Toplumsal cinsiyet eşitliği eğitim programının hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi
Developing, implementing and evaluating of gender equality curriculum
- Tez No: 481736
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA DİLEK GÖZÜTOK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Programları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Program Geliştirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
Bu araştırmada; öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi, ihtiyaçları karşılayacak bir programın hazırlanarak boyutlarının tutarlılığına yönelik uzman görüşünün alınması, programın uygulanması sonucunda, öğretmen adaylarının kazanımlara ulaşma düzeylerinin belirlenmesi ve programın etkililiğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, karma yöntem desenlerinden“çok aşamalı desen”kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda zayıf deneysel desenlerden,“statik grup öntest-sontest deseni, nitel boyutunda ise, ”durum çalışması“ deseni kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik eğitim ihtiyaçlarının belirlenebilmesi amacıyla ”İhtiyaç Analizi Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu“ geliştirilmiştir. Bu form aracılığıyla görüş alınan ”ihtiyaç analizi için oluşturulan çalışma grubunu“ Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Eğitim Fakültesinin çeşitli bölümlerinde eğitim gören 16 öğretmen adayı oluşturmuştur. İhtiyaç analizinde ortaya çıkan eğitim ihtiyaçları doğrultusunda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitim Programı [TCEEP] hazırlanmıştır. Bu programın uygulama öncesi yansıtıcı değerlendirmesini yapmak amacıyla ”yansıtıcı değerlendirmeye yönelik görüş alınan çalışma grubu“ oluşturulmuştur. Bu çalışma grubunu, program geliştirme, ölçme ve değerlendirme ve toplumsal cinsiyet konu alanlarından sekiz uzman oluşturmuştur. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitim Programının etkililiğini değerlendirmek amacıyla ”Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitim Programı Erişi Testi“ ve ”Program Değerlendirme Formu“ hazırlanmıştır. ”Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitim Programı Erişi Testi“ öntest ve sontest olarak deney ve kontrol gruplarına uygulanmıştır. Deney ve kontrol grubunu Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Eğitim Fakültesinin Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı'nda eğitim gören 32 birinci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. ”Program Değerlendirme Formu“na yönelik görüşler ise deney grubunda yer alan 16 öğretmen adayından alınmıştır. ”İhtiyaç Analizi Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu“ndan elde edilen veriler içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. ”Yansıtıcı Değerlendirme Formu“ndan elde edilen verilerin analizinde frekans ve yüzde; ”Erişi Testi“nin analizinde, ”ilişkili örneklerler için t-testi“, ”bağımsız örneklemler için t-testi“, ortalama, standart sapma, frekans ve yüzde; ”Program Değerlendirme Formu"nun analizinde ise, frekans, yüzde ve betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının; cinsiyet ve toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet rolleri, toplumsal cinsiyet kalıpyargıları, eğitim ortamında toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık, meslek seçiminde toplumsal cinsiyet kalıpyargıları, kadının çalışma yaşamına katılımı, kadının karar alma mekanizmalarına katılımı ve kadına yönelik şiddet konularında eğitim ihtiyaçları olduğu belirlenmiştir. Uzmanların görüşleri doğrultusunda TCEEP'nin kazanım, içerik, öğrenme yaşantıları ve ölçme ve değerlendirme boyutlarının amaçlarına uygun ve birbirleriyle tutarlı oldukları tespit edilmiştir. TCEEP'nin uygulandığı deney grubunun öntest ve sontest puanları arasında sontest lehine anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Kontrol grubunda yer alan öğretmen adaylarının öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Deney ve kontrol gruplarının sontest puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. TCEEP'nin; öğretmen adaylarının Erişi Testine yönelik başarı puanlarını arttırmada ve deney grubu katılımcıları arasındaki başarı puanı farkını azaltmada, kazanımların tamamında ortalamanın üstünde başarı puanına ulaşılmasında etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Program değerlendirme amacıyla yapılan görüşmeler sonucu TCEEP, öğretmen adayları tarafından, güncel, ilgi çekici, günlük yaşamda karşılaşılan sorunlara çözüm üretebilme becerisini destekleyici bulunmuştur. Ayrıca; TCEEP'nin, toplumsal cinsiyetle ilgili konulara ilgi uyandırmada, düşünceleri rahatlıkla ifade etmede, empati kurmada, öğrenenlerin, öğrenme sürecine katılmasında ve aralarında etkileşim kurmalarında, kadının ikincil konumunun, toplumsal cinsiyet rollerinin ve toplumsal cinsiyet kalıpyargılarının sorgulanmasında, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin farkına varılması ve toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik kendi yaşamlarından başlayan bir mücadele isteği uyandırmada etkili olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda, Eğitim Fakültelerinde, öğretmen adaylarının, toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerini geliştirmek için etkileşimli öğretim yöntemleriyle hazırlanmış bir eğitim programının uygulanması ve toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik farkındalığı sürekli kılmak ve geliştirmek için belli aralıklarla bu konularda sosyal etkinliklerin düzenlenmesi önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the educational needs assessment of teacher candidates for gender equality, to get an expert opinion on the consistency of the curriculum's dimensions, by develoing a curriculum related to needs assessment, to determine academic success level of teacher candidates of gender equality with the implementation of curriculum and to find out curriculum effectiveness.“Multistage Design”, being one of the mixed method research design was used in the study. In the quantitative part of the research,“static group pretest-posttest pattern”of the weak experimental design, in the qualitative part on the other hand“case study”was used.“The Need Assessment Semi-Structured Interview Form”was developed in order to determine the educational needs of teacher candidates of Gender Equality Curriculum [GEC].“Need assessment study group”whose opinion was received by this form constituted 16 teacher candidates who studied in various departments of the Faculty of Education of Nevşehir Hacı Bektaş Veli University. GEC was developed in accordance with educational needs arising from the need assessment. In order to make a reflective evaluation of this curriculum before its implementation,“Reflective evaluation study group”was established. This study group consisted of eight experts from the fields of curriculum and instruction, educational measurement and evaluation and gender studies.“Gender Equality Curriculum's Achievement Test”and Curriculum Evaluation Form“ were prepared with the purpose of evaluating of Gender Equality Curriculum effectiveness. ”Gender Equality Curriculum's Achievement Test“ was applied to the experimental and control groups as pretest and posttest. Experimental and control group consisted of 32 first-year students who study in the department of Turkish Education of Faculty of Education of Nevşehir Hacı Bektaş Veli University. The opinions for ”Curriculum Evaluation Form“ were taken from the 16 teacher candidates in the experimental group. The data obtained from the ”Need Assessment Semi-Structured Interview Form“ was analyzed through content analysis. In the analysis of data obtained from ”Reflective Evaluation Form“, frequency and percentage; in the analysis of ”Gender Equality Curriculum's Achievement Test“ 't-test for related samples', 't-test for independent samples', mean, standard deviation, frequency and percentage; in the analysis of ”Curriculum Evaluation Form“ frequency, percentages and descrşptive analysis were used. As a result of the research, it was determined that teacher candidates need education on the subject of sex and gender, gender roles, gender stereotypes, gender discrimination in educational setting, gender stereotypes in choice of profession, involvement of women in working life, participation of women in decision-making mechanisms and violence against women. In the line with the opinions of experts, GEC was found to be appropriate and consistent with instructional objectives, content, learning experiences and assessment parts. Result indicated a significant difference between pretest and posttest scores of GEC experimental group in favor of posttest. Significant difference wasn't observed between the pretest and posttest scores of the teacher candidates in the control group. It was identified that there was a significant difference between the posttest scores of the experimental and control groups in favor of the experimental group. It was concluded that Gender Equality Curriculum is effective in increasing achievement scores of ”Gender Equality Curriculum Achievement Test" and in reducing the difference between participants of the experiment group in the achievement test scores and, in attaining achievement points above the average of all achievements of the teacher candidates. GEC was found supportive by teacher candidates with its ability to produce solutions to current, interesting, and daily life problems. Also, it has been determined that GEC is effective in arousing interest in gender topics, expressing the ideas freely, showing empathy, involvement of the learners in the learning process and interacting with each other, in questioning the subsidiary position of women, gender roles and gender stereotypes, realizing gender inequality and stimulating a struggle for gender equality starting from their own lives. In the light of the research results, prospective teachers may be advised to organize social events on a regular basis in order to maintain and improve the awareness of gender equality and implement a training program prepared by interactive teaching methods in order to improve the level of knowledge and awareness towards gender equality in Education Faculties.
Benzer Tezler
- Çocuk hakları eğitimi programının hazırlanması ve değerlendirilmesi
Preparation and evaluation of children's rights education program
ŞÜKRAN UCUS
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. HAKAN DEDEOĞLU
- Çocuk hakları eğitimi programının hazırlanması ve değerlendirilmesi
Preparation and evaluation of children's rights education program
ŞÜKRAN UÇUŞ GÜLDALI
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN DEDEOĞLU
- Bedenim güvende eğitim programının çocukların gelişimine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of my body is safe education program on children's development
HAKAN KÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLÇİN GÜVEN
- A curriculum development study for natural gas heating and gas burner device service personnel training
Doğalgazlı ısıtma ve gaz brülör cihazı servis personeli eğitimine yönelik eğitim programı geliştirme çalışması
VOLKAN BİNİCİ
Doktora
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLARA DEMİRBULAK
- MEB aile eğitimi programının eğitim materyallerinde toplumsal cinsiyet
Gender in educational materials of the MEB (Ministry of Education) family education program
GİZEM SIRMABIYIKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEVZİYE SAYILAN