Geri Dön

Okul öncesi dönem çocuklarının cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi

The investigation of stereotypes relating to gender characteristics of preschool children in terms of some factors

PDF İndir

  1. Tez No: 481754
  2. Yazar: ELİF EKŞİ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EGE AKGÜN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, oyun, oyuncak, aile, okul, Gender, play, toy, family, school
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 111

Özet

Bu araştırmanın amacı okul öncesi eğitime devam eden 48-72 ay arası çocukların toplumsal cinsiyet kalıpyargılarını cinsiyet, yaş, evdeki ve okuldaki oyun, oyuncak ve materyal özellikleri, ev ve okuldaki oyun tercihleri, ev ortamında annelerin, okul ortamında öğretmenlerin oyunlara müdahale durumları ve okul ortamındaki oyun arkadaşı tercih durumları açısından incelemektir. İlişkisel tarama modeliyle yapılmış olan çalışmada çalışma grubunu, Ankara ili Altındağ ilçesinde bir anaokulunda 2015-2016 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 48-72 ay arasındaki 36 kız, 46 erkek çocuk olmak üzere 82 çocuk, çocukların anneleri ve okul öncesi öğretmenleri olan sekiz öğretmen oluşturmaktadır. Çocukların cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarını belirlemek amacıyla 'Cinsiyet Kalıpyargı Ölçeği' kullanılmış, çocukların evdeki ve okuldaki oyun, oyuncak ve materyal özellik ve tercihlerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından uzman görüşleri alınarak oluşturulan formlar anneleri ve öğretmenleri tarafından doldurularak verilerin toplanması sağlanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde t-testi, Kruskal Wallis Testi ve Mann Whitney U Testi kullanılmış olup, anlamlılık .05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, çocukların cinsiyet kalıpyargı puanlarında yaşa göre anlamlı bir fark bulunmazken, cinsiyet değişkeninde çocukların erkek kalıpyargı puanlarında anlamlı fark bulunmuştur. Çocukların ev ortamındaki oyun ve oyuncak özellikleri incelenmiş, kız çocuklarının evinde en çok oyuncak kız bebek ve kız bebek eşyaları, top ve yap-boz, en az itfaiyeci kostümü ve malzemeleri, polis-asker kostümü ve malzemeleri, oyuncak tamir seti, tamir aletleri ve erkek figürlü kuklalar; erkek çocukların evinde ise en çok oyuncak taşıtlar, bisiklet, oyun hamuru-kalıbı ve top, en az hemşire kostümü ve malzemeleri, kız figürlü kuklalar ve aşçı kostümü ve malzemeleri bulunduğu saptanmıştır. Kız çocuklarında evde en çok koşmaca-kovalamaca-yakalamaca, evcilik ve eğitsel materyallerle oyun, en az oynanan oyunlar ise oyuncak tamir aletleriyle oyun, arabalarla oyun ve manipülatif oyunları, erkek çocuklarının ise en çok koşmaca-kovalamaca- yakalamaca, arabalarla oyun ve top oyunları oynadıkları, en az ip atlama, manipülatif oyunlar ve evcilik oynadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Okul ortamında oyun hamuru- kalıbı, oyuncak kız bebek ve kız bebek eşyaları, oyuncak mutfak eşyaları kız çocuklarda; oyuncak taşıtlar, blok, oyun hamuru-kalıbı ve lego erkek çocuklarda en çok oynanan oyuncaklar olarak; oyuncak silah, itfaiyeci kostümü ve malzemeleri, polis-asker kostümü ve malzemeleri ve bilye kız çocuklarda, oyuncak takı- kozmetik seti, ip, hemşire kostümü ve malzemeleri, itfaiyeci kostüm ve malzemeleri erkek çocuklarda en az oynanan oyuncaklar olarak saptanmıştır. Çocukların ev ve okuldaki oyun tercihlerine bakıldığında her türden oyun oynayabildikleri ancak en çok tercih ettikleri oyunun cinsiyeti ayrıştırılmış oyun olduğu, çocukların toplam kalıpyargılarının her iki ortamdaki oyun tercihlerini anlamlı düzeyde yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Annelerin çocukların oyunlarına müdahale durumları cinsiyet kalıpyargılarında anlamlı fark yaratmazken, serbest oyun zamanında çocukların kalıpyargılarında öğretmenlerin çocukların oyunlarına müdahalelerine göre anlamlı bir fark saptanmıştır. Çocukların okulda oyun arkadaşı tercih durumunun ise cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarını anlamlı bir düzeyde yordamadığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

This study aims to investigate gender stereotypes of the children between 48-72 months who continue preschool education in terms of gender, age, the characteristics of play, toys and materials and the play preferences at home and at school, mothers' and teachers' intervention situations to children's play and playmate preference situations at school . In the study conducted by the relational screening model, the study group consists of 82 children, 36 girls and 46 boys between 48-72 months studying in a kindergarten in Altındağ district which is in Ankara during 2015-2016 educational years, their mothers and their teachers. In order to determine the stereotypes of the gender characteristics, 'Sex Stereotype Measure ' was administered to the children and the forms created by the researcher were filled by the parents and teachers in order to determine the characteristics and preferences of the children's play, toys and materials at home and school for data collection. The t-test, the Kruskal Wallis test and Mann Whitney U test were used in the analysis of the data and the significance was evaluated at .05 level. According to the findings obtained from the study, whereas there was no significant difference in the gender stereotypical scores of the children compared to the age, there was a significant difference only in the male stereotypical scores of the children in the gender variable. The characteristics of children's play and toys were examined, according to results, the most present toys in girls' home environment are dolls and dolls materials, balls and puzzles; the fireman costumes and materials, police-soldier costumes and materials, repair kits and boy figurated puppets were the least chosen. The most present toys in boys' home environments are toy vehicles, bicycle, play dough- mould; the nurse costumes and materials, girl figurated puppets and cook costume and materials were the least chosen ones. Tag, playing house and play with educational materials were the most played plays in girls' home environment; playing with toy repair tool kits, playing with toy vehicles and manipulative plays were the least ones. Tag, playing with toy vehicles and playing with balls were the most played plays in boys' home environment; rope skipping, manipulative plays and playing house were the least ones. Play dough- mould, dolls and dolls materials, toy kitchen materials were the most played; toy weapon, fireman costume and materials, police-soldier costume and materials and marble are the fewest played toys and materials for girls in school environment. Toy vehicles, blocks, play dough- mould and legos were the most played; toy jewerly and cosmetics set, rope, nurse costume and materials and fireman costume and materials were the least played toys and materials for boys in school environment. In children's play preferences at home and at school, it was seen that they can play all kinds of plays but the most preferred plays were sex-typed ones for both sexes and the total number of children's stereotypes did not predicted the play preferences in both environments. Whereas the mothers' intervention of children's play didn't make any differences in terms of gender stereotypes, the teachers' intervention of free play made a significant difference. It was seen that children's selection of a play friend at school during a free play in terms of gender stereotypes was not predicted significantly at school.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    250830

    Okul öncesi dönem 5-6 yaş çocuklarında cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargıların bazı değişkenler açısından incelenmesi

    Investigating sex- trait stereotypes of 5-6 aged early childhood chidren in the light of some variables

    BANU ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    İlköğretim Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. NECLA TUZCUOĞLU

  2. Tez No

    327752

    5-6 yaş çocuklarında algılanan cinsiyet kalıpyargılarına ilişkin ebeveyn beklentileri ile oyuncak tercihleri arasındaki ilişki

    The relationship between 5-6 year-old children's toy preferences and their perceptions of parents' expectations about gender stereotypes

    ONURAY GÜNEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    PsikolojiMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İDİL KAYA BALKAN

  3. Tez No

    205279

    Okulöncesi dönem çocuklarının cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargıların incelenmsi

    The analysis of sexual stereotypes of preschool children

    ECE ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. TANJU GÜRKAN

  4. Tez No

    363226

    Okul öncesi dönemdeki çocukların toplumsal cinsiyet algılarının incelenmesi

    Investigating preschool children's perception of gender

    SEVCAN YAĞAN GÜDER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLİN GÜLER YILDIZ

  5. Tez No

    765021

    Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal becerilerinin dijital oyun oynama özelliklerine göre incelenmesi

    Investigation of the social skills of preschool children according to the digital game playing characteristics

    BETÜL ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimMaltepe Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN DOĞAN

Geri Dön