Giritli Sırrı Paşa'nın Türk düşüncesine katkıları Mi'yârü'l-Makâl adlı eserinin tercümesi ve mantık anlayışı
Giritli Sırrı Pasha?s contributions to Turkish thought the translation of his work called Mi?yârü?l-Makâl and his logical understanding
- Tez No: 310888
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM MARAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Giritli Sırrı Paşa, Mantık, Türk Düşüncesi, Felsefe, Osmanlı, Cretan Sırrı Pasha, Logic, Turkish Thought, Philosophy, Ottoman
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu çalışmanın konusu, asıl adı Selim Sırrı Paşa (1844-1895) veya Muhammed Sırrı Paşa olan Giritli (Giridî) Sırrı Paşa'nın Mi'yâr'ül-Makâl adlı eserini tercüme etmek ve bu eserin bir değerlendirmesini yapmaktır. Giritli Sırrı Paşa Mi'yâr'ül-Makâl adlı eserini, önce Arapça paragrafı yazarak sonra da o paragrafı Osmanlı Türkçesi'ne tercüme ederek kaleme almıştır. Amacımız Osmanlı Türkçesi ile yazılmış olan paragraflara fazla müdahalede bulunmadan Türkiye Türkçesine çevirerek eseri akademik hayata kazandırmak ve bu eseri klasik mantık disiplini bakımından incelemektir. Eser, Sırrı Paşa'nın dönemini dikkate aldığımızda, kendi çağdaşlarıyla oldukça benzer konuları işlemiştir. Onun çağdaşlarından bir farkı, bazı püf noktaları diğerlerine göre daha net bir şekilde anlatmasıdır. Eserin günümüz Türk Düşüncesine katkısı şu bakımdandır: Bu metin, Türk öğrencilere yönelik olarak, geleneksel Arapça mantık metinlerini okumaya başlamak isteyenler için iyi bir giriştir. Çünkü Arapça temel teknik terimler, hem Osmanlıcasında verilmiş hem de o terimler üzerinde Türkçe düşünme imkânını sağlamıştır. Yazarın eserde, özellikle pedagojik bir amaç güttüğü görülmektedir. Bu yönüyle hem Türkçe Mantık öğretim kitaplarının yazımı bakımından hem de yoğun bir dil kullanılan Arapça mantık eserlerini çözümleme bakımından oldukça faydalıdır. Sırrı Paşa, Farabi ve İbn Sina geleneğinde bir mantık yazarıdır. Döneminin bir başka mantık yazarı olan Ahmet Cevdet Paşa kadar mantık disiplinine hâkimiyeti vardır. İkisinin gündemlerine aldıkları mantık konuları önemli derecede benzerlik göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The subject of this survey is to translate Cretan Sırrı Pasha`s, whose real name is Selim Sırrı Pasha or Muhammed Sırrı Pasha, work called Mi?yâr?ül-Makâl and to make an assessment of it. Cretan Sırrı Pasha completed his work Mi?yâr?ül-Makâl writing a paragraph in Arabic firstly, then translating it into Ottoman Turkish. Our aim is to present the work into the academic life translating it into Turkish without changing the paragraphs too much which were written in Ottoman Turkish and to examine it according to classical logic discipline. The work, when we take Sırrı Pasha?s age into consideration, handles quite similar subjects. One of the distinction of him from his coevals is his explaining some tips more clearly than the others. The contribution of the work to present-day Turkish Thinking is from this aspect : This text, devoted to Turkish students, a good beginning for the ones who want to start reading traditional Arabic logic writings. Because basic Arabic technical terms are both given in Ottoman Turkish and the opportunity to think of them in Turkish is supplied. It is seen that in his work, the writer pursues especially a pedagogical goal. So the work from this aspect, is quite useful both in terms of writing Turkish Logic teaching books and to analyze Arabic Logic works written in an intense language. Sırrı Pasha is a writer who continued the tradition of Farabi aand İbni Sina. He has a knowledge of logic discipline as much as Ahmet Cevdet Pasha who is another logic writer of his period. The logic subjects that they handled, resemble significantly.
Benzer Tezler
- Giritli Sırrı Paşa'nın 'Sırr-ı İnsan' adlı eseri (inceleme, metin, sözlük)
Cretan Sırrı Pasha's 'Sırr-ı İnsan' named work (examination, text, dictionary)
SİNAN ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ULUÇAY
- Türk edebiyatında Yûsuf u Züleyhâlar ve Giritli Sırrı Paşa'nın Ahsenü'l-Kasas'ı (Mukayeseli inceleme)
Yûsuf u Züleyhâlar in Turkish literature and the Ahsenü'l-Kasas of Giritli Sırrı Pasha (Comparative review)
ÇAĞDAŞ ALBAYRAK
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN ÖBEK
- Eski Türk edebiyatında Mensur Yûsuf u Züleyhâ hikâyeleri ve Muhammed B. İbrahim'in Yûsuf u Züleyhâ'sı
The stories of Yûsuf and Zuleyhâ written in prose and Muhammed b. İbrahim's Yûsuf and Zuleyhâ
MEHMET ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıYıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERDOĞAN
- Klasik Türk şiirinde Gül-i Ra'na
Classic Turk in the poem Gul-i Ra'na
ZEHRA TEKBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NAMIK ASLAN
- Giritli Sırrı Paşa'nın kelâmî görüşleri
Islamic theological visions of Sırrı Pasha of Cretan
ABDULLAH ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEVFİK YÜCEDOĞRU