Raylı sistemlerde yangın kazaları ve yangına karşı güvenlik için gereklilikler
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 507701
- Danışmanlar: PROF. DR. ZÜBEYDE ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mühendislik Bilimleri, Ulaşım, Engineering Sciences, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Raylı Sistemler Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Sunmuş olduğu bir çok avantaj ile raylı sistemler, bütün dünyada ulaştırmanın en çok tercih edilen yollarından olmaya devam etmektedir. Sanayi devriminin simgelerinden biri haline gelen demiryolu ulaştırmasının gelişimi, son yıllarda ivme kazanmış ve sektörde rekabet edilemeyecek seviyelere geleceğinin sinyallerini vermiştir. Amerika'da 1900'lü yılların başında başlayan, sonrasında Japonya ve Avrupa'da devam eden hızlı tren ve metro sistemlerindeki gelişmeler Cumhuriyetin ilk yıllarından sonraki duraklamanın ardından ne yazık ki ülkemizde ancak 2000'li yılların başlarında ivme kazanmaya başlamıştır. Bu gelişmeler doğrultusunda bir çok milli hedef belirlenmiş ve başta İstanbul olmak üzere ülkemizin bir çok yerinde demiryolu ağı en gelişmiş sistemlerle donatılmaya başlanmıştır. Gelişen raylı sistem teknolojisinin getirdiği yenilikler raylı sistem taşımacılığını daha konforlu ve hızlı hale getirmiştir. Ekonomik büyüme ve sosyalleşme açıdan demiryolu taşımacılığının gelişmesi ve yaygınlaştırılması gerekmektedir. Fakat her alanda olduğu gibi raylı sistemlerde de hızlı gelişmenin beraberinde getireceği güvenlik zaafiyetlerinin gözardı edilmemesi gerekmektedir. Amerika, Avrupa ve Uzak Doğu'da raylı sistemler, her geçen gün daha güvenli hale gelmektedir. Teknolojideki gelişmelerin raylı sistemlere zaman kaybedilmeden entegre edilmesi ve insan güvenliği odaklı yaklaşım bu ilerlemenin temel sebebidir. Aynı zamanda bünyelerinde barındırdıkları güvenlik kuruluşları ile yaşanılan her bir kazanın kaydı tutulmakta, maddi ve manevi etkilerinin analizleri yapılmakta ve bu problemlerin önüne geçmek için bir araya gelerek önlemler alınmaktadır. Alınan bu önlemler sonuçları ile birlikte değerlendirilmekte ve eksiklikler giderilmektedir. Bunun en güzel örneği Trans Avrupa Raylı Sisteminin işletilmesinde ortaya çıkan aksaklıkların giderilmesi için oluşturulmuş Ortak İşletilebilirlik Teknik Şartnameleri (TSI) dir. Ortak İşletilebilirlik Şartnameleri kapsamında, Avrupa Raylı Sisteminin ortak işletilebilirliğinin sağlanması için gerekli teknik standardlar ve işletme standardları tanımlanmış ve zorunluluk haline getirilmiştir. Bir çok ulusal ve uluslararası düzenlemenin temelini bu şartnameler oluşturmuştur. Ulusal ya da uluslararası düzenlemelerin belirlenmesinden daha önemli olan, bu şartların yerine getirilmesi ya da getirtilmesidir. Ülkemizde TSI'lar, bir çok standardın yanında, güvenlik konusunda başvurulan temel şartları oluşturmaktadır. Lakin bu tarz standardların ya da şartnamelerin uygunluğunun kontrolü ile ilgili bir onaylanmış ya da yetkili kuruluş bulunmamaktadır. Yerli üretim ya da yabancı taşıtların yenilenmesi ile ilgili kurum ya da kuruluşların teknik şartnameleri irdelendiğinde, geçerliliğini yitirmiş, eskiden kalma düzenlemelerden alıntı birçok ifadenin şartnamelerde yer aldığı ve olması gereken şartların bulunmadığı açıkça görülmektedir. TSI şartları ve oluşturulması gereken ulusal güvenlik standardları ile ülkemizde raylı sistem taşımacılığı daha güvenli hale gelecektir. Yangınlar tarih boyunca davranış biçimleri net bir şekilde anlaşılamayan, fiziksel ve kimyasal etkenlerden son derece farklı şekillerde etkilenen ve sonuçları çoğu zaman hüsranla sonuçlanan afetler olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapılarda yangın güvenliği başlı başına bir problemken, hareket eden ve toplu taşıma yapan raylı sistemler gibi hareketli yapılarda çok daha büyük bir boyutta irdelenmelidir. Ne yazık ki bütün dünyada pasif yangın güvenlik önlemleri, kapalı ve hareketsiz alanlarda düşünülen senaryolar üzerinde belirlenmektedir. Kapalı alan yangınlarının, davranışları ve sonuçları açısından tünel yangınları ile karşılaştırılması mümkün değildir. Havalandırma faktörü, baca etkisi, ışıma gibi faktörler tünel yangınlarını çok daha tehlikeli hale getirebilmektedir. Tüneller gibi sürekli oksijenle beslenen ve doğal havalandırma faktörünün etkili olduğu yapılar yangın esnasında sürekli parlamalara sebep olabilmektedir. Kapalı alanlarda ise yangın çok daha hızlı bir şekilde sönme evresine geçebilmektedir. Literatür taraması sonucunda dünyada gerçekleşen yangın felaketleri sonuçları ile birlikte ele alınmış ve bu felaketlerden çıkarılan dersler neticesinde farklı ülkelerde kaydedilen ilerlemeler gözler önüne serilmiştir. Ülkemiz, diğer ülkeler ile karşılaştırılarak, var olan kontrol mekanizmasının eksikliklerinin ne gibi felaketlere yol açabileceği anlatılmıştır. Ulusal ve uluslar arası gereklilikler incelenmiş ve ülkemizdeki yasal düzenlemeler araştırılmıştır. Yapılan tez çalışmasında; yanma, yangın, aktif ve pasif yangın, kapalı alan yangınları ve tünel yangınları gibi hususlar açıklandıktan sonra, ülkemizde ve Avrupa'da uygulanan yasal düzenlemeler irdelenmiştir. Raylı sistemlerde yangın güvenliği bilincinin oluşturulması ve ülke olarak eksikliklerimizin farkındalığının yaratılması amacı ile de hazırlanan tez çalışması beş ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde konuya giriş yapılmış, raylı sistemlerde yangın güvenliği ile ilgili bilimsel makaleler, tezler, standardlar, kitaplar ve şartnameler araştırılıp, raylı sistemlerde yangın güvenliğinin tarihsel gelişimi incelenmiştir. İkinci bölümde yangın, yanma ve yanma ürünleri, kapalı alan yangınları ile tünel yangınları arasındaki farklar anlatılmış, deney yöntemleri belirlenirken ele alınan senaryolar üzerinde değerlendirmeler yapılarak, gerçek bir yangın felaketini ne doğrulukta yansıttıkları değerlendirilmiş ve yapı malzemelerinin yangına tepki ve yangına dayanım sınıflandırmaları ile ilgili Avrupa standardları açıklanmıştır. Üçüncü bölümde dünyanın farklı yerlerinde meydana gelen demiryolu yangınları irdelenmiş, sebep ve sonuç analizleri yapılarak yangın kaynakları açıklanmıştır. Avrupa Birliği'ne bağlı demiryolu güvenlik kuruluşlarının raporlarından alınan veriler değerlendirilerek, yıllara göre demiryolu yangınlarının ve etkilerinin değişimi değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde ülkemizde ve Avrupa'da güncel olarak uygulanmakta olan aktif ve pasif yangın güvenlik önlemleri anlatılmış, raylı sistemlerin yangın güvenliği ile ilgili Avrupa ve ülkemizde geçerli olan uluslararası standardlar incelenmiştir. Beşinci ve son bölümde ise ülkemizde ve Avrupa'da yürürlükte olan raylı sistemler ile ilgili yangın güvenliği mevzuatlarının ülkemizde uygulanmasındaki farklılıklar ve eksiklikler belirlenmiş, raylı sistemlerde güvenlik konusu ile ilgili bilinçsizliğe dikkat çekilmiş, eğitim ve denetimin önemi ortaya konulmuştur. Bulgular öneri niteliğinde ele alınarak, konu ile ilgili yasal düzenlemelere kaynak teşkil edilmeye çalışılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Railway systems, with the many advantages it offers, continue to be the most preferred way of transporting them all over the world. The development of rail transportation, which has become one of the symbols of the industrial revolution, has gained momentum in recent years and has signaled to high levels of the sector that can not be competing in the future. The developments in high-speed train and subway systems that began in America at the beginning of the 1900's and later in Japan and Europe began to accelerate in our country unfortunately only in the early 2000s after the pause in the wake of the first years of the Republic. Many national targets have been determined in line with these developments and railway network has been constructed with the most advanced systems in many parts of our country, especially in İstanbul. The innovations introduced by the improved rail system technology have made the rail system transport more comfortable and faster. In terms of economic growth and socialization, railway transport needs to be developed and disseminated.However, as with all areas, the security weaknesses that accompanied the rapid development should not be overlooked in railway systems. Railway systems in America, Europe and the Far East are becoming more and more secure every day. Simultaneous integration of technology with railway systems and human safety-oriented approach are the main reasons for this progress. At the same time, with the security institutions they have in their constitutions, every accident that is experienced is kept as a record, analyzes of material and spiritual effects are made and measures are taken to prevent these problems. These measures are evaluated together with the results and the deficiencies are eliminated.The best example of this is the Technical Specifications for Interoperabilitiy (TSI), which is designed to overcome the problems that arise when operating the Trans Europe Railway System. In these specifications, the technical and operating standards required to ensure the common operability of the European Rail System have been defined and made compulsory. These specifications are the base of many national and international regulations. What is more important than the determination of national or international regulations is the fulfillment or delivery of these conditions. TSIs in our country constitute the basic requirements for security, as well as many standards. However there is no approved or authorized organization for the control of the suitability of these standards or specifications. When technical specifications of institutions or organizations related to domestic production or renewal of foreign vehicles are examined, it is clear that conditions included in which many terms are except from the old regulation that lost validity and there are no necessary conditions. With the TSI requirements and the national safety standards to be established, rail system transport in our country will become safer. Fires are confronted as disasters that can not be understood clearly throughout the course of history, are affected by extremely different forms of physical and chemical factors, and often result in frustration. Fire safety in buildings is a problem in itself, and should be explored on a much larger scale in moving structures such as rail systems that move and transport publicly. Unfortunately, passive fire safety precautions around the world are determined on scenarios considered in closed and stationary areas. It is not possible to comparable the tunnel fires and indoor fires in terms of their behavior and results. Factors such as ventilation factor, chimney effect, radiation can make tunnel fires much more dangerous. Constructions such as tunnels that are fed with oxygen and that have a natural ventilation factor can cause the ongoing flashovers during the fire. In enclosed areas, the fire is able to switch to extinction much more rapidly. As a result of the literature review, the results of fire disasters in the world were considered together with the results of the lessons learned from these catastrophes and the progress made in different countries was revealed. It is explained for our country , compared with other countries, what kind of disasters may lead to deficiencies of the existing control mechanism. National and international requirements have been examined and legal regulations in our country have been researched. In the thesis study; fire, active and passive fire, enclosed area fires and tunnel fires are explored, the regulations and requirements applied in our country and in the world are examined and the incomplete points are tried to be revealed. The thesis study, prepared with the aim of creating awareness of fire safety in railway systems and of our shortcomings in the country, consists of five main sections. In the first chapter, scientific articles, theses, standards, books and specifications related to fire safety and the historical development of fire safety in rail systems were investigated. In the second part, the differences between the fire, combustion and combustion products, indoor fires and tunnel fires are explained. When the test methods are determined, evaluations are made on the scenarios discussed, the correctness of a real fire catastrophe is evaluated and the reaction to fire and fire resistance classifications of building materials are examined with international standards which are valid in Europe and in our country regarding fire safety of rail systems. In the third chapter, the rail fires in different areas of the world were examined and the data taken from the railway safety organisations under European Union were evaluated.Also the change of the railway system fires and the effects were evaluated according to years, cause and effect analysis were made and the sources of fire were explained. In the fourth chapter, active and passive fire safety measures which are validly existing in our country and Europea are explained. Also the current standards, current regulations and technical specifications are examined. In the fifth and last section, fire safety legislations related to rail systems in our country and in Europe are compared and differences in the implementation of these legislation in our country have been determined. Attention has been paid to unconsciousness about safety, and the importance of education and supervision has been put forward about the rail systems,. The findings are considered as a suggestion and it is tried to make a source information for legal arrangements related to the subject.
Benzer Tezler
- İstanbul metro istasyonlarında iş güvenliği uygulamaları
Occupational health and safety applications in Istanbul metro stations
ARİF DAMAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kazalarİstanbul Aydın Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER UTLU
- M4 Kadıköy Kartal Tavşantepe metro hattında acil durum senaryolarının oluşturulması ve planlama çalışmalarında kantitatif risk değerlendirmesi ve CFD modelleme yaklaşımı
M4 Kadiköy Kartal Tavşantepe in metro line making emergency planning and scenarios, quantitative risk assessment and the CFD modeling approach
AYDIN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kazalarİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHSİN AYKAN KEPEKLİ
- Raylı sistemlerde kaza incelemesi ve önlenmesine ilişkin öneriler
Accident investigation and suggestions about accident prevention in railway systems
RASİM BACACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TrafikBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. MUAMMER KANTARCI
- Sesten spektrogram dönüşümüne dayalı derin öğrenmeyi kullanarak raylı sistemlerde meydana gelen yapısal bozulmaların akustik izlenmesi ve tespiti yönteminin araştırılması
Investigation of acoustic monitoring and structural defects detection method in rail systems based on sound to spectrogram conversion and deep learning
EMRE UYGUN
Doktora
Türkçe
2023
UlaşımSüleyman Demirel Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAL TERZİ
- Demiryolu sistemlerinde güvenli ulaşım ve sinyalizasyon sistem tasarımı
Safety transportation and signalization system design in railway systems
MUSTAFA DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK COŞKUN