Örgüt kültürü ile çalışanların kurallara uyma davranışı arasındaki ilişkide yönetici desteğinin rolü: Havacılık sektöründe bir araştırma
The role of supervisor support in the relation between organizational culture and employees' conformity to the organizational rules: Research in the aviation sector
- Tez No: 485861
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASENA ALTIN GÜLOVA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sivil Havacılık, İşletme, Civil Aviation, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Örgüt Kültürü, uyma davranışı, örgütsel kurallar, yönetici desteği, havacılık sektörü, Organization Culture, conformity behaviour, organizational rules, supervisor support, Aviation Sector
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 269
Özet
Çalışmanın amacı, havacılık sektörü örgüt kültürü eğiliminin ve algılanan yönetici desteğinin çalışanların kurallara uyma davranışı üzerindeki etkileri ve örgüt kültürünün çalışanların kurallara uyma davranışı üzerindeki etkisinde yönetici desteğinin aracılık rolünün belirlenmesidir. Araştırmanın kapsamını İzmir Adnan Menderes Havalimanında çalışan özel şirket çalışanları ve bir Kamu İktisadi Kuruluşu olan Türkiye'de havaalanı işletilmesi, hava sahasındaki hava trafiğinin düzenlenmesi ve kontrolü görevini yerine getiren DHMİ çalışanları oluşturmaktadır. Araştırmada Danışman ve Özgen'in (2003) Örgüt Kültürü Ölçeği, Grandey'in (1999) çalışmasının Öz (2007) tarafından Türkçe'ye uyarlaması yapılan Yönetici Desteği Ölçeği ve Kelman'ın (1961) üç uyma davranışı tanımlarına dayanılarak Öz (2007) tarafından geliştirilmiş Uyma Davranışı Ölçeği (UDÖ) kullanılmıştır. Anketlerden elde edilen nicel veriler SPSS ile analiz edilmiştir. Örneklem profiline ilişkin değerlendirmeler yapıldıktan sonra ölçeklerin geçerlilik güvenilirlik analizleri, normallik testleri, faktör analizleri yapılmıştır. Sonrasında araştırmadaki değişkenler arasındaki ilişki düzeyini ve yönünü anlamak için çoklu korelasyon analizi yapılmış ve hipotezleri test etmek üzere t-testleri, anova testleri ve AMOS 22 programı aracılığı ile Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Yol Analizi (Path Analysis) yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda havacılık sektöründe baskın kültürün Hiyerarşi eğilimi olduğu ortaya çıkmıştır. Hiyerarşi eğilimi, destekleyicilik eğilimi ve gelişme eğiliminin çalışanların kurallara uyma davranışı üzerinde etkileri anlamlıdır. Ayrıca, yönetici desteğinin çalışanların kurallara uyma davranışını özdeşleşme yönünde pozitif etkilerken, itaat yönünde negatif etkilediği sonucu ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bir diğer sonuç ise örgüt kültürü boyutlarından destekleyicilik ve gelişme eğiliminin çalışanların kurallara uyma davranışı üzerindeki etkisinde yönetici desteğinin aracılık rolü olduğudur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to determine the effects of the organizational culture tendency in the aviation sector and perceived supervisor support on employees' conformity behaviours to the organizational rules and mediator role of supervisor support in the relation between organizational culture and employees' conformity behaviours to the organizational rules. The sample of the study consists of the employees of private companies at İzmir Adnan Menderes Airport and a Governmental Business Enterprise, General Directorate Of State Airports Authority who carry out the airport operation, regulation and control of air traffic in the air space in Turkey. Three scales were administered to collect data: i) Scale of Organizational Culture developed by Danışman and Özgen (2003), ii) Scale of Supervisor Support developed by Grandey (1999) and adapted to Turkish by Öz in 2007, iii) Scale of Conformity Behaviours developed by Öz (2007) based on Kelman's (1961) definitions of three conformity behaviours. The quantitative data obtained by the questionnaires were analyzed by using the SPSS. After analyzing the sample, validity and reliability analyzes, normality test, factor analysis of the scales were carried out. Afterwards, multiple correlation analysis was conducted to determine the relationship level and direction of the variable of the research. Moreover, T-tests, ANOVA tests and Structural Equation Model (SEM) Path Analysis methods were used through the AMOS 22 program to test the hypotheses. The research results revealed, that hierarchy tendency was the dominant culture in the aviation sector. Hierarchy tendency, supportiveness tendency and development tendency have meaningful implications on employees' conformity behaviours to the organizational rules. In addition, it has been found that supervisor support had a positive impact on conformity behaviours to the organizational rules in the direction of identification, whereas there was as a negative impact in the direction of compliance. Another finding was that the supervisor support had a mediating effect on supportive and development tendency of dimensions of organizational culture.
Benzer Tezler
- Ош шаарындагы мамлекеттик оорукананын кызматкерлеринин иш баалуулуктарына таасирин тийгизген факторлор
Oş'taki kamu hastanesinin çalışanlarının işyeri değerlerini etkileyen faktörler
DOORANBEK IMARALİ UULU
Yüksek Lisans
Kırgızca
2020
HastanelerKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEYİL NACİMUDİNOVA
- Örgüt kültürü ve örgüt yapısı ilişkisi: Türkiye'deki uluslararası işletmeler üzerine bir araştırma
The relationship between organizational culture and organizational structure: A research on international companies in Turkey
BETÜL ÖZAKTÜRK
- Bilen ve öğrenen örgüt olarak hastaneler: Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Adana Bölge Hastanesinde bir araştırma
Hospitals as knowig and learning organization: A research at social Insurance Association Adana Presidency Region Hospital
BUKET HÜSEYNİKLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sağlık Kurumları YönetimiHacettepe ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜN ERİGÜÇ
- Turizm işletmelerinde toplam kalite yönetimi ve Türkiye'deki beş yıldızlı otel işletmelerine yönelik bir araştırma
Total quality management at tourism establishments
AHMET GÜRBÜZ
- Yaratıcı örgüt kültürü ve yönetim
Başlık çevirisi yok
HALİL TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA AYDIN