geleneği ortaya çıkmıştır. Bu yeni tartışma teorisinden önce İslam düşüncesinde halihazırda bu alanı dolduran cedel ve hilaf ilminin bazı noktalarda yetersiz olması, tartışmada amacın değil tarafların üstünlüğünün daha çok ön plana çıkması vb. sebepler bu alanda yeni metodun daha kabul edilebilir hale gelmesine neden teşkil etmiştir. Bu yeni diyalektik tarzın düşünce dünyamızdaki kabulünden sonra bu alana dair yapılan çalışmalar hızla artmış, birçok risale, kitap, şerh ve haşiye türü eser kaleme alınmıştır. Osmanlı öncesi dönemde teşekkül etmiş olan bu ilim, kendine ilimler dünyasında tam anlamıyla Osmanlı döneminde yer bulmuş, dönemin medreselerinde okutulan dersler arasına girmiştir. Tezimizde tartışma geleneğinin tarihsel serüveni hakkında bilgi verilip, ele almış olduğumuz eserin tanıtımı, tahlili ve gelenek içerisindeki yerine dair bazı tespitler yapılacaktır. Çalışmamızın bir bölümü de alana dair klasik eserlere ve modern akademik birikime dönük olacaktır.

Özet (Çeviri)

When we look at the methods of discussion in Islamic thought, the concepts we come across are“cedel”,“hilâf”and“münâzara”. Cedel, based on Aristotle's Topika, was accepted in our world of ideas for the first time, when Farabi translated Topika and gave the name cedel to this field. Later, hilaf, also known as ilm-i hilaf, which was used in the practical field of fiqh method, emerged as the tradition of âdâbu'l-bahs, which we can call the last and perfection point of the dialectic of Islamic thought, with the systematization of the science of âdâb by Shamsuddin Muhammed b. Eşref al-Samarkandi. Before this new theory of discussion, the science of cedel and the hilaf was filling this field in Islamic thought. But such reasons as the fact that cedel and the caliphate were insufficient at some points, putting the superiority of the parties more at the forefront, not the purpose of the discussion, led to the fact that the new method became more acceptable in this area. After the acceptance of this new dialectical style in our world of thought, the work on this field has increased rapidly, many treatises, books, sharh and hashiyah-type works have been written. This science, which was formed in the pre-Ottoman period, found its place in the world of sciences in the Ottoman period, and became one of the courses taught in the madrasahs of the period. In our thesis, information about the historical course of the discussion tradition will be given, and some determinations will be made about the presentation, analysis and place of the work we have discussed. A part of our work will also focus on classical works and modern academic knowledge in the field.

Benzer Tezler

  1. Şemsu'd-Dîn Muhammed b. Eşref es-Semerkandî'nin Kıstâsu'l-Efkâr fî Tahkîki'l-Esrâr adlı eserinin tahkiki, tercümesi ve değerlendirmesi

    Critical edition, translation and analysis of Shams al-Dîn Muhammad b. Ashraf as-Samarqandî?s Kıstâsu?l-Efkâr fî Tahkîki?l-Esrâr

    NECMETTİN PEHLİVAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL KÖZ

  2. What do we do with arguments?: Situating munāẓara in contemporary argumentation scholarship

    Bir argümanla ne yaparız?: Münazarayı modern tartışma literatürü üzerinden düşünmek

    RAHMİ ORUÇ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Felsefeİbn Haldun Üniversitesi

    Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK

  3. İbrahim el-Çârperdî ve Kitabü'l- Fükûk fî Şerhi'ş-Şükûk adlı eserinin tahkiki ve tahlili

    Ibraham al-Jārbardī and the critical edition and analysis of his book Kitâb al-Fukuk fî Sharh al-Shukuk

    ABDULLAH BİLİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ BENLİ

  4. Kemâlüddîn Mes'ûd b. Hüseyin Eş-Şirvânî'nin (905/1500) Şerhu Âdâbi's-Semerkandî adlı eserinin tahkik ve değerlendirmesi

    Evaluation and edition of Sharh Âdâb al-Samarqandî named work written by Kemâl al-dîn Mas'ud b. Husain al-Shirwânî (905/1500)

    ADEM GÜNEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinSakarya Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATİLLA ARKAN

  5. Erzincanlı Müftüzade Mehmed Sadık Efendi'nin Hüseyniyye şerhi ve mantık tarihindeki yeri

    Muftîzâde Mehmed Sadik Efendi's Hüseyniyye commentary and its place in the history of logic

    YASEMİN ALANUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TURGUT AKYÜZ