Otizm spektrum bozukluğu tanısı alan çocukların annelerinde görülen depresyon-anksiyete belirtileri ve damgalanma algısı
Depression-anxiety symptoms and stigma perception in the mothers of children with autism spectrum disorder
- Tez No: 496719
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TUĞBA YÜKSEL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Otizm, annede damgalanma algısı, depresyon, anksiyete, Autism, maternal stigmatization perception, depression, anxiety
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Amaç: Çalışmamızda, otizm spektrum bozukluğunun (OSB), bu bozukluğa sahip çocukları annelerinde içselleştirilmiş damgalanma algısı, depresyon, anksiyete belirtileri ve yaşam kalitesi üzerine etkisi araştırılmıştır. Yöntem: Araştırmamız, 20 Nisan-25 Aralık 2017 tarihleri arasında, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı polikliniğine başvuran ve OSB tanısı ile en az 6 ay süreyle takip edilen 69 hastadan oluşmaktadır. Hastaların bireysel ve ailesel özelliklerini değerlendiren sosyodemografik veri formu klinisyen tarafından dolduruldu. Hastaların annelerine Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği (RHİDÖ) ve Otizmde Yaşam Kalitesi Anketi-Ebeveyn Sürümü (OYKAES)uygulandı. Bulgular: Araştırmada bulunan 69 hastanın 58'i erkek (%84), 11'i kız (%16) çocuktu ve yaş ortalaması 4,5±1,3 yıl idi. Babaların yaş ortalaması 37,1±6,6; annelerin yaş ortalaması 32,7±5,6 olarak tespit edildi. Hastaların annelerinin içselleştirilmiş damgalanma algısı, depresyon ve anksiyete belirtilerinin orta düzeyde olduğu saptandı. Hastaların annelerinin yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti puanları düşük bulundu. Özel eğitim alan hastaların annelerinde içselleştirilmiş damgalanma algısının daha yüksek olduğu saptandı. Annelerin eğitim düzeyi arttıkça içselleştirilmiş damgalanma algısının azaldığı tespit edildi. İçselleştirilmiş damgalanma algısı ile anksiyete ve depresyon belirtileri arasında anlamlı pozitif ilişki saptandı. Anksiyete belirtileri ile depresyon belirtileri arasında anlamlı pozitif korelasyon tespit edildi. İçselleştirilmiş damgalanma algısı, anksiyete ve depresyon belirtileri ile anne yaşam kalitesi ölçeği, çocuk sorunlu davranış ölçeği ve yaşam memnuniyeti skoru arasında anlamlı negatif ilişki olduğu saptandı. İçselleştirilmiş damgalanma algısı, anksiyete ve depresyon belirtileri arttıkça annenin yaşam kalitesinin düştüğü sapandı. Hastaların sorunlu davranışları arttıkça içselleştirilmiş damgalanma algısı, depresyon ve anksiyete belirtilerinin arttığı tespit edildi. 10 değişken veri ile uygulanan faktör analizinde 3 ana faktör tespit edildi. Bu faktörler anne zorlukları, yaş ve annenin eğitim düzeyi olarak değerlendirildi. Sonuç: Bu çalışmayla otizm tanısıyla takip edilen çocukların annelerinin eğitim düzeyi arttıkça içselleştirilmiş damgalanma algısının azaldığını saptadık. Annelerin depresyon belirtileri arttıkça anksiyete belirtileri ve içselleştirilmiş damgalanma algısının arttığını gösterdik. Annelerin içselleştirilmiş damgalanma algısı arttıkça yaşam kalitesinin düştüğünü saptadık. Çocukların sorunlu davranışlarının annelerde içselleştirilmiş damgalanma algısını arttığını gösterdik. Yaptığımız faktör analizi ile çalışmamızda annenin yaşadığı zorlukların en büyük faktör olduğunu saptadık. Bizim çalışmamız; çocuğunda otizm tanısı olan annelerin içselleştirilmiş damgalanma algısı, anksiyete-depresyon belirtileri ve yaşam kalitesini araştıran bir çalışma olarak bu sorunların ele alınması gerektiğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: In this study, we aimed to investigate the effects of autism spectrum disorder (OSD) on the internalized stigma perception, depression/anxiety symptoms and quality of life of mothers of the children diagnosed with this disorder. Methods: Our study was consist of 69 patients admitted to Dicle University Medical Faculty Child and Adolescent Mental Health and Diseases outpatient clinic between April 20-December 25, 2017 and followed up for at least 6 months with OSD diagnosis. The socio-demographic data form evaluating the individual and familial characteristics of the patients was filled in by the clinician. Beck Depression Scale (BDI), Beck Anxiety Scale (BAI), Internalized Stigmatization Scale (RHIDS) and Autism Quality of Life Questionnaire (OYKAES) were applied to the mothers of the patients. Results: Of the total 69 patients, 58 were boys (84%), 11 were girls (16%) and their average age was 4.5 ± 1.3 years. The average age of the fathers was 37.1±6,6 years and the average age of the mothers was 32.7±5,6 years. The internalized stigmatization and depression/anxiety symptoms of the mothers were found to be moderate. Mothers' quality of life and life satisfaction scores were low. We found that the internalized stigma perception was higher in the mothers of the specially trained children with OSD. It was found that the internalized stigma perception of mothers decreased as their education level increased. Internalized stigma perception was significantly positively correlated with anxiety and depression symptoms. Also, there was a significant positive correlation between anxiety symptoms and depression symptoms. Internalized stigmatization perception and anxiety/depression symptoms were negatively correlated with maternal quality of life scale and life satisfaction score. As internalized stigmatization and anxiety/depression symptoms increased, the mother's quality of life declined. Moreover, we found that as the problematic behaviors of the patients increased, the internalized stigmatization perception and depression/anxiety symptoms increased. Conclusion: Our findings indicate that the internalized stigma perception decreases as the education level of the mothers of the children who are followed up with autism is increased. Anxiety symptoms and internalized stigma perception of mothers increased as the maternal depression symptoms worsen. We found that as maternal internalized stigma perception increases, their quality of life declines. We have shown that the problematic behavior of children increases the perception of internalized stigmatization in mothers.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönem çocuklarda görülen beslenme/yeme bozukluğu ile maternal faktörlerin ilişkisinin değerlendirilmesi
Association of maternal factors with feeding/eating disorders in preschool children
SILA KUTLAR KAPICI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP
- Stereotipik hareket bozukluğu ve nöroinflamasyon ilişkisi
The relationship between stereotypical movement disorder and neuroinflammation
RUKEN DEMİRKOL TUNCA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ÜNAL
- 4 - 24 yaş arası otizm spektrum bozukluğu ve down sendromu tanısı alan çocukların annelerinde depresyon, anksiyete, stres ve baş etme tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The analysis of the relationship between depression, anxiety, stress and coping attitudes in the mothers who have children with Autism spectrum disorder and Down Syndrome between the ages of 4 - 24
GÜL ÇANDIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA MANER
- Nörogelişimsel bozukluk tanısı alan çocukların annelerinde içselleştirilmiş damgalamanın psikolojik sonuçları: Bir model testi
Psychological consequences of affiliate stigma in mothers of children diagnosed with neurodevelopmental disorders: A model test
GAMZE KILIÇ
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların annelerinde algılanan sosyal destek, problem çözme becerileri ve depresyon ilişkisi
The relationship of percieved social support, problem solving skills and depressive symptoms of the mothers of children with autism spectrum disorder diagnosis
BUKET ZENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKBEN HIZLI SAYAR