Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde borçlu temerrüdü sonucunda alacaklıya tanınan aynen ifa ve gecikme tazminatı talebi (TBK M. 125/I)
The request of specific performance and damages for delay as a result of default of the debtor in mutual liability contracts
- Tez No: 482067
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILDIZ ABİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medeni Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Borç doğuran sözleşmelerin en önemli türü, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerdir. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde taraflar arasında synallagma ilişkisi mevcuttur. Bu sözleşmelerin her iki tarafı hem borçlu, hem de alacaklı durumundadır Borçlu temerrüdü, edimin borçlu yüzünden zamana aykırı olarak gecikmesidir. Borçlu temerrüdünün ortaya çıkması için, borçluya ihtar çekilmeli, borç muaccel olmalı, alacaklı ifaya kabule hazır olmalı, borcun ifası mümkün olmalı ve ifa etmeme hali borca aykırı olmalıdır. Borçlu temerrüdü kusur şartından bağımsızdır. Genel şartlarla beraber Kanun Koyucu karşılıklı borç yükleyen sözleşmeler için bazı özel şartlar da koymuştur. Şöyle ki alacaklı seçimlik haklarını kullanabilmesi için borçluya son şans olarak ek süre vermelidir. Bu süre içinde de borç ifa edilmezse, alacaklı seçimlik haklarını kullanmaya hak kazanır. Süre verilmesinin etkisiz kalacağının anlaşıldığı, borcun ifasının alacaklı için yararsız kaldığı ve kesin vadeli işlemlerin mevcut olduğu durumlarda ise alacaklı ek süre vermeden seçimlik haklarını kullanabilir. Kanun Koyucu, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde borçlu temerrüdü sonucunda alacaklıya üç seçimlik hak tanımıştır. Bunlar aynen ifa ve gecikme tazminatı, müspet zararın tazmini, sözleşmeden dönme ve menfi zararın tazminidir. Alacaklıya tanınan ilk seçimlik hak, aynen ifa ve gecikme tazminatıdır. Bu hak aslında borçlu temerrüdünün genel sonucudur. Alacaklı her zaman için aynen ifayı talep edebilir. Aynen ifanın talep edilebilmesi için borçlunun kusurlu olması gerekmez. Gecikme tazminatı ise borçlunun kusuruna tabidir. Aynen ifa talebi her türlü borç için geçerlidir. Yapma ve yapmama borçları için bu konu doktrinde tartışmalı olsa bile, aynen ifanın mümkün olduğu kabul edilmektedir. Aynen ifa ve gecikme tazminatı talebinden vazgeçen alacaklı, bunu hemen borçluya bildirmek zorundadır.
Özet (Çeviri)
The most important type of debt-generating contracts is synallagmatic (bilateral) contracts. In bilateral contracts, there is a synallagmatic (reciprocal) relationship between the parties. Parties to the contract are both debtor and creditor at the same time. In order for the default to emerge in synallagmatic contracts, notice needs to be served on the debtor, debt needs to be due, creditor must be ready to accept the performance, performance needs to be possible, and non-performance should be contrary to contractual promises. Failure to perform is independent of culpability. Legislative body, besides these general conditions, has envisaged some special conditions as well for bilateral contracts. Namely, creditor must grant grace period to the debtor as a last resort before opting out on any of his rights. In cases where it is understood that granting of grace period will not suffice, performance of the debt no longer carries the same value for the creditor, and where transactions with fixed due dates are concerned, the creditor may utilise his optional rights without granting a grace period. The first optional right granted to the creditor is specific performance together with interest. There needn't be debtor's culpability so as to demand specific performance, whereas interest warrants debtor's culpability. Specific performance is applicable to any and all sorts of obligations. A creditor renouncing his/her demand for specific performance and interest is required to immediately notify the debtor of such.
Benzer Tezler
- Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde ifa güçsüzlüğü ve hukuki sonuçları
Weakness of performance in reciprocal contracts and its legal consequences
PELİN ÇAVDAR
- Türk Borçlar Kanunu'nun genel hükümlerine göre borçlu temerrüdünün şartları ve sonuçları
The conditions and results of the default of debtor according to the general provisions of the Turkish Code of Obligations
MUSTAFA GÖKTÜRK YILDIZ
Doktora
Türkçe
2017
Hukukİstanbul ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN HELVACI
- Kat karşılığı inşaat sözleşmesinde yüklenicinin işi teslim borcunda temerrüdü ve sonuçları
The consturction agreements in return to flat and the results of the contractor's default
YALÇIN ATEŞOĞLU
- 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'na göre taksitle satım sözleşmesi
İnstallment sale contract pursuant to Turkish code of obligations no 6098
AYŞE GÜL ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HukukErzincan ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRUNNİSA ÖZDEMİR