Isparta koşullarında yetiştirilen Mentha piperita L. türüne ait klon ve çeşitlerin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality characteristics of Mentha piperita L. clon and varieties cultivated in Isparta conditions
- Tez No: 501263
- Danışmanlar: PROF. DR. İSA TELCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 72
Özet
Mentha piperita L. (Lamiaceae) tıbbi ve aromatik değeri yüksek önemli bir nane türüdür. Bu çalışmada Isparta ekolojik koşullarında önceden seçilen M. piperita klon ve çeşitlerinin verim ve kalite özelikleri araştırılmıştır. Bu araştırmada 4'ü yabancı tescilli çeşit (Citaro, Swiss, Multimentha, Chocolate), biri ise karakterizasyon sonucu seçilmiş tek bitkiden çoğaltılmış klon (Piperita T.) kullanılmıştır. Deneme materyali için fideler sera ortamında çoğaltılarak 2016 ve 2017 vejetasyon dönemlerinde Isparta ekolojik koşullarında tesadüf blokları deneme desenine göre tarla çalışmaları yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu ile verimler (taze herba, kuru herba, kuru yaprak, uçucu yağ oranı) ve uçucu yağ bileşenleri incelenmiştir. Uçucu yağlar Clevenger aparatıyla distile edilmiş, bu yağların kompozisyonu ise GC/MS ve GC-FID ile belirlenmiştir. Çalışmada her iki yılda da iki biçim alınmış, ilk biçimler ikinci biçimlere göre daha yüksek verim vermiştir. Çalışma boyunca en yüksek verimler Multimentha çeşidinden elde edilmiştir. İki biçimin birleştirilmesi sonucu elde edilen toplam verimler (iki yıl ortalaması) yeşil herbada da 1612.6-3452.2 kg/da, kuru herbada da 430.1-949.9 kg/da, kuru yaprakda da 303.8-556.9 kg/da ve uçucu yağda da 5.4-14.4 l/da arasında değişmiştir. Uçucu yağ oranı %1.7-2.8 aralığında değişmiştir. Çalışmada klon ve çeşitlerde uçucu yağın ana bileşenlerinden mentol, menton ve metil asetat oranları sırasıyla %34.2-50.3, %17.8-47.3, %3.4-14.0 aralıklarında değişmiştir. En yüksek mentol oranı %50.3 ile Citaro çeşidinden, en yüksek menton oranı %47.3 ile Multimentha çeşidinden ve en yüksek metil asetat oranı ise %14.0 ile Chocolate çeşidinden elde edilmiştir. Çalışma sonucunda, bölgede nane tarımının başarıyla yapılabileceği, özelikle Multimentha ve Citaro çeşitlerinin uçucu yağ oranı ve verimin yüksek olması sonucu, baharatlık ve ilaç sanayisi için üretiminin yapılabileceği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Mentha piperita L. belonging to the family Lamiaceae is a valuable mint species. Yield and quality characteristics of clone and cultivars of M. piperita L. in Isparta ecological conditions were investigated in this study. Four variety (Citaro, Swiss, Multimentha, Chocolate), one clone (Piperita T.) selected as a result of characterization studies were used in the study as plant material. Cutting were rooted in the greenhouse environment and field studies were carried out according to the design of randomized blocks design in Isparta ecological conditions during 2016 and 2017 vegetation periods. Plant height, yields (fresh herb, dried herb, dried leaves) with essential oil contents and composition were studied. The essential oil was distilled by Clevenger, essential oil composition was determined by GC/MS and GC/FID. In this study, plants were harvested twice in both years. The yields of first harvests were higher than that of second harvests. The highest yield is obtained from Multimentha cultivar. Total yields obtained by the combination of the harvests were 14.34‐34.52 t/ha in fresh herbage, 4.30‐9.49 t/ha in drug herbage, 3.03‐5.57 t/ha in drug leaf yield, in essential oil 54.0‐144.0 L/ha. Essential oil contents were between 1.7‐2.8%. The essential oil of menthol, menthone and methyl acetate, which are the main constituents of essential oil in the clone and varieties in the study, ranged from 34.0‐50.3%, 17.8‐47.3%, 3.4‐ 14.0%, respectively. The highest menthol rate is obtained from Citaro with % 50.3, the highest menthone is obtained from Multimentha with 47.3%, the highest menthyl acetate is obtained from Chocolate kind with 14.0%. At the result of the study, mint cultivation can be done successfully and specially Multimentha and Citaro varieties, which have high essential oil rate and yield, can be grown for species and cosmetic.
Benzer Tezler
- Isparta koşullarında yetiştirilen yeşilmercimek çeşitlerinin verim ve verim ögelerininbelirlenmesi
Determination of yield and yield components of greenlentil varieties grown in Isparta conditions
ALİ KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM KAYA
- Isparta koşullarında yetiştirilen kırmızı mercimek çeşitlerinin verim ve verim öğelerinin belirlenmesi
Determination of yield and yield components of red lentil types grown in Isparta conditions
AYŞEGÜL BEŞOK KÜÇÜKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM KAYA
- Isparta sera koşullarında yetiştirilen çarliston biberde (Capsicum annuum L.) farklı sulama suyu düzeylerinin verim ve kalite üzerine etkileri
Effects of different irrigation water levels on yield and quality of green pepper (Capsicum annuum L.) grown in greenhouse conditions in Isparta province
SERHAT BÜTÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERTEK
- Isparta ekolojik koşullarında yetiştirilen spearmint grubu nane klon ve çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality characters of clone and cultivars of spearmint grown in Isparta ecological conditions
SELMA YASAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA TELCİ
- Isparta ekolojik koşullarında yetiştirilen farklı nane türlerine ait klon ve çeşitlerin verim ve kalite özelliklerinin biçim zamanına göre değişiminin araştırılması
Investigation of the variation on the yield and quality characteristics of mint cultivar and clones grown in Isparta ecological conditions
HASAN HÜSEYİN KARADENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA TELCİ