Türk romanında din ve inanç algısı (1929-1933)
Religion and belief perceptions in the Turkish novel (1929-1933)
- Tez No: 497126
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL TİMUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 421
Özet
Araştırmacılar dinin kökeninin insanlık tarihi kadar eski ve din duygusunun da insanlık için kaçınılmaz bir duygu olduğunu belirtmektedir. Bu açıdan yeryüzünde dinin nüfuz etmediği coğrafya veya toplum yok gibidir. Sosyal hayatla yakın ilişki içerisinde olan hatta kaynağını sosyal hayatın kendisinden alan edebî metinlerde din duygusunun anlatılması bu bakımdan son derece doğaldır. Türk edebiyatı inanç konusunda oldukça zengin öge taşımaktadır. Zira teşekkül ettiği günden itibaren Türk edebiyatında edebî ürünlerin din ve inanç ekseninde geliştiği görülmektedir. Tanzimat'tan sonra edebî metinlerde daha seküler bir söylemin kullanılması bir bakıma Osmanlı Devleti'nin geçirmiş olduğu medeniyet değişimi ile ilgilidir. Özellikle Cumhuriyet sonrası romanlarda dönemin siyasi ve sosyal yapısına uygun olarak bu seküler söylem daha belirgin bir hâl almaya başlamıştır. Bununla birlikte bu dönemde dahi yazılan romanlarda dini ögelere rastlamak mümkündür. Romanlarda görülen dini ögeler dönemin edebî, sosyal ve siyasi durumu hakkında bilgiler vermektedir. Ayrıca dönemin roman yapısını hem muhteva hem de dil unsurları açısından açığa çıkarmaktadır. Yapılan bu çalışmada 1929-1933 yılları arasında Türk romanındaki din ve inanç algısı dini ögeler üzerinden tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu dönem romanlarında din ve inanç bağlamında İslâmiyet, Hristiyanlık, Yahudilik, Hinduizm, Budizm, Şamanizm, Gök Tanrı inancı, Putperestlik, Eski Mısır ve Sümer inançları ve Yunan mitolojisi konuları işlenmiştir. Romanlarda bu din ve inançlara ait unsurlar bazen zayıf bazen daha belirgin bir şekilde okura aktarılmıştır. İşlenen dini ögeler genel itibarı ile dini bir kaygı ile aktarılmamış, romanın muhtevası gereği ele alınmıştır. Bununla birlikte belli bir tez çerçevesinde yazılan romanlarda dini ögeler üzerinden olumlu veya olumsuz bir inanç algısının oluşturulmaya çalışıldığı gözlemlenmektedir.
Özet (Çeviri)
Researchers state religion is as old as human history and belief is an essential requirement in human life. In this respect, there is almost no place and no society religion has not affected. It is very natural that literary texts, closely related with and deeply root in social life, includes religions and religious issues. Turkish literature is rather rich about religious issues. Inasmuch as we could see classic works of Turkish literature depend on religion and belief. A relatively more secular discourse found in literary works after Tanzimat (Reformation) Era is a result of the social change Ottoman Empire went through. This secular discourse becomes even more distinct especially after post-Republic period in line with the political and social environment. However, religion continues to be a significant content matter of literary works written in this period. Religious content matters found in the novels give information about literary, social and political state of the said period. Moreover they reveal the structure of these novels in respect of content and language. In this thesis, religion and sense belief are identified over religious content matters in Turkish novels written between 1929 and 1933. In this novels Islam, Christianity, Judaism, Buddhism, Shamanism, Tengrism, Paganism, Old Egyptian and Sumerian beliefs and Greek mythology are included. Elements of these religions are sometimes explicitly presented to the readers, and sometimes they are just implicitly referred. Religious elements included in the novels are generally not conveyed to the reader due to religious interests, instead, they are handled as content matters. In addition to this, in novels with a particular thesis, it is also observed that a sense of belief, whether positive or negative, is put forward in these novels.
Benzer Tezler
- Uluslaşma süreci Türk romanında uluslaşma süreci Türk romanında (1923-1929) İslâm algısı
The perception of İslam in Turkish novel of nation building process (1923-1929)
FATMA ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEDİA KOÇAKOĞLU
- Türk romanında din ve inanç algısı (1948-1949)
The perception of religion and belief in Turkish novel (1948-1949)
LOKMAN SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL TİMUR
- Türk romanında din ve inanç algısı (1897-1908)
Perception of religion and belief in the Turkish novel
MEHMET EMİN GÖNEN
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL TİMUR
- Türk romanında din ve inanç algısı (1934-1938)
Perception of religion and belief in Turkish novel (1934-1938)
M. HALİL SAĞLAM
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL TİMUR
- Türk romanında din ve inanç algısı (1939-1942)
Religion and belief perception in the Turkish novel (1939-1942)
SERAP TANYILDIZ
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL TİMUR