Şark İstiklal Mahkemesi : Şeyh Said İsyanı
The East Independence Tribunal : Sheikh Said Rebellion
- Tez No: 506226
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SAYİM TÜRKMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 440
Özet
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde önemli bir yere sahip olan ve olağanüstü yargı organları olarak faaliyet gösteren İstiklal Mahkemeleri, 1920-1927 yılları arasında farklı şehirlerde, farklı zaman ve koşullar altında kurulmuşlardır. Bu açıdan, İstiklal Mahkemelerinin bu yedi yıl içerisinde göstermiş oldukları faaliyetlerini, yaşanan siyasi değişiklikler doğrultusunda ve dönemsel olarak değerlendirmek gerekmektedir. İstiklal Mahkemeleri, genel olarak Milli Mücadele Dönemi ve Cumhuriyet Dönemi olarak iki kısma ayrılmaktadır. Milli Mücadele Döneminde faaliyet gösteren mahkemeler, varoluş mücadelesinin verildiği bir zamanda,“ihtilal mahkemeleri”olarak hareket ederek, Anadolu'nun işgalden kurtulmasında ve devletin otoritesinin sağlanmasında etkili olmuşlardır. Cumhuriyetin ilanından sonra kurulan İstiklal Mahkemeleri ise, inkılapların, siyasi çekişmelerin ve Şeyh Said İsyanı'nın yaşandığı bir zamanda,“inkılap mahkemeleri”olarak hareket ederek, hem siyasi iktidarın belirlenmesinde hem de inkılapların ve kurulmak istenen yeni düzenin yerleşmesinde önemli faktörlerden birisi olmuşlardır. Bu çalışmada, öncelikli olarak 13 Şubat 1925 tarihinde başlayan Şeyh Said İsyanı'nın genel yapısı ile isyan hakkında tartışma konusu olan birçok mesele ele alınmıştır. İkinci olarak ise, bu isyan sonrasında kurulan iki İstiklal Mahkemesinden birisi olan Şark İstiklal Mahkemesinin faaliyetleri incelenmiştir. Çalışmada ağırlıklı olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Arşivinde bulunan Şark İstiklal Mahkemesi belgelerinden yararlanılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Independence Tribunals, which have a significant place in Turkey's history as extraordinary judicial organs, were established in different cities and dates and in distinct conditions between the years of 1920-1927. In this respect, it is necessary to assess the activities of the Independence Tribunals for these 7 years in the light of the political changes in those times. The Independence Tribunals are generally assessed in two eras: The National Struggle Period and The Republican Period. The tribunals operated during the National Struggle Period, which was a struggle of existence, acted as“resurrection courts”and were effective in the liberation of Anatolia from occupation and provision of state authority. Following this, the tribunals operated after the proclamation of the Republic, at a time when revolutions, political controversies and the Sheikh Said Rebellion took place, acted as“revolution courts”and constituted one of the major factors for both in determination of political power and in establishment of new order and revolutions. In this study, first of all the general structure of the Sheikh Said Rebellion that raised on the 13th of February 1925 and many debate issues about the Rebellion were discussed. Secondly, the judgments of the East Independence Tribunal, one of the two Independence Tribunals established after the mentioned Rebellion, were analysed. Mainly the records of East Independence Tribunal, which are found in the archives of Turkish Grand National Assembly, are examined for the study.
Benzer Tezler
- Şark (İsyan Bölgesi) İstiklâl Mahkemesi (1925-1927)
The Eastern (Rebellion Zone) Independence Tribunal (1925-1927)
SEMİH ÇINAR
- Tarikat-i Salahiye Cemiyeti (1919 - 1925)
The Tarikat-i Salahiye Community (1919 - 1925)
SEBİLE YILDIZ AYBAK
Doktora
Türkçe
2024
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDEF BULUT
- Şark istiklal mahkemesinde 1925-1927 döneminde Takrir-i Sükun Kanununun uygulanmasi
Application of Law on the Maintenance of order at eastern independence tribunal in the period of 1925-1927
HAKAN KUTLU
- Türk siyasi hayatında Selim Rauf Sarper ve faaliyetleri
Selim Rauf Sarper in Turkish political life and his activities
CEMAL EGE ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİGE SÜKAN