Sulama Sularındaki Arseniğin Yonca (Medicago sativa) ve Fiğ (Vicia sativa) Bitkileri ile Toprakta Birikimi ve Bitki Gelişimine Etkisi
Accumulation of Arsenic in Alfalfa (Medicago sativa) and Vetch (Vicia sativa) Plants and Soil from Arsenic Contaminated Irrigation Water and Effects on PlantS Growth
- Tez No: 501580
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRÜ ASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Çevre Mühendisliği, Agriculture, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Doğada en bol bulunan elementlerden biri olan Arsenik (As), doğal süreçlerin yanı sıra, antropojenik faaliyetler neticesinde de toprakta ve su kaynaklarında birikmektedir. Kanserojen etkisi nedeniyle dünyada çoğu ülke içme sularında As'nin maksimum kirletici seviyesini sınırlandırmıştır. Ancak As için toprakta ve sulama suyunda bir sınır değeri olmadığından, insanlar beslenme yoluyla As maruziyetine kalmaya devam etmektedir. Özellikle As derişiminin yüksek olduğu toprak ve su kaynaklarının bulunduğu yerlerde tarımsal faaliyetler neticesinde yetiştirilen ürünlerde, As birikmekte ve besin zinciri yolu ile insanlarda sağlık riski potansiyeli oluşturmaktadır. Bu tez çalışmasında farklı dozlarda As içeren sulama uygulamaları ile hayvan beslemesinde yoğun olarak kullanılmakta olan yonca ve fiğ bitkilerinde As birikimi ve As'nin bitki gelişimi üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu kapsamda iki yıl boyunca yetiştiriciliği yapılan yonca ve fiğ bitkileri 7 farklı dozda (0.00 (kontrol) – 0.50 – 1.00 – 1.50 – 2.00 – 2.50 – 3.00 mg As/L) As ile kirlenmiş sulama suyu ile sulanmıştır. Bitkiler % 10 çiçeklenme döneminde hasat edilerek, elde edilen bitkilerin yeşil aksamında (gövde+yaprak), kökünde ve yetiştirildiği toprakta As birikimleri belirlenmiştir. Yapmış olduğumuz çalışma neticesinde sulama suyu ile verilen As'nin büyük bir kısmının bitki kökünde biriktiği tespit edilmiştir (yonca max.: 47.71 mg/kg As, fiğ max.: 59.93 mg/kg As). Bitki yeşil aksamında As birikimi kök aksamına göre düşük olmasına rağmen yine de yüksek değerler belirlenmiştir (yonca max.: 13.13 mg/kg As, fiğ max.: 16.61 mg/kg As). Yonca için 1.00 mg As/L (182.61 mg As/saksı), fiğ için ise 0.50 mg As/L (31.18 mg As/saksı), sulama suyu derişimi toksik sınır değer olarak belirlenmiştir. Bu seviyelerden yüksek As derişimi bitki gelişimini olumsuz etkilemektedir. Toprakta ise As derişimi bitki kökü ve yeşil aksama göre daha düşük tespit edilmiştir (yonca max.: 5.79 mg/kg As, fiğ max.: 1.79 mg/kg As). Çalışmamız kapsamında ayrıca As'nin bitki kökünde ve gövdesinde N, P, K, Mg, Ca, Cu, Mn, Fe ve Zn miktarlarına etkisi de incelenmiştir. As'nin bitkiler üzerinde toksik etki yaparak bu elementlerin bitkiye geçişini engellediği belirlenmiştir. Bu çalışmanın, besin zinciri yolu ile As'nin insanlara aktarımının araştırılacağı bundan sonraki çalışmalar için önemli bir kaynak olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Arsenic (As) is one of the most abundant elements in nature, accumulates in soil and water resources as a result of anthropogenic activities as well as natural processes. Due to its carcinogenic effects, most countries have limited the maximum contaminant level of As in drinking water in the world. Since there is no any limits value of As in soil and irrigation water, people continue to be exposed to As by nutrition. Especially in places where there are high concentrations of As that soil and water resources in plants grown as a result of agricultural activities, As accumulation in the food chain and creates a potential of health risk in people. In this thesis, As accumulation and the effects on alfalfa and vetch plants growth, which are used intensively in animal nutrition, were investigated at various concentrations of As contaminated irrigation water. In the experimental studies, the alfalfa and vetch plants have been cultivated and irrigated during two years by As contaminated water at seven different doses (0.00 (control) – 0.50 – 1.00 – 1.50 – 2.00 – 2.50 – 3.00 mg As/L). Plants were harvested in 10% flowering period and the accumulation of As was determined in harvested green parts of the plants tissues (stem+leaf, roots) and in the cultivation soils. As a result of the study, it has been detected that the most of applied As in the irrigation water accumulates in the roots of plant (alfalfa max: 47.71 mg As /kg, vetch max: 59.93 mg/kg As). Although the accumulation of As in the shoot (stem and leaf) of the plants were lower than the roots, high concentrations of As was observed in the shoot of plants (alfalfa max: 13.13 mg As/kg, vetch max: 16.61 mg As/kg). The concentration of irrigation water as 1.00 mg As/L (182.61 mg As/pot) for alfalfa and 0.50 mg As/L (31.18 mg As/pot) for vetch has been determined as the toxic limit value. The plants growth was negatively affected at high concentrations of As. On the other hand, As concentrations in soil were lower than the plants tissues (alfalfa max: 5.79 mg As /kg, vetch max: 1.79 mgAs/kg). In this study, the effect of As on the amounts of N, P, K, Mg, Ca, Cu, Mn, Fe and Zn elements in plant tissues was also determined. It was determined that the intake of these elements by the alfalfa and vetch plants were reduced because of toxic effects of As. This study is thought to be an important resource for the future studies concerning the transmission of As to the people via the nutrition chain.
Benzer Tezler
- Kadmiyum ve arseniğin ergin zebra balığı (Danio rerio, Hamilton 1822) ısı şok protein genleri üzerindeki etkisi
Effects of cadmium and arsenic on heat shock protein genes of adult zebrafish (Danio rerio, Hamilton 1822)
KEZBAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
BiyolojiTrakya ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA DİLEK GÖKALP MURANLI
- Jeotermal suyun ıslahı için yenilikçi malzemelerin geliştirilmesi ve uygulanması
Development and application of innovative materials for reclamation of geothermal water
FATMA ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kimya MühendisliğiEge ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NALAN KABAY
PROF. DR. MAREK BRYJAK
- Pektin-nanokompozit ile içme sularından arsenik giderimi
Arsenic removal by pectin nanocomposite from drinking water
BERKİN ÜSTÜNYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAĞMUR UYSAL
- Afyon İli çeşme sularında bazı ağır metal kirlilik düzeylerinin ICP-MS ile araştırılması
Investigation of some heavy metal levels in tap water by ICP-MS in Afyon province
ENGİN GÖKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyokimyaAfyon Kocatepe ÜniversitesiBiyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NALAN BAYŞU SÖZBİLİR
- Sorption of As(V) from waters by use of novel amine-containing sorbents prior to HGAAS and ICP-MS determination
Sulardaki As(V)'in HGAAS ve ICP-MS ile tayini öncesi amin içerikli yeni adsorbanların kullanımıyla sorpsiyonu
EZEL BOYACI
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Kimyaİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET E. EROĞLU