Ortaokul öğrencilerinin problemli cep telefonu kullanımlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi
Investigate the different variables of problematic mobile phone usage of middle school students
- Tez No: 481775
- Danışmanlar: PROF. DR. HAFİZE KESER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Teknolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu çalışma ortaokul öğrencilerinin problemli cep telefonu kullanımlarını farklı değişkenler açısından incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında Problemli Cep Telefonu Kullanım Ölçeği (PCTKÖ) geliştirilmiştir. Literatüre dayanarak madde havuzu oluşturulmuş, taslak form uzman görüşüne sunularak uygulamaya hazır hale getirilmeye çalışılmıştır. Ankara ili merkez okullarında öğrenim görmekte olan 546 ortaokul öğrencisi üzerinden toplanan veriler açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerine tabii tutularak, 22 maddeden oluşan ölçek geliştirilmiştir. Ölçeğin geçerliğine ilişkin yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin“bağımlılık”,“aşırı kullanım ve ihmal”ve“kontrol edememe ve ihlal”olmak üzere 3 alt boyutlu bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Ardından doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin geçerliği için Kaiser-Meyer-Olkin, .922 ve Barlet, p < .05 değerleri, güvenirliği için ise Cronbach Alfa korelasyon katsayısı değerlendirilmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı .917 olarak hesaplanmıştır. Geliştirilen ölçek 2016-2017 eğitim öğretim yılında Ankara merkez ilçelerindeki 5. 6. 7. ve 8. sınıfta okumakta olan 2092 ortaokul öğrencisine uygulanmış cep telefonu sahibi 1387 öğrenci üzerinden araştırma tamamlanmıştır. Araştırmada cep telefonu sahibi öğrencilerin %92.0'sinin (1276) cep telefonu ile internete bağlandığı ve %59.4'ünün (819) internet paketi olduğu, öğrencilerin yarıdan fazlasının (%55.5) 10-11 yaşlarında ilk kez cep telefonuna sahip olduğu tespit edilmiştir. İlk kez 8-9 yaşında cep telefonu sahibi olma oranı ise %18 olarak bulunmuştur. 8. sınıfların %13'ünün, 7. sınıfların %15.4'ünün, 6. sınıfların %15.9'unun, ve 5. sınıfların %26.5'inin 8-9 yaşında cep telefonu sahibi olduğu, ilk kez cep telefonuna sahip olma yaşının sınıf düzeyi düştükçe küçüldüğü belirlenmiştir. Öğrencilerin kullanım süresi sınıf büyüdükçe artmaktadır. 5. sınıflar en çok“günde 1 saatten az”, 6.sınıflar en çok“günde 1-2 saat arası”, 7. sınıflar en çok“günde 2-4 saat arası”, 8. sınıflar ise en çok“günde 4 saatten fazla”cep telefonu kullanmaktadır. Problemli Cep Telefonu Kullanım Ölçeği toplam puanları ile“aşırı kullanım ve ihmal”ile“kontrol edememe ve ihlal”alt faktörlerin puanlarının anlamlı şekilde farklılaştığı, erkeklerin puanlarının kız öğrencilere kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Günlük ortalama cep telefonu kullanım süresinin ve Problemli Cep Telefonu Kullanım Ölçeği puanları ile“bağımlılık”,“aşırı kullanım ve ihmal”,“kontrol edememe ve ihlal”olmak üzere alt faktör puanlarının sınıf düzeyi arttıkça yükseldiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin sadece %26.7'si velilerinin cep telefonu kullanım bilgisinin kendilerinden daha fazla olduğunu düşünmektedir. Velilerinin cep telefonu kullanım bilgisinin kendilerininkinden az olduğunu düşünen öğrencilerin Problemli Cep Telefonu Kullanım Ölçeği toplam puanları ile tüm alt faktör puanları, velilerinin cep telefonu kullanım bilgisinin kendilerinden fazla olduğunu düşünen öğrenciler arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Önemli bir ihtiyaç ve araç haline gelmiş olan cep telefonlarının problemli kullanımlarına ilişkin kısıtlama ve yasaklama gibi davranışsal önlemlerin yetersiz kalacağı, risk ve zararlara karşı eğitim öğretim ile etkili kullanmanın sağlanabileceği ortadadır. Bu eğitim ve öğretimler planlanırken, öğrencileri korumak ve kollamakla yükümlü, rol model olan yetişkinlerin ve öğretmenlerin de yeterlilikleri göz ardı edilmemeli, ekransız kalma günü, okul/aile sözleşmeleri, teknoloji molaları gibi alternatif çözüm, proje ve etkinlikler geliştirilmelidir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in order to investigate problematic mobile phone usage of middle school students in terms of different variables. The Problematic Cell Phone Usage Scale (PCTCU) was developed at the first stage of the study. Based on the literature, a pool of substances has been established and the draft form has been presented to the experts' opinion and tried to be ready for implementation. A total of 22 items were developed by taking into account the explanatory and confirmatory factor analyzes of the data collected from 546 middle school students in Ankara city center schools. As a result of the explanatory factor analysis on the validity of the scale, it was determined that the scale had three sub-dimensions,“dependency”,“overuse and neglect”and“ uncontrollable and violating ”. Confirmatory factor analysis was then performed. For the validity of the scale, Kaiser-Meyer-Olkin, .922 and Barlet, p
Benzer Tezler
- Bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı psikoeğitim programının ortaokul öğrencilerinin problemli cep telefonu kullanımına etkisi
The effect of psychoeducation program based on cognitive-behavioral approach on problematic mobile phone usage of secondary school students
VEDAT CEYLAN
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ BİLGE
- Ortaokul öğrencilerinin ve ebeveynlerinin problemli cep telefonu kullanımı ile öğrencilerin okul başarıları arasındaki ilişki
The relationship between the problemic mobile phone useage of middle school students and their parents and the school success of the students
HÜLYA RABİA PEPELE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiAile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSNE DEMİREL
- İzmir ili Gaziemir ilçesinde öğrenim gören 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin internet ve akıllı telefon bağımlılık düzeyleri ve ilişkili faktörler
Internet and smart telephone addiction levels and related factors of 6, 7 and 8. class students who are learned in Gaziemir, Izmir, Turkey
BÜKRE ÇIKMAN
- Öğrencilerin elektromanyetik kirliliğe sebep olan bazı teknolojik cihazların bilinçli kullanımına ilişkin farkındalık düzeylerinin incelenmesi ve geliştirilmesi
The analysis about the research and the development of knowledge of using technological devices which cause electromagnetic pollution of the students
AYŞE NESİBE KÖKLÜKAYA
- Ortaokul öğrencilerinde problemli cep telefonu kullanımı ile sırt ağrısı ve vücut duruşu arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determination of the relationship between problematic mobile phone use and back pain and body posture in secondary school students
ZEHRA BALBABA