İran Devrimi sonrası Suudi Arabistan-İran arasında yükselen rekabeti etkileyen temel faktörlerin bir incelemesi
Saudi Arabia and Iran: A reading of main factors ascending their rivarly in the middle east since the İslamic revolution
- Tez No: 482192
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Riyad ile Tahran arasındakinüfuz mücadelesi, Ortadoğu'daki neredeyse bütün çatışmaları kapsayacak şekilde en üst düzeye ulaşmıştır. Her ne kadar mezhepçilik bu rekabeti karakterize eden temel unsur olsa da, bu araştırma krizin mezhepsel okumasını aşmayı hedeflemektedir. Bu araştırmada, bu iki ülkeyi çatışmaya sevkeden politik ve ekonomik sebepler ve sahip oldukları ortak tarih, kültür ve dine rağmen İran ve Suudi Arabistan'ın neden işbirliği yapamadığı soruları incelenmektedir. Bu çalışmanın temel odak noktası, mevcut bölgesel karmaşaya bir netlik getirmek adına çatışmanın pragmatik bir okumasını sunmaktır. Söz konusu amaca ulaşmak için bu çalışmada, vaka incelemesi araştırma stratejisi çatısı altında, geniş kapsamlı mülakatlar, belge analizleri ve gözlem yöntemlerinden yararlanılarak karma bir metodoloji uygulanmıştır. Bu araştırmanın sonuçları, İran İslam Cumhuriyeti'nin kurulmasından bu yana her iki devletin de savunma-saldırı ikilemine dahil olduklarını göstermektedir. Irak'ın düşmesi ve Arap Baharı ile geçmişteki var olan bölgesel düzendeki kilit nitelikteki ittifakların değişmesi ve bölgesel gücün yeniden tanımlanması sonucu iki devletin ilişkilerinde güvensizlik hakim olmuştur. Her iki ülke de bir diğerinin komşu başarısız ülkelere müdahale etme tehdidi altındakendini hissederek Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen'de savaş ilan etmiş ve böylece rekabeti daha üst seviyeye çıkarmışlardır. Bu araştırmanın sonuçları, bu siyasi rekabete askeri teçhizatlanma ve petrol pazar payı için yürütülen ekonomik mücadelenin de eşlik ettiğini ve“JCPOA”İran Nükleer Anlaşması'nın uygulanması sırasında da söz konusu rekabetin daha da kötüleştiğini vurgulamaktadır. Bu araştırmanın söz konusu sonuçları, iki ülkeyi çatışmaya iten sebepleri Neo-Realist teori merceği altında tartışmaktadır ve bölgesel sistemin doğasının ve birbirlerine karşı sürekli artan tehdidin iki ülkeyi çatışmaya ittiğini kanıtlayarak bu ülkeler arasındaki güvenlik ikileminin giderek büyüdüğünün altını çizmektedir.
Özet (Çeviri)
The struggle for influence between Riyadh and Tehran has reached its highest level to encompass nearly every conflict within the Middle East. Although sectarianism has been the main aspect characterizing this rivalry, this research extends far beyond the sectarian reading of the crisis. In fact, it explores further political and economic factors that brought these two countries at odds, raising the question“why can't Iran and Saudi Arabia reach cooperation despite their shared history, culture and religion?”The primary concern of this study is to highlight a pragmatic reading of the conflict in order to clarify the current regional turmoil. For this purpose, this study adopts a mixed methodology conducting in-depth interviews, document analysis and observation under the umbrella of a case study research strategy. The results of this research show that both states have been caught in defense-offense dilemma since the establishment of the Iranian Islamic Republic. Distrust reined the two country's relations as the fall of Iraq and the rise of the Arab spring reshaped the preexisting regional order by altering key alliances and redefining regional power. Each, threatened by the intervention of the other in the neighboring failing states, has declared proxy wars in Iraq, Syria, Lebanon and Yemen and has thus driven the rivalry to a higher level. Results underline that this political competition was accompanied by a military buildup and an economic struggle for oil Market share and got worsened during the implementation of“JCPOA”Iranian Nuclear Deal. The results discuss these driving factors through Neorealist theory lenses and underline the growth of the security dilemma between the two states proving that the nature of the regional system and the growing threat stemming from each other is what really provokes them to behave offensively. The study finally draws future avenues on how to resolve this conflict through international mediation and the evocation of mutual interests that have once brought Iran and Saudi Arabia to a détente period.
Benzer Tezler
- A neorealist analysis of Iran-Russia relations: Tajik and Syrian civil wars
İran-Rusya ilişkilerinin neorealist bir analizi: Tacik ve Suriye iç savaşları
ESRA YANIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA GÖÇER AKDER
DR. ZELAL ÖZDEMİR
- Körfez'de güç mücadelesi: İran - Suudi Arabistan rekabeti
Power struggle in the persian gulf: The competition between Iran and Saudi Arabia
YASİN DURDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜREL YILMAZ ŞAHİN
- The role of politics of energy in Iran's middle east policy
Iran'ın ortadoğu politikasında enerji politikalarının rolü
HASRET ÖZER
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞADAN İNAN RÜMA
- 1979 sonrası İran'ın Orta Doğu politikası ve bölge ülkeleri ile ilişkileri
After 1979 İran's Middle East policy and its relationship between region countries
NASSER KASHEF ASL
Doktora
Türkçe
2009
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. TÜREL YILMAZ
- 1975 Lübnan iç savaşı ve ortadoğu politikası
The 1975 Lebanese civil war and middle east policy
DEVRİM CEREN SARISALTIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REFET YİNANÇ