Geri Dön

Toplumsal bir kurgu olarak babalık: Annelerin öz yaşam öykülerinde baba imgesi

Fatherhood as a social fiction: The image of father in the mothers' life stories

  1. Tez No: 486209
  2. Yazar: BÜŞRA KOCATEPE
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. SABİHA BİLGİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Babalık, Annelik, Toplumsal Cinsiyet, Öznellik, Yaşam Öyküsü, Fatherhood, Motherhood, Gender, Subjectivity, Life history
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Bu çalışmanın amacı, toplumsal babalık kurgusunun nasıl şekillendiğini ve bu süreçte annelerin öz yaşam öykülerinin ne derece etkili olduğunu tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda nitel bir çalışma yapılmış ve nitel araştırma yöntemlerinden yaşam öyküsü metodu kullanılmıştır. Çalışma, Batı Karadeniz Bölgesi'nde bir beldede yaşayan, 15 anne ile yapılmıştır. Çalışmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşmelerle toplanmış, toplanan veriler söylem analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Anneler, yaşam öykülerinde babayı, güven duyulan, koruyup kollayan, keyifli vakit geçirilen kişi olarak tanımlamışlardır. Annelerin çocukluk anlatılarında baba, kamusal alanla ilişkilendirilmiş, parka gidilen, oyunlar oynanan, eğlenceli vakit geçirilen kişi olarak ifade edilmiştir. Annelerin hayatında baba, hata yapmayan, yapsa bile maruz görülen yüce bir figür olarak yer almıştır. Anneler, yaşam öykülerinde aile içi rolleri keskin bir çizgi ile ayırmışlar, evi kendilerine ait bir egemenlik alanı olarak ifade etmişlerdir. Anneler, söylemlerinde kendilerini, evi çekip çeviren ve evin olmazsa olmazı olarak gördüklerini ifade etmişler, kendi öznelliklerini ev içerisinde kurmuşlardır. Annelerin, eşlerinden bir baba olarak beklentileri çocukları ile ilgilenmeleri ve kendilerine ev işlerinde yardımcı olmaları yönündedir. Babalığın zaman içerisinde geçirdiği değişim, anneler tarafından kendi babaları ve eşleri mukayese edilerek anlatılmıştır. Annelere göre, kendi babalarına kıyasla“çocukları ile daha fazla vakit geçiren”ve“ev işlerinde zaman zaman yardımcı olan eşleri”,“yeni baba”yı temsil etmektedir. Geniş aileden çekirdek aileye geçişle birlikte ortaya çıkan bu“yeni baba”modeli anneler tarafından makbul baba olarak görülmektedir. Çalışma sonucunda, annelerin babayı dış dünya ile ilişkilendirdikleri, babayı öncelikli olarak para kazanan, evin dışındaki hayatı kontrol eden olarak tanımladıkları görülmüştür. Çalışmaya katılan annelerin babalık tanımları, orta sınıf çekirdek aile idealini yansıtmaktadır. Anneler, öznellik alanlarını ev ve ev işleri ile sınırlamaktadırlar. Anneler, çocukları ile daha fazla ilgilenen, zaman zaman kendilerine yardımcı olan“eşlerini”ideal“yeni baba”olarak tanımlarken, ev ve ev işlerini kadının sorumluluğunda görmekte ve cinsiyetçi aile düzeninin devamına katkıda bulunmaktadırlar. Anneler bu cinsiyetçi rol dağılımını olumsuz olarak görmemekte ve evi öznelliklerini inşa edebilecekleri birincil alan olarak kabul etmektedirler.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to find out how fatherhood is socially constructed and to what extent the life history of mothers are effective in this process. In accordance with this purpose, qualitative research was conducted, and life history method, one of the qualitative research methods, was employed. The study was carried out with 15 mothers living in a town in the Western Black Sea Region of Turkey. The data for the study were collected through semi-structured interviews, and the collected data were analyzed through discourse analysis. The mothers described fathers as people who are trustworthy, protective, and fun. In the childhood narrations of the mothers, fatherhood was associated with the public sphere. In the childhood-narrations, the image of father was a supreme figure who hardly ever makes a mistake. If he makes a mistake, he is excused. The mothers separated the gender-based roles at home with sharp lines in their life histories, and they expressed the home as the area of their sovereignty. The mothers established their subjectivity within the boundaries of the home. They defined themselves as the ones who keep the home in order and are indispensable to the home. The mothers expect their husbands as fathers to take care of their children and to help them with the housework. The change of fatherhood through time was explained by the mothers through a comparison of their fathers with their husbands. In the narrations of the mothers, their husbands who, in comparison to their fathers,“spend more time with their children”and“occasionally help”their wives with the housework represent the“new father”. This“new father”model, which emerged as a result of the transition from the extended family structures to the nuclear family, is designated as“the good father”by the mothers. The results of the study indicated that the mothers associated fatherhood with the public sphere and described it as the primary bread winner and controlling the life outside the boundaries of home. Fatherhood as defined by the mothers participating in the study reflects the middle-class family ideal. The mothers restricted their zone of subjectivity to home and housework. While defining their husbands as the ideal“new father”who spend more time with their children and occasionally help their wives with the housework, they see home and housework within the responsibility area of women and contribute to the reproduction of the gendered family structure. The mothers do not negatively perceive this gendered role division, and they accept the home as the primary area of, and for, building their subjectivity.

Benzer Tezler

  1. Babanın toplumsal cinsiyet merceğinden çocukluk algısı; Türkiye'de çocuk ve çocukluk

    Father's perception of childhood through the lens of gender; Children and childhood in Turkey

    SÜMEYYE KILIÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    SosyolojiKırıkkale Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DOLUNAY ŞENOL

  2. Toplumsal-kültürel bağlamda babalık kurgu ve pratiklerinin çocuk eğitimine etkileri: Üç kuşak babalar üzerine karşılaştırmalı bir araştırma

    The Effects of fatherhood constructions and practices in socio-cultural context on child education: A comparative study on fathers of three generation

    MUSTAFA SEVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİNE TAN

  3. Toplumsal cinsiyet bağlamında kadın ve yeni medya uygulamaları

    Women and new media implementation in the context of social gender

    AHMET SAİT YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Güzel SanatlarAkdeniz Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    DOÇ. ZEHRA YİĞİT

  4. Fotomontaj ve fotokolaj bağlamında Rodchenko ve Lissitzky'nin fotoğraf sanatındaki yeri

    Rodchenko and Lissitzky in the history of photography in the context of photomontage and photocollage

    BARIŞ DERVENT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Fotoğraf Ana Sanat Dalı

    DOÇ. TUNA UYSAL

  5. Performativity and preference of gender in Jeffery Eugenides's Middlesex and Virginia Woolf's Orlando

    Jeffrey Eugenides'in Middlesex ve Virginia Woolf's Orlando'sında toplumsal cinsiyet performansı ve tercihi

    ZAINA ADEL SALIM ABDEL SAMAD ZAINA ADEL SALIM ABDEL SAMAD

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. GAMZE SABANCI UZUN