Derin ekoloji ve İslam'da insan-doğa ilişkisi
Human-nature relations in deep ecology and Islam
- Tez No: 489138
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAHİDE KONAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Çevre Sosyolojisi, Ekolojik Kriz, Derin Ekoloji, İslami Çevre Etiği, Teo-Merkezli, İnsan-Merkezli, Doğa-Merkezli Değer Yaklaşımları, Environmental Sociology, Ecological Crisis, Deep Ecology, Islamic Environmental Ethics, Teo-Centrism, Anthropocentrism, Eco-centrism
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Durkheim sosyolojisinden esinlenerek çevre sosyolojisi içinde yeni ekoloji paradigmasını geliştiren Cotton ve Dunlop ekolojik krizlerin aşılabilmesi için yeni bir ekolojik toplumsal hafızanın geliştirilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Bu çalışma, yeni ekolojik toplumsal hafızanın kaynağı ne olmalıdır sorunsalından hareket ederek insanları ekolojik denge ile uyumlu bir zihniyet ve yaşam tarzına dönüştürecek itici gücün ne olabileceği üzerine odaklanmıştır. Doğa ve toplum arasındaki karşılıklı ilişkiyi ve etkileşimi inceleyen çevre sosyolojisi alt-disiplini içinde göz ardı edilen dinsel anlayışlar ve çevre etiği perspektiflerin ekolojik bilinçlenmenin kaynağının, yeni bir ekolojik toplumsal hafıza inşa edilmesinde ve çevre hareketlerine kişileri kanalize etmede itici güç olabileceği varsayımından yola çıkarak, bu tezde derin ekoloji felsefesi ve İslam doğa, insan-doğa ilişkileri temelinde karşılaştırılmıştır. Belli temalar ekseninde karşılaştırma yaparak derin ekoloji ve İslami çevre etiğinin benzerlikleri ve farklılıkları analiz edilmiştir. Çevre sosyolojisinin ekolojik sorunlara çözüm sunmada tek başına yetersiz kalması ve çevre sorunlarını ele almada dinsel ve dinsel-olmayan çevre-etiği yaklaşımlarını göz ardı etmesi bu tezde disiplinler arası bir yaklaşımın benimsenmesini kaçınılmaz kılmıştır. İnsan-doğa arası ilişkileri kapsamlı ve bütünlüklü anlamak için tüm disipliner sınırları aşıp disiplinler arası bir yaklaşım benimsemek önemlidir. Analizler sonucunda bu çalışmanın ulaştığı temel sonuç şudur: derin ekoloji insan-doğa ilişkisinde insan-merkezli bakış açısını reddederek, doğa-merkezli (eko-sentrik) değer yönelimli bir bakış açısı sunma eğilimi gösterirken, İslam dini, insan-doğa ilişkisinde ne insan-merkezli ne de derin ekolojide olduğu gibi doğa-merkezli bir bakış açısı içermektedir. Bunlardan farklı olarak teo-merkezli bir bakış açısı sunmaktadır. Teo-merkezli bakış açısı evrene Allah-merkezli yaklaşımı içermektedir. Teo-merkezli İslami eko-etik 1) birlik prensibi (Tevhid); 2) sorumluluk prensibi (Halifelik); 3) denge prensibi (Mizan); 4) yaratılış prensibi (fıtrat) temelinde inşa edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Within the environmental sociology, Cotton and Dunlop, who have developed a new ecological paradigm by influencing from Durkheim's sociology, argue that a new ecologic societal collective memory needs to be developed in order to overcome ecological crises. Based on the question of what would be the source of such ecologic societal collective memory, this thesis focuses on the possible driving force that could transform the societal life style that is compatible with ecological balance. This thesis assumes that religious understandings and environmental ethic perspectives, ignored within the sub-discipline of the environmental sociology that studies reciprocal relationships and interactions between society and nature, can be the driving force for constructing new ecological consciousness, ecologic societal collective memory and canalizing individuals toward environmental movements. Thus, this thesis compares and contrasts the deep ecology philosophy and Islam on the basis of their approach on human-nature relations. It analyzes similarities and differences between deep ecology and Islamic environmental ethics based on some themes. Environmental sociology's failing to satisfy offer satisfying solutions to environmental problems by itself and disregarding the religious and non-religious environmental ethics resulted in adopting an interdisciplinary approach in this thesis. It is important to transcend discipliner boundaries and adopt interdisciplinary approach in order to understand human-nature relations comprehensively and completely. Based on the analysis, the main conclusion of the thesis is the following: regarding with human-nature interactions, the deep ecology refuses anthropocentric value orientation and accepts eco-centric value orientation. Islam neither adopts anthropocentric nor eco-centric value orientation. Different from these, Islam comprises a teo-centric value orientation. Teo-centric perspective includes God-centered approach toward nature and nature-human interactions. Teo-centric Islamic eco-ethic is constructed on the basis of 1) unity principle (Tevhid); 2) Responsibility (Khalifa); 3) Balance (Mizan); 4) Creation (Fıtrat).
Benzer Tezler
- Simpoez: Mimari nesne üzerine mereolojik bir yaklaşım
Simpoiesis: A mereological approach on architectural object
ERHAN SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ALAÇAM
- Örgüt topluluklarında yeni örgüt formlarının oluşumu: Türkiye ve Avrupa bağlamında bir araştırma
Formation of new organizational forms in organizational populations: A study in the context of Türkiye and Europe
SENCER ÖZEL
Doktora
Türkçe
2024
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİYE AYLİN ATAAY SAYBAŞILI
- La Vie artistique litteraire culturelle et sociale l'Izmir en langue Française (du XVII'eme siecle a nos jours)
Fransızca'da İzmir'in sanatsal edebi kültürel ve toplumsal yaşamı (XVII'inci yüzyıldan günümüze)
HASAN ZORLUSOY
Doktora
Fransızca
1993
Fransız Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL KAYRA
- Automatic determination of plant type and phenological stage with deep learning methods
Tarla görüntülerinden bitki türü ve fenolojik evresinin derin öğrenme yöntemleri ile otomatik saptanması
AIGERIM KAIROLDAYEVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ULUĞ BAYAZIT
- Sosyal medyanın finansal piyasalara etkisi ve hisse senedi fiyat öngörülerinde kullanılması: Borsa İstanbul örneği
The impact of social media on financial markets and using stock price prediction: Case of Borsa İstanbul
YUNUS EMRE AKDOĞAN