Türk havacılığı ve Kayseri uçak fabrikası
Turkish aviation and Kayseri airplane factory
- Tez No: 490828
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER DENİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Savunma ve Savunma Teknolojileri, Tarih, Defense and Defense Technologies, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk hava harp sanayisini kurma ideali Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen kalkınma hamleleri içinde özel bir öneme sahiptir. Dönemin şartları ve imkânları göz önüne alındığında bu idealin gerçekleştirilmesinde olağanüstü bir çaba ve gayretin ortaya konduğu görülmektedir. İleri teknoloji, uzmanlık ve yüksek maliyete sahip olan ve ancak gelişmiş devletlerin başarabildiği Havacılık sanayisinin Türkiye'de kurulabilmesi için Türk hükümeti arayışlar içine girmiş, sonuçta Almanya ile işbirliği yapılmasının doğru bir karar olacağı düşüncesi hakim olmuştur. Bu bağlam da, Türkiye, Almanların ünlü uçak üretici firmalarından olan Junkers şirketi ile görüşmelere başlamıştır. Kısa bir süre içerisinde Junkers firması Türk Hükümeti yetkilileri ile uçak fabrikasının inşası ve yürütülmesi için bir ön anlaşma imzalamışlardır. Türk-Al¬man or¬tak¬lı¬ğı olan şir¬ke¬tin adı¬nın, Tay¬ya¬re ve Mo¬tor Türk Ano¬nim Şir¬ke¬ti (TOM¬TAŞ) ol¬ma¬sı ka¬rar¬laş¬tı¬rıl¬mış¬tı. Ser¬ma¬ye tu¬ta¬rı yak¬la¬şık 3,5 mil¬yon TL (7.000.000 Mark) ola¬cak ve ta¬raf¬lar ara¬sın¬da eşit ka¬tı¬lım sağ¬la¬na¬cak¬tı. Böylece, 15.08.1925 tarihinde Türk Hükümeti ile Junkers Firması arasında yapılan sözleşmeyi müteakip, 07.09.1925 tarihinde kurulan TOMTAŞ ve TOMTAŞ'ın kuruluşu, Bakanlar Kurulunca 25.10.1925 tarihinde resmen onaylanmıştır. Fabrikanın kuruluş yeri ise Kayseri ili olarak belirlenmiştir. Kayseri Tayyare Fabrikası, Alman Junkers şirketi ile Türk Tayyare Cemiyeti'nin ortaklığıyla Uçak ve Motor Fabrikası olarak 6 Ekim 1926 tarihinde açılmıştır. Fabrika, birçok sebepten dolayı 28 Mayıs 1928 tarihinde kapanmıştır. Şirket yapılan protokol gereği tüm hisseleri ile bilumum haklarından feragat ederek alacağı olan 520.000 TL.'e ödenmek üzere Türk Tayyare Cemiyeti'ne devredilmiştir. 1931 yılında ise MSB Hava Müsteşarlığına bağlı olarak yeniden açılış yapılmıştır. Kayseri Uçak Fabrikası'nda açılışından itibaren üretilen uçaklar şunlardır; 1926 yılında 30 Adet A-20 L montajı; 1926-1927 yılında 3 adet F-13; 1933–1934 yıllarında Hawk 11'den 24 adet; Fledgling 2C1'den 8 adet; 1936 ve 1937 yıllarında 43 adet Gotha 145 A; 4 adet PZL.-24 A (Seri No:2015-2118) ve 21 adet P-24 G; 1935 yılında 11 adet US-4, 11 adet PS-2 ve 5 adet G-9 olmak üzere 27 adet de planör üretimi yapılmıştır.. Bu fabrikada üretilen son uçaklar ise İngiliz Miles Magister uçaklarıdır.
Özet (Çeviri)
Mustafa Kemal Atatürk's ideal of establishing Turkish air war industry has a special importan in the developmental movements carried out during the Republican period. Considering the conditions and possibilities of the process, it seems that extraordinary effort and effort have been put forward in the realization of this ideal.The Turkish government has searched for the establishment of the aviation industry, which has advanced technology, expertise and high finance and only the advanced states can achieve, in Turkey, and as a result it has become a right decision to cooperate with Germany. In this context, Turkey started negotiations with the Junkers company, one of the German aircraft manufacturers. Within a short time, the Junkers firm has signed a preliminary agreement with the Turkish government authorities to build and operate the aircraft factory. It was decided that the name of the Turkish-German partnership would be Tayyare and Motor Türk Joint Stock Company (TOMTAŞ). The amount of capital will be approximately TL 3.5 million (7.000.000 Mark) and the parties Equal participation would be provided in it.Thus, the establishment of TOMTAŞ and TOMTAŞ, established on 07.09.1925, following the agreement between Turkish Government and Junkers Company on 15.08.1925, was formally approved by the Council of Ministers on 25.10.1925. The place of establishment of the plant is determined as Kayseri province.Kayseri Tayyare Plant was opened as an Aircraft and Motor Factory on 6 October 1926 in partnership with the German Junkers company and the Turkish Tayyare Society. Factory was closed on May 28, 1928. With the protocol made, it was transferred to Türk Tayyare Society to be paid 520.000 TL, which will be waived by all the shares and bona fide rights. It was reopened in 1931 due to the Undersecretariat of the Ministry of National Defense. The airplanes produced since the opening of the Kayseri Aircraft Factory are; Montage of 30 A-20 L in 1926; Three F-13s in 1926-1927; From 1933 to 1934 Hawk 11 out of 24; 8 pieces from Fledgling 2C1; 43 Gotha 145a in 1936 and 1937; 4 PZL.-24A (Series No: 2015-2118) and 21 P-24G; In 1935, 27 gliders were produced, 11 of which were US-4, 11 were PS-2 and 5 were G-9. The last planes produced in this factory were the Miles Magister planes.
Benzer Tezler
- Türk hava sanayii tarihi (1912-1959)
The history of Turkish aeronautical industry (1912-1959)
CELAL KÜRŞAT KONUKÇU
- Tarihi gelişim içerisinde Türk hava harp sanayi
Historical evolution of Turkish air war industry
CEVAT SARIKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kamu YönetimiGebze Teknik ÜniversitesiStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KURTULUŞ DEMİRKOL
- Türkiye'de havacılık ve uçak sanayii yapıları: 1923-1940
Aviation and aircraft industry structures in Turkey: 1923-1940
NEDİME TUBA YUSUFOĞLU
Doktora
Türkçe
2017
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN KARA PİLEHVARİAN
- Cumhuriyetin kuruluşundan bugüne yerli uçak üretimi ve hava yolu taşımacılığı
Başlık çevirisi yok
MEHMET GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sivil Havacılıkİstanbul Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHTAP ÖZDEĞER