Kırsal alanlardaki yapılaşmaların görsel kalite değerlendirmesi açısından irdelenmesi: İstanbul Belgrad Ormanı örneği
Evaluation of constructions in rural areas in terms of visual quality assessment: Istanbul Belgrade Forest example
- Tez No: 490182
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İ. MÜGE ÖZGÜÇ ERDÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Görsel peyzaj kalitesi, kırsal peyzaj planlama, hava fotoğrafları, Belgrad Ormanı, Visual landscape quality, rural landscape planning, air photos, Belgrad forest
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
Bu çalışmada, görsel peyzaj kalitesi ölçüm yöntemlerinden öznel ve karma model yerine, uzman değerlendirme yöntemlerini dikkate alan bir yöntem kullanılmıştır. Estetik değeri fotoğraf üzerinden anlaşılamayan kırsal alanların, sabit bir ölçekle, belirli yıllara ait hava fotoğrafları üzerinden, seçilmiş parametre ve kıstaslarla incelenerek, görsel peyzaj kalite puanlama ve değerlendirmesi yapılmıştır. Böylece, görsel peyzaj kalite puanına diğer yöntemlerden(fotoğraf çekimi, anket vs.) çok daha kısa bir sürede ulaşılması hedeflenmiştir. Büyük ölçekli alanlar olan kırsal alanlara ait kapsamlı planlama ve tasarım aşamalarına başlamadan önce hava fotoğraflarının kullanılması; bizlere, ilgili kırsal alana ait görsel peyzaj kalitesi hakkında çok belirgin ipuçları vermektedir. Bu bilgiler öncülüğünde yapılacak planlama ve tasarım çalışmaları, bizleri hem gereksiz bilgi yükü ile zaman kayıplarından ve maddi kayıplardan kurtaracak, hem de yapılacak ekoloji odaklı kent planlama ve tasarım çalışmalarının her aşamasında, özellikle nihai süreçlerinde bizlere çeşitli fikir ve çözüm önerileri sunabilecektir. Çalışmada, Belgrad Ormanları'nın dış çeperlerinin seçilmesinin nedeni, yıllara göre meydana gelen yapısal ya da doğal değişimlerin, hava fotoğrafları üzerinden daha kolay okunabilir olduğunu göstermektir. Bu değişimler tespit edildiğinde; kentsel, bölgesel, ülkesel ve uluslararası boyutta korunması gereken doğal alanlar bağlamında, hiç kuşkusuz çok büyük önem arz eden Belgrad Ormanları'nın, dış çeperlerinin maruz kaldığı tüm değişimler, bu yöntemle daha belirgin olarak ön plana çıkmaktadır. Çalışmada, görsel peyzaj kalitesi hesaplanırken, Belgrad Ormanlarının dış çeperlerinin bir bölümünü oluşturan çalışma alanı konusu kırsal alanların, 2006-2013-2015 yıllarına ait hava fotoğrafları, 1/5.000 ölçekli, 6 adet pafta(1/1000 ölçekli, 6 x 16 = 96 adet pafta) ile, yine 1/1000 ölçekli, 4 adet pafta da ilave olacak şekilde; toplam 1/1000 ölçekli, 100 adet pafta halinde incelenmiştir. Görsel peyzaj kalite puanlama ve değerlendirmesi şu şekilde hesaplanmıştır: İnsan eliyle oluşturulan değişiklikler olumsuz olarak nitelendirilen yapısal kriterlerdir(konut + ticaret, yol, sanayi, maden, diğer) ve görsel kalite puanı, hava fotoğrafı üzerinde kapladığı alanın metrajına göre oranlanarak, 0 ila -1 arasında, yüzde(%) değerler olarak ifade edilmiştir. İnsan eliyle oluşturulan yapay peyzaj alanları ile doğal olan değişimler ise, olumlu olarak nitelendirilen bitkisel kriterlerdir(açık + yeşil alanlar, ormanlık alanlar, sulak alanlar, yapay peyzaj alanları, diğer) ve görsel kalite puanı ise, yine hava fotoğrafı üzerinde kapladığı alanın metrajına göre, bu defa 0 ila +1 arasında, yüzde(%) değerler olarak hesaplanmıştır. Ayrıca, aynı yıllara ait puanlar, kendi içerisinde toplandığında; her 3 yıla ait, yüzde(%) değer üzerinden, 3 farklı görsel peyzaj kalite puanına ulaşılmaktadır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise, yıllara göre değişkenlik gösteren bu puanlar, birbirleriyle kıyas edilerek yorumlanmıştır. Bu çalışmadakine benzer örneklemeler zenginleştirilerek çoğaltılabilir; bu yöntem, özellikle üniversitelerin“Görsel Peyzaj Kalitesi Değerlendirme Yöntemleri”ve“Kırsal Peyzaj Planlama”ders müfredatlarına destek mahiyetinde uyarlanabilir. Çalışma, ileride yapılacak planlama ve tasarım çalışmalarına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, a method has been used which considering expert evaluation methods instead of subjective and psychophysical(mixed) model of visual landscape quality. The esthetics value of rural areas can't be understood on the photograph, thus, has been examinated by using scaled air photos referred specific years, chosen parameters and cases. Then, visual landscape quality has been scored and evaluated. It has been aimed to reach the visual landscape quality score at a shorter time than other methods and ways such as taking photographs and making surveys etc. Before starting comprehensive planning and design studies of rural areas that mean large-scale areas, using air photos gives us a distinct hint about the visual landscape quality of relevant rural areas. Under the leadership of this information, planning and design studies will save us from wasting of time, useless information and financial loss. In addition, at every stages of ecological city planning and design studies, especially at final prosseses, it will offer us various ideas and solutions. The reason why has been chosen the outer boundaries of Belgrad forests in this study is to show that the structural and natural changes more legible on air photos of specific years than the other methods. After determining the changes, in the context of the natural areas which must be protected at urban, regional, territorial and global scales, no wonder Belgrad forests have great importance; the changes exposed of the outer boundaries of these forests has been more specifically come into prominence by this method. While calculating the visual landscape quality, there are 1/5000 scaled, 6 sheets(1/1000 scaled, 6 x 16 = 96 sheets) and add to this, 1/1000 scaled, 4 sheets have been used. The air photos of the study area ise referred to the years 2006, 2013 and 2015. At total, 100 sheets have been evaluated and interpreted. Visual landscape quality scoring and evaluation of this methos is as below: The changes which has made by human beings are negative changes called structural criteria(housing + trade, road, industry, mine, others) and its visual quality score has been proportioned according to the covering area on the air photo, has been scored between 0 and - 1 and stated as %(percentage) value. The changes of the natural and man-made landscape areas are positive changes called vegetable criteria(open-green areas, forest areas, wetlands, manmade landscape areas, others)and its visual quality score has been proportioned according to the covering area on the air photo, has been scored between 0 and +1 and stated as %(percentage) value too. Besides that, when we add the scores own between which referred to the same years of air photos, we find 3 scores referred to each 3 different years' totals, stated as %(percentage) value. At the conclusion, these scores changing according to the different years, have been compared between themselves and interpreted. The similar examples to this method can be enriched and duplicatable. Especially, this method can be adaptable to“Visual Landscape Quality Assessment Methods”and“Rural Landscape Planning”lessons of universities' relevant departments. So, this study aims to contribute to the further designs and plannings.
Benzer Tezler
- Yöresel mimarinin ve kırsal dokunun korunması: Konya Emen mahallesi örneği
Preservation of rural landscape and vernacular architecture: The case of Emen neighbourhood, Konya
MERVE AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM NUMAN
- Sürdürülebilir kalkınmayı sağlamaya yönelik planlama politikaları ve su kaynaklarının korunması
Başlık çevirisi yok
REYHAN YILDIZ
- Açık-yeşil alanların kullanıcı ve çevre açısından irdelenmesi: Yahya Kemal parkı örneği
User-and environment-oriented investigation of urban open-green areas: Yahya Kemal park
ÖZLEM ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ZAFER AKDEMİR
- Kentsel dönüşüm uygulamalarının 'sürdürülebilirlik' ilkesi açısından irdelenmesi Kadıköy Fikirtepe örneği
An in-depth study of urban renewal applications in terms of the 'sustainability' principal Kadikoy Fikirtepe example
BARAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. ZÜLKÜF GÜNELİ
- Kırsal yerleşmelerde mimari yapılaşmaların ekolojik açıdan irdelenmesi: Ildırı ve Şirince Köyü örnekleri
The ecological of architectural structures in rural settlements: The examples of Ildiri and Sirince villages
BURCU ŞENGÜN ERTURGUT
Doktora
Türkçe
2014
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BÜLENT ÖZKAN