Çanakkale ili Ayvacık ilçesi Adatepe Köyü'nde tarihi çevre koruma çalışması
Conservation project of Adatepe Village in Ayvacik district, Canakkale province
- Tez No: 509868
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEYLAN İREM GENÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Çanakkale'nin güneyinde bulunan ve özgünlüğünü büyük ölçüde koruyan önemli köylerden biri olan Adatepe, İda Dağı'nın güney yamaçlarına kurulmuş bir yerleşimdir. Ayvacık ilçesine bağlı Küçükkuyu beldesinin 3 km kuzeyinde yer alan köyün denize kuş uçumu uzaklığı 1600 metredir. 10. yüzyılda Oğuzların Çepni boyu tarafından kurulmuş ve halkın çoğunluğunun Uçtürkmen boylarından olduğu söylenen Adatepe'nin girişindeki mezarlık taşları, köyün Selçuklu Dönemi öncesine dayanan bir yerleşim olduğunu kanıtlamaktadır. 1530 yılı Hüdavendigâr Livası Haritası'nda Adatepe'nin de bulunuyor olması, köyün 500 yıldır varlığının bilindiğini göstermektedir. 1924 Zorunlu Nüfus Mübadelesi'ne kadar Türkler ile Rumların bir arada yaşadıkları köy, halkın çabalarıyla Kentsel Sit Alanı ilan edilerek korunmuş; özgün yerleşim dokusunu ve geleneksel mimari karakterini yitirmeden günümüze kadar ulaşmıştır. Adatepe bu özelliğiyle çevredeki köylerden ayrılmaktadır. Tez çalışması kapsamında Adatepe'nin sosyal ve kültürel dokusu, mimari özellikleri ile geçirdiği değişimler aktarılarak Adatepe'deki turizm faaliyetleri ile kültürel çevrenin bir arada sürdürülebilirliğine dair öneriler sunulmaktadır. Tez çalışması, toplam beş bölümden ve sonuç bölümünden oluşmaktadır. Birinci bölüm; Literatür Özeti, Tezin Amacı ve Bulguların belirtildiği giriş bölümüdür. İkinci bölümde, Ayvacık ilçesinin konumu ve fiziksel özellikleri, sosyal ve ekonomik yapısı, barındırdığı kültürel ve doğal varlıkları ile mitolojik öğeleri açıklanmakta; bölgenin tarihsel gelişim sürecine ilişkin bilgiler verilmektedir. Üçüncü bölümde, Adatepe köyü Kentsel Sit Alanı sınırı içinde kalan yapıların plan ve cephe özellikleri, yapım teknikleri ve malzeme özellikleri irdelenmiş, çevresel ögeleri olan sokakları, anıt ağaçları tespit edilmiş, alanda meydana gelen değişimler belirlenmiştir. Dördüncü bölümde, Kentsel Sit Alanı ve yakın çevresi ile ilgili yasal düzenlemeler araştırılmış, mevcut yapılaşma koşulları incelenmiştir. Beşinci ve son bölümde ise, Adatepe köyü ve yakın çevresindeki geleneksel kırsal dokunun ve doğal çevrenin korunmasına yönelik öneriler, sosyal yapı da dikkate alınarak geliştirilmiştir. Geliştirilen öneriler seçilen pilot bölgede detaylandırılmıştır. Pilot bölgenin vaziyet planı ve cephe silüetleri oluşturularak alanın iyileştirilmesine yönelik müdahale kararları belirlenmiştir. Ayrıca, köydeki kullanılmayan yapılar ve boş alanlar için de çeşitli öneriler geliştirilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarının Adatepe köyünün korunmasına teorik ve pratik anlamda katkı sağlaması, Ayvacık'ın diğer köyleri için de bir örnek olması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Adatepe, which is located in the south of Çanakkale, is one of the important villages which has preserved its authenticity to a great extent today. Adatepe is a settlement built on the south slope of the Mount Ida. Located 3 km to the north of Küçükkuyu town connected to Ayvacık, the village's air distance to the sea is 1600 meters. Sepulchral monuments at the entrance of Adatepe, which is said to have been built by the Chepni tribe of Oghuz Turks in the 10th century demonstrate that the village is a settlement dating back to the Seljuk Period. It is also known that the majority of Adatepe's inhabitants were from the tribe of Uçturkmen. The presence of Adatepe on the map of Hüdavendigâr District dating from 1530 shows that the village existed for more than 500 years. The village, where the Turks and the Greeks lived together until the 1924 Compulsory Population Exchange, has been preserved by being declared as an Urban Site thanks to the efforts of its inhabitants. Therefore, Adatepe has reached today without losing its original settlement fabric and traditional architectural character. Adatepe is separated from the surrounding villages due to this feature. In the scope of the thesis study, social and cultural fabric of Adatepe, its architectural features and the changes it underwent are studied. As a result, suggestions in regard to the sustainability of economic activities and cultural environment of Adatepe are presented together. The thesis study is composed of five parts and a conclusion. First part is the introduction part where the Literature Summary, Aim of the Thesis and Findings are stated. In the second part, the location of Ayvacık district and its physical features, its social and economic structure, cultural and natural assets and mythological elements are described. In addition, information regarding the historical development of the region is studied. In the third part, plan and façade features of the historic buildings within the Urban Site Border of Adatepe village, their construction techniques, and material properties are examined. The environmental elements such as the streets and the monumental trees are determined, the changes occurring in the site are studied. In the fourth part, official regulations in regard to the Urban Site and its immediate environment are presented, current settlement conditions are studied. In the fifth and last part, suggestions in regard to the preservation of the historical rural fabric and natural environment of Adatepe village and its immediate environment are developed. The suggestions are detailed in the selected pilot area. Intervention decisions have been made to improve Adatepe by preparing the layout plans and elevations of the pilot area. Besides, various suggestions have also been developed for the unused buildings and empty areas in the village. With the results of this study, it is aimed to make a contribution both in a theoretical and practical sense to the preservation of Adatepe and to set an example for the other villages of Ayvacık as well.
Benzer Tezler
- Çanakkale ili Ayvacık ilçesi 'Adatepe Köyü mezar taşları'
Ayvacik district of Çanakkale 'Adatepe Village stones'
MERVE MERYEM KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiOsmanlı Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN UYSAL
- Erken Cumhuriyet dönemi köy ilkokulu binalarının yeniden işlevlendirilmesi ve iç mekan çözümlerinin incelenmesi: Adatepe köyü ilkokul binaları örneği
Re-functioning of village primary school buildings in Early Republican period and investigation of interior solutions; Adatepe village example of primary school buildings
GÖKALP CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. ÖZKAL BARIŞ ÖZTÜRK
- Ayvacık İlçesi'nde (Çanakkale) zeytin tarımı
Olive agriculture in Ayvacik District (Çanakkale)
MURAT ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMAL SEVİNDİ
- Çanakkale ili Ayvacık ilçesi ve Edremit Körfezi Bölgesi yörelerinde yoğun olarak yetiştiriciliği yapılan ayvalık zeytin çeşidinin farklı olgunluk dönemlerinde meyve ve yağ özelliklerinde farklılıkların belirlenmesi
Determination on differences of characteristics of fruit and oil on different maturity periods of ayvalik olive variety that intensively cultivating in Edremit Gulf Region and Ayvacık district in Çanakkale province
OSMAN NERGİS
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLÜFER KALECİ
- Ayvacık mezar taşları
Grave stones of Ayvacik
EMEL BAŞARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF ACIOĞLU