Tarikat-i Salahiye Cemiyeti (1919 - 1925)
The Tarikat-i Salahiye Community (1919 - 1925)
- Tez No: 874252
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEDEF BULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk İnkılap Tarihi, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Tarikat-i Salahiye Cemiyeti ve Distolcüler hareketi, Türkiye Cumhuriyeti'nin karşılaşmış olduğu tehlikeli ve şiddetli bir hareket niteliğinde gelişmiştir. Şimdiye kadar neredeyse üzerinde hiç durulmamış olan Distolcüler ve Tarikat-i Salahiye Cemiyeti'nin incelenmesi Türkiye Cumhuriyeti'nin karşılaştığı muhalefet hareketlerinden birini daha ortaya çıkaracaktır. Böylece Cumhuriyet'in kuruluş aşamasında Millî Mücadele'nin ne kadar zorluklar içerisinde yapıldığı ve atlattığı tehlikeler bir kez daha anlaşılacaktır. Tarikat-i Salahiye Cemiyeti, 1920 yılının Eylül ayında kurulmuş gizli bir cemiyettir. Cemiyetin başkanı Yahya Adnan Paşa görünmesine rağmen aslında cemiyet, Kiraz Hamdi Paşa tarafından kurulmuştur. İttihad-ı İslam ve İslamcılık siyaseti söylemleriyle ortaya çıkmış ancak İslamcılığın idealize ettiği fikirleri savunamamıştır. İttihad-ı İslam söylemini kullanarak Kuva-yı Milliye ve Ankara Hükümeti karşıtlığı, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, padişah ve hilafet taraftarlığı yapmıştır. Üyelerinin hemen hemen hepsi Hürriyet ve İtilaf Fırkası etrafında kurulan cemiyetlerin ve fırkaların üyelerinden oluşmaktadır. Cemiyetin faaliyetleri 1922 – 1923 yılları arasında durmuşsa da 1924 yılında tekrar Cumhuriyet rejimini sarsacak faaliyetlerde bulunmak amacıyla Anadolu'da propaganda faaliyetlerine başlamıştır. İstanbul'da ortaya çıkan ve Anadolu'yu karıştırmaya çalışan bu propagandacı grup, cemiyetin ideolojisine oranla zayıf kalmıştır. Cemiyet üyelerinin faaliyetleri Şeyh Sait İsyanı sırasında ortaya çıkmıştır. Şark İstiklal Mahkemesi'nde,“Gazeteciler Davası”ve“Şeyh Sait İsyanı Davası”görülürken Ankara İstiklal Mahkemesi'nde de“Distolcüler Davası”görülmüştür. İdeolojisine oranla çok fazla yayılamamış olan Tarikat-i Salahiye Cemiyeti ve Distolcülerin faaliyetlerine 1925 yılında Ankara İstiklal Mahkemesi tarafından son verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Tarikat-i Salahiye Community and the Distolcu Movement have emerged as a dangerous and threatening counter-revolutionary force against the Turkish revolution. Examining the Distolcu Movement and the Tarikat-i Salahiye Society, which has been almost never studied until now, will reveal one of the opposition movements faced by the Republic of Turkey. Thus, it will be understood once again how difficult the War of Independence was during the establishment of the Republic and the dangers it overcame. The Tarikat-i Salahiye Community was a secret organization founded in September 1920. Although Yahya Adnan Pasha appeared to be the president of the community, it was actually founded by Kiraz Hamdi Pasha. It emerged with the political discourses of Islamic Unity and Islamism but could not defend the ideas idealized by Islamism. Using the Islamic Union discourse, they were against the Kuva-yı Milliye (National Forces) and the Ankara Government, and in favor of the Freedom and Entente Party, the sultan and the caliphate. Almost all its members consisted of members of communities and parties established around the Freedom and Entente Party. Although the activities of the community stopped between 1922 and 1923, it started propaganda activities in Anatolia again in 1924 in order to carry out actions that would shake the republican regime. This propagandist group, which emerged in Istanbul and tried to cause disorder in Anatolia, was very weak compared to the ideology of the community. The activities of the community members emerged during the Sheikh Said Rebellion. While the“Journalist Case”and the“Şeyh Sait Rebellion Case”were taking place at the Eastern Independence Court, the“Distolcu Case”was held at the Ankara Independence Court. The Tarikat-i Salahiye Community and the Distolcu activities that could not spread much compared to their ideology were brought to an end by the Ankara Independence Court in 1925.
Benzer Tezler
- Kiraz Ahmet Hamdi Paşa'nın Mütareke dönemindeki (1918-1922) siyasal faaliyetleri
Political activities of Kiraz Ahmet Hamdi Pasha during the Armistice period (1918-1922)
MERVE NUR TUNÇ
- Hafız İsmail Hakkı'nın hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
A research on the life and works of Hafız İsmail Hakkı
EMRE MALDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE ÇAĞIN
- 'Menâkıb-i Şerîf ve Tarîkatnâme-i Pîrân ve Meşâyih-i Tarîkat-i Aliyye-i Halvetiyye' isimli eser çerçevesinde bazı halvetiyye pirleri, tasavvufî görüşleri ve halvetiyye âdâb ve erkânı
Some khalwatiyya sages (Pirs), their sufistic views and khalwatiyya rules and conventions within the scope of the work 'Menaqib-i Sharif and Tariqatnama-i Piran and Mashayikh-i Tariqat-i Aliyya-i Khalwatiyya'
RAHİME KOÇSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL GÜRER
- Bir tarîkat fütüvvetnâmesi Usûl-i Tarîkat-ı Bedeviyye: Metin-inceleme
A section futuwwatname Usûl-i Tarîkat-i Bedeviyye: Text-review
SÜMEYYE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA BAŞ
- Birgivî Mehmet Efendi'nin Tarîkat-ı Muhammediyye tercümesi (Giriş-inceleme-metin-sözlük)
Birgivî Mehmet Efendi's Tarîkat-i Muhammediyye translation (Introduction-examination-text-dictionary)
YAVUZ İŞIKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR İLHAN