Geri Dön

El-idrîsî ve Nuzhatü'l-Müştâk adlı eserinin Uzak Doğu ile ilgili bölümünün çeviri ve yorumu

Al-İdrîsî and a translation and commentary about the Far East from his Nuzhat al-Mushtâq

  1. Tez No: 502565
  2. Yazar: MUHAMMAD ASHRAF SARIP
  3. Danışmanlar: DR. Detlev QUINTERN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilim ve Teknoloji, Coğrafya, Science and Technology, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilim Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 157

Özet

Bu yüksek lisans tezi, 8'inci ve 12'inci yüzyıllar arasından günümüze ulaşan gerek coğrafya ve haritacılık alanındaki çalışmalara gerekse seyahatnamelere dayanarak Uzak Doğu'ya dair ilk İslâm bilgi birikimini konu edinmektedir. Bu çerçevede, Batlamyus Coğrafyası, Hintlilerin Sindhindi ve İslâm-öncesi Pers emperyal girişimleri gibi coğrafya temalı İslâm-öncesi çalışmaların Orta Çağ İslâm düşünürlerini nasıl etkilediği ortaya konulmaya çalışılmıştır. İbn Ḫurdâzbih (ö. 912), Mervezî (ö. 850), Ya'kûbî (ö. 897), en-Nedîm (10.asır), Ḫarizmî (ö. 850), Mes'ûdî (ö. 956), Sîrâfî, (10.asır), Ibn Havḳal (ö. 977), Muḳaddesî (ö. 991) ve Endelüsî'nin (ö. 1070) eserlerine, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, başvurarak Orta Çağ İslâm coğrafya pratikleri ve haritacılık geleneğinin gelişimine ilişkin genel bir değerlendirme sunulmuştur. Çalışmamızda Sicilyalı âlim Şerîf el-İdrîsî tarafından 12'inci yüzyılda kaleme alınmış ve Roger'ın Kitabı olarak da bilinen şaheser Nuzhatü'l-Müştâḳ fî iḫtirâḳ elâfâḳ'ın bazı bölümlerine özel vurgu yapılmaktadır. Bu bağlamda, Nuzhat'ın Kral II. Roger'ın Şerîf el-İdrîsî'yi Palermo'daki sarayına davetinden başlayıp kendisini bir dünya haritası çıkarmakla görevlendirmesiyle sürüp giden akışı sergilenmiştir. Çalışma kapsamında, Nuzhat'ın Uzak Doğu temalı bölümleri Arapça aslından İngilizce'ye (ve Türkçe'ye) tercüme edilmiştir. Son olarak Nuzhat'ın söz konusu bölümlerinde adı geçen yerlerin ve etnolojik bölgelerin günümüzdeki mukabillerinin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlamak üzere yorum ve değerlendirme yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

This thesis paper talks about the earliest Islamic knowledge on the far east based on 8th – 12th century extant works on geography and cartography as well as travel accounts. It shows how pre-Islamic works on geography, e.g. the al-Ğuġrafiyā of Ptolemy and the Sindhind of the Indians, and imperial practices of the pre-Islamic Persia, influenced the thinkers of medieval Islam. It offers a comprehensive overview on the development of Islamic geographical practices and cartographical traditions in Middle Ages by consulting the works of Ibn Khurdādhbih (d. 912 CE), al-Marwazī (d. 887 CE), al-Ya'qūbī (d. 897 CE), al-Nadīm (fl. 10th century), al-Khwārizmī (d. 850 CE), Al-Mas'ūdī (d. 956 CE), al-Sīrāfī (fl. 10th century), ibn Hauqal (d. 977 CE), alMuqaddasī (d. 991 CE), al-Andalusī (d. 1070 CE), among others. The thesis gives an special emphasis on some parts of Nuzhat al-Mushtāq fi ikhtirāq al-āfāq also known as Book of Roger, a magnum opus written by a 12th century Sicilian scholar, al-Sharīf al-Idrīsī. The progression of Nuzhat, which started upon the invitation of King Roger II of al-Sharīf al-Idrīsī to his court in Palermo and the commissioning of the latter to make a map of the world, is also shown in this endeavor. The sections of Nuzhat that talk about the far east are translated from its original language to Turkish and English. And finally, a commentary part is written to further understand the modern-day names of places and ethnological parts mentioned in Nuzhat.

Benzer Tezler

  1. İdrîsî'nin Nüzhetü'l-Müştâķ Fi'ĥtirâķı'l-Afâķ adlı eserinin batı lüteratürüne göre değerlendirilmesi

    The evaluation of İdrîsî's work 'Nüzhetü'l-Müştâk fi İhtirâki'al-Afâk' according to the western literature

    EMEL AKAY BOZDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN GÜMÜŞÇÜ

  2. Osmanlı belgelerine göre Asir bölgesinde Seyyid İdrisi isyanı ve sonuçları (1908-1918)

    Seyyid İdrisi's rebel in Asir and result according to Ottoman documents (1908-1918)

    CABİR DUYSAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKERİYA KURŞUN

  3. Side kentsel ve III. derece arkeolojik sit alanı 779-14, 798-1, 785-19 ve 785-18 parsel kazılarının seramikler ışığında değerlendirilmesi

    Evaluation of the excavations of Side urban and 3rd degree archaeological site 779-14, 798-1, 785-19 and 785-18 parcels in the light of ceramics

    FATMA ÇAĞIM ÖZCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ArkeolojiAnadolu Üniversitesi

    Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FERİŞTAH SOYKAL ALANYALI

  4. İslam haritacılığında mitolojik unsurlar

    Mythological aspects in Islamic cartography

    KÜBRA TÜRE YAKIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Bilim Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CLAUS DETLEV DR QUINTERN

  5. Seyyahların gözüyle Halep

    From the eyes of the travelers Aleppo

    NEZİF CIKAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    TarihHarran Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KÂZIM PAYDAŞ