Kültürün vergi mükelleflerinin tutumları üzerindeki etkisi: Batı Akdeniz örneği
The culture's influence on taxpayers attitudes: Western Mediterranean case
- Tez No: 498645
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ARMAĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 274
Özet
Yaratılış itibarıyla sosyal bir varlık olan insanların bir araya gelerek yaşama ihtiyacı, iki temel kurum olan devletlerin ve kültürlerin doğmalarına neden olmuştur. Devlet denildiğinde ise akla ilk gelen kavram olan vergi, devletlerin yönetim biçimlerinden bağımsız olarak kamu gelirleri içerisindeki % 80 – 90 payla birinci – temel gelir kaynağını oluşturmakla birlikte egemenlik gücünün de temel göstergesi olması nedeniyle hayati öneme sahiptir. Bu nedenle devletlerin vergi uygulamalarında ki başarı seviyeleri sadece kamu hizmetlerinde devamlılığın sağlanmasının değil aynı zamanda vergi toplayan devletin varlığını ve meşrutiyetini sürdürmesi açısından da önemlidir. Devletler ise egemenlik güçlerini, topluluğun(milletin) gerek toplum içi ve gerekse toplumlar arası ilişkilerinin ve yaşadıkları çevrelerinin etkisi altında, kültürel yapılarına uygun olarak kullanmaktadırlar. Dolayısıyla devlet uygulamaları içerisinde önemli bir yere sahip olan vergi uygulamaları da toplumsal yaşamda zaman içerisinde ortaya çıkan değişimlerden ve toplumlar arası farklılıklardan etkilenerek, kendisinin de bir parçasını oluşturduğu milli kültürün altında vergi kültürlerini oluşturmaktadır. Vergi kültürleri ise mükelleflerin vergilendirme karşısında sergileyecekleri tutum ve davranışlar üzerinde büyük etkilere sahip olan bir kurumdur. Bir insan grubunu diğer guruplardan ayıran ortak zihinsel programlama ve her zaman toplumsal bir fenomen ve milli veya kurumsal düzeyde ortaya çıkan bir olgu olan kültür, kendilerini oluşturan toplumların, dolayısıyla bireylerin ortak ürünü olmakla birlikte bireylerin tutum ve davranışları üzerlerinde büyük etkilere sahiptir. Bu nedenle vergi uygulamalarına karşı mükelleflerce sergilenecek tepkilerin anlaşılması ve önceden öngörülebilmesi vergi uyum maliyetlerinin düşürülmesi ve vergi uygulamalarında başarıya ulaşılması açısından büyük öneme sahip olmaktadır.“Kültürün Vergi Mükelleflerinin Tutumları Üzerindeki Etkisi: Batı Akdeniz Örneği”başlıklı çalışmada, birinci bölümde vergilendirmenin sosyolojik yönü ele alınarak öncelikle mali sosyoloji, kültür ve vergi kültürü kavramları ile milli kültürün ölçme çabasına yönelik Hofstede tarafından geliştirilen milli kültür ve değerler modeli açıklanmıştır. İkinci bölüm, vergi ilişkisinin psikolojik yönüne ayrılarak mali psikoloji, vergi psikolojisi kavramları irdelenmiş ve mükellef tutumları açıklanmıştır. Üçüncü bölüm ise Isparta, Burdur ve Antalya'da tesadüfi örnekleme metodu ile belirlenen gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerine yönelik 920 adet anket araştırması verilerinin analizine ayrılmıştır. Ankete katılan Gelir Vergisi mükelleflerine yönelik, Milli Kültür ve Değerler ölçeği ile Mükellef Tutumları ölçeği uygulanılarak elde edilen veriler SPSS ve AMOS istatistik programları yardımıyla Yapısal Eşitlik Modeli(YEM) (Stractural Equation Model – SEM), yol(path) analizi ile milli kültürün mükellef tutum ve davranışları üzerindeki etkisi analiz edilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The need to live together by people who are social beings as a result of creation has led to the birth of two main institutions, states and cultures. When referred to as the state, the tax which is the first concept that comes to mind, has a vital prospect because it is the basic indicator of sovereignty power as well as constituting the basic income source with 80 - 90% share in the public revenues, regardless of the public governance. For this reason, the success levels of state tax applications are not only important in ensuring continuity in public services, but also important to maintain the state's existence and legitimacy. States use their sovereign powers in accordance with their cultural structures and the community (nation) is under the influence of social and even inter-communal relations and the environments in which they live. Therefore, tax practices, which have an important place in state practices, are influenced by the changes occurring in social life over time and differences among societies, and they form tax cultures under which is the part of the national cultures . Tax cultures are an institution that has a great influence on the attitudes and behaviors that attitude of taxpayers against the taxation. Common mental programming that separates a group of people from other groups and culture that is always a social phenomenon and a phenomenon that emanates at national or institutional levels and the culture has a great influence on the attitudes and behaviors of individuals, as well as being a common product of their constituent communities and therefore of individuals. For this reason, understanding and anticipating the reactions to taxpayers' has a huge important that reducing tax compliance costs and achieving success in tax applications. In the first part of this study is discussed the fiscal sociology aspect of the taxation and firstly the concepts of fiscal sociology, culture and tax culture and the model of national culture and values developed by Hofstede for the effort of measuring national cultures are explained. In the second part, the concepts of financial psychology and tax psychology are examined and the attitudes of taxpayers are explained. The third part is devoted to the analysis of 920 questionnaire data for income taxpayers determined by random sampling method in Isparta, Burdur and Antalya. The data obtained by applying the National Culture and Value Scale and the Taxpayer Attitudes Scale to the Income Taxpayers who participated in the survey were analyzed using the SPSS and AMOS statistical programs analyzed the effect of the National Cultures on the Taxpayer Attitudes and Behaviors with the Structural Equation Model (SEM) with path analysis.
Benzer Tezler
- Vergi mükelleflerinin vergi karşısındaki tutum ve davranışları
The attitudes and behaviors of taxpayers towards taxes
SEDANUR KÜÇÜKOĞLU
- Кыргызстанда салык маданияты: маселеси, мааниси жана өнүктүрүү жолдору
Kırgızistan'da vergi kültürü: Durumu, sorunları ve geliştirme yolları
RAZİAHAN ABDİEVA
Doktora
Türkçe
2011
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUP PİRİMBAYEV
DOÇ. DR. TURUSBEK ASANOV
- Kültürün vergi ahlakı üzerindeki etkisi: TR 61 bölgesinde bir uygulama
Impact of culture on tax ethics: An application in the TR 61 region
GİZEM UYGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMuhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR ÇİÇEK
- Vergi kültürü ve kayıt dışı ekonomi ilişkisi: Türkiye örneği
Relationship of tax culture anf informal economy: The case of Turkey
SERHAT EKSİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MaliyeÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TİMUR TÜRGAY
- Vergi kaçırma etiği: Kocaeli bölgesindeki vergi mükellefleri üzerine bir araştırma
Ethics of tax evasion: A research on taxpayers in Kocaeli region
ASLIHAN ÇELİK