Bir tekerlekli sandalyenin izinden: Beden, hareket, mekan kavramlarının sinemasal anlatımlar üzerinden irdelenmesi
Tracing a wheelchair path: Evaluation of the concepts of body, movement and space through cinematic narratives
- Tez No: 491164
- Danışmanlar: PROF. DR. AÇALYA ALLMER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Sinema ve mimarlık, mekânın kurguya ve kullanıcı ihtiyaçlarına bağlı olarak oluşmasını gerektiren disiplinlerdir. Bir filmde mekânlar farklı öykülere göre şekillenirken, kurgu ise şekillenen mekânlar içerisinde anlamlanır. Kurgunun ayrılmaz parçaları olarak beliren mekân ve beden, hareket çerçevesinde olgunlaşır. Bedenin hareketi mekânın biçimlenmesini sağlarken, oluşan mekân bedene hareket olgusunu hatırlatır. Bedenin mekân içindeki hareketi, sinemada mekânların deneyimlenmesini sağlayan görüntü hareketleriyle etkileşim kurar. Dolayısıyla hareket kurgusu, mekânı farklı duygular uyandıracak biçimde etkili kullanan sinema ile mekân üreten mimarlığın kesişimine izin verir. Bu noktada hareketi kısıtlanan ve yürüyemeyen engelli kullanıcıyı konu alan filmlerde mekânların nasıl deneyimleneceği sorusu belirir. Beden-hareket ilişkileri doğrultusunda bedensel engellilik durumuna odaklanan bu çalışma, sinema ve mimarlığın kesişimine izin veren mekân olgusunun tekerlekli sandalye hareketi üzerinden nasıl şekilleneceğini irdelemektedir. Bu bağlamda, film mimarlığında engelli karakter özelliklerinin mekân kimliğine nasıl etkidiğine ve karakterin hareket etme kurgusuna dair kavramsal ilişkiler çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Sinemanın bir aktarım aracı olarak, engellilik üzerine izleyiciyi bilgilendirmesi çalışmanın deneyim yönünü ortaya koymaktadır. Engelli bireylerin özelleşmiş yaşam alanlarına dikkat çeken film mekânları, engellilik kavramını günlük yaşamda deneyimlemeyen izleyiciler açısından yeni bir deneyim oluşturmaktadır. Böylelikle beyaz perde aracılığıyla engelli yaşamların varlığına tanıklık etmek ve özelleşmiş mekânların farkına varma durumu söz konusu olmaktadır. Bu mekânlar içerisinde yer alan mimari yorumlar, izleyicinin hafızasına yeni bir bilgi gönderirken, aynı zamanda engelli karakterin yaşamı üzerine bir sorgulama yaratmaktadır. Sonuç ilişkilerin oluştuğu dördüncü bölümde, tekerlekli sandalyenin mekânsal izleri üzerine bir film incelemesi gerçekleştirilmiştir. Tekerlekli sandalye kullanan bireyin yaşam mekânını konu alan Koolhaas Ev Yaşamı filmi üzerinden beden-hareket-mekân kavramları tartışılmaktadır. Bu noktada hem izleyiciye aktarılmak istenen anlam ile ilişkilendirilen mekânların deneyimi hem de film mimarlığı-kullanıcı ilişkisinin farklı temsiliyeti üzerine bir farkındalık yaratma durumu hedeflenmiştir. Bu farkındalık zemininde, engelli bedenin hareket etme isteği ne kadar doğal bir sonuç ise, tekerlekli sandalyeye hareket kabiliyeti veren bir mekânın ve mekânsal izlerin varlığı da o kadar tabiidir.
Özet (Çeviri)
Cinema and architecture are the two disciplines that require space to be formed according to user needs and fiction. In a film, while spaces are shaped according to different stories, fiction is understood within spaces that are formed. Space and body seen as integral parts of fiction mature on the frame of movement. While the movement of body helps to form space, space that is formed reminds the body of movement. The movement of body in architectural space interacts with the image movements that enable spaces to be experienced in films. Therefore, the fiction permits the intersection of cinema that uses space effectively to awaken different senses and architecture that realizes space production. At this point, the question of how to experience spaces in films that features disabled people who are restricted or unable to move is important. This study, focusing on the physical disability in the direction of body-movement associations, examine how the space that allows the intersection of cinema and architecture can be re-shaped through wheelchair movement. In this context, the conceptual implications of how the disabled character's features and movements influence the space identity and fiction is the main axis of this study. Cinema as a means of transmission, informs the audience about disability. Film spaces that draw attention to the specialized living spaces of disabled people create a new experience in the audience who do not experience the concept of disability in their everyday life. In this way, it is possible to witness the existence of disabled people and become aware of specialized spaces through films. While architectural interpretations within these spaces send new information to the audience's memory, they also create an inquiry into the life of disabled character. In the fourth part of the thesis, a film review has been carried out on the spatial traces of the wheelchair. The concept of body-movement-space is discussed through the Koolhaas Houselife as a film about the living space of a wheelchair user. At this point, it is aimed to create an awareness of different representations of film architecture-user relationship as well as the experience of the spaces associated with the meaning to which they are intended to be conveyed by the audience. While the desire of disabled body to move is a natural outcome, the presence of a space and spatial traces that give the wheelchair the ability to move is so natural.
Benzer Tezler
- Feedback motion control of an electric wheelchair
Elektrikli tekerlekli sandalyenin geri beslemeli hareket kontrolü
FURKAN CEMAL SAVAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiGaziantep ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGAY KARA
- Control of an autonomous wheelchair with visual feedback
Görsel geri beslemeli otonom tekerlekli sandalyenin kontrolü
EFGAN UĞUR
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGaziantep ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGAY KARA
DOÇ. DR. ABDUL HAFIZ ABDULHAFIZ
- A simulation study on autonomous wheelchair control with visual feedback for following straight lines
Düz çizgi takibi için görsel geri beslemeli otonom tekerlekli sandalye kontrolü üzerine bir simulasyon çalışması
EFGAN UĞUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiGaziantep ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TOLGAY KARA
- Güneş enerjisi takviyeli elektrikle çalışan tekerlekli sandalye
Handicape chair working by electric energy that supplied solar energy
CENGİZ TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Makine MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET KORHAN BİNARK
- Özürlüye uygun açık alan tasarımı ve kullanımlarının değerlendirilmesi ve İstanbul örneği
The Evaluation of design and usage of outdoor areas for the disabled and case study of İstanbul
RAZİYE ERKESİM
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY