Sosyal hizmet uzmanlarının etik karar verme süreçlerini etkileyen faktörlerin incelenmesi
An investigation of the factors affecting ethical decision making processes of social workers
- Tez No: 510260
- Danışmanlar: PROF. DR. TARIK TUNCAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmetler, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Sosyal Hizmetin Değerleri, Sosyal Hizmetin Etik ilkeleri, Etik Karar Verme, Values of Social Work, Ethical Principles of Social Work, Ethical Decision Making
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Sosyal hizmet, insanın değerini temele alan ve bilgi, beceri ve değer temelleriyle insan haklarını insana yeniden teslim ederek hizmet sunan bir disiplin ve meslektir. Mesleğin değer temeli ve bu temele dayalı olarak oluşturulmuş olan etik ilkeler, mesleki uygulamadaki etik karar verme sürecinin yol haritası olarak tanımlanmaktadır. Ancak sosyal hizmet uzmanının bir insan olarak çeşitli değerlerin taşıyıcısı olması, etik karar verme süreçlerinde mesleğin etik değerleri dışında başkaca faktörlerin de etkili olmasını mümkün kılar. Bu araştırmanın temel amacı, sosyal hizmet uzmanlarının etik karar verme süreçlerini etkileyen bireysel, toplumsal, örgütsel ve mesleki faktörleri anlamaktır. Bu noktada uzmanların bilgi, beceri ve değer temellerinden hangisi önceledikleri, mesleğin etik ilkelerine dair ne türden görüşler taşıdıkları, bireysel değerlerinin ve değerlendirmelerin etik karar verme sürecini nasıl etkilediği, kurumsal ve bürokratik engellerin, sosyal politikaların, iş yükünün, süpervizyon eksikliğinin etik karar verme sürecinde ne türden etkileri olduğu, uzmanların etik karar verme süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler ve bu güçlüklerle başa çıkmada etik ilkelerin ve etik karar vermenin rolünün anlaşılması da amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yöntemsel olarak nitel araştırma seçilerek uzmanların değer algıları, etik ilkeler ve etik karar verme süreçleri hakkındaki görüşleri ve tecrübeleri anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na bağlı çocuk refahı alanında çalışan ve Ankara'da görev yapan 13 sosyal hizmet uzmanıyla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Özneler meslekte 3 ve üzeri yıl deneyime sahip sosyal hizmet uzmanlarıdır. Bunlardan dokuzu Ankara Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü Çocuk Koruma Birimi'nde, dördü ise Ankara Çocuk Evleri Sitesi'nde çalışmaktadırlar. Araştırma sonucunda sosyal hizmet uzmanlarının değer tanımlarının ve değerlerin ediniliş biçimine dair görüşlerinin farklılık gösterdiği görülmektedir. Bunun yanında mesleki etik ilkeleri önemsedikleri ve etik duyarlılıklarının oldukça yüksek olduğu da anlaşılmaktadır. Uzmanlar etik karar verme süreçlerinde mesleğin etik ilke ve değerlerini önceleyerek mesleki uygulama yapmaya gayret etmektedirler. Ancak etik karar verme süreçlerinde bireysel ya da mesleki değerlerin kimi zaman değer biçme biçiminde bir değerlendirmeyle kullanıldığına da rastlanmıştır. Uzmanlar etik karar verme sürecini zorlaştıran farklı türde sorunlardan bahsetmişlerdir. Bunlar içinde özellikle kurum kültürünün ve bürokratik baskının varlığı dikkat çekmektedir. Uzmanların bu baskıya karşı direnç göstermeye çalıştıkları öğrenilmiştir. Ayrıca, iş yükü fazlalığının neden olduğu zaman kısıtlılığı etik karar verme sürecini olumsuz etkileyen bir başka sorun olarak ortaya çıkmıştır. Buna ek olarak süpervizyon eksikliğinin uzmanların etik karar verme sürecinde tek başınalık duygusu yaşamasına sebep olduğu anlaşılmıştır. Uzmanlar bu iki eksikliğin kendilerinde tükenmişliğe neden olduğunu belirtmişlerdir. Bunun yanında sosyal hizmet eğitimi almamış olduğu halde alanda uzmanlarla aynı işi yapan diğer meslek elemanlarının bilgi, beceri ve değer temelinden yoksun oldukları, bu durumun uzmanları etik duyarlılığın azalması yönünde endişelendirdiği de ortaya çıkmıştır. Alan dışından mesleki donanım eksikliği ile gelen diğer meslek elemanlarının yapacağı hatalı mesleki uygulamalar sebebiyle mesleğin değerinin azaltılacağı ve mesleğe dair olumsuz düşüncelerin artacağı yönünde bir düşüncenin de var olduğu öğrenilmiştir. Bunun yanında akademik eğitimde değerler eğitiminin niteliğinin arttırılmasına yönelik isteklerini de belirtmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Social work is a discipline and a profession that is based on human values and provides services by re-delivering human rights to people with knowledge, skills and values. The ethical principles based on the value of the profession and based on this principle are defined as the roadmap of the ethical decision-making process in professional practice. However, it can not be ruled out that there are other factors besides the ethical values of the profession in the ethical decision making process of the social worker who is composed of different values because of being a person. The main purpose of this research is to understand the individual, social, organizational and occupational factors that influence the ethical decision-making processes of social workers. At this point, it is important to understand how the experts' prior knowledge, skills and value bases, how their individual values and assessments affect the ethical decision-making process, the institutional and bureaucratic barriers, social policies, workload and lack of supervision are influential in the ethical decision- the difficulties they face, and the understanding of the role of ethical principles and ethical decision-making in dealing with these difficulties. For this purpose, methodological qualitative research was chosen and experts' opinions and experiences about values perception, ethical principles and ethical decision making processes were tried to be understood. In this direction, in-depth interviews were conducted with 13 social service experts working in the field of child welfare under the Ministry of Family and Social Policy and working in Ankara. The subjects are social workers with 3 profession and years of experience. Nine of them are working in the Child Protection Unit of Ankara Family and Social Policies Provincial Directorate and four in Ankara Children's Homes Site. As a result of the research, it appears that the opinions of the values of the social workers and their opinions about the way of getting the values are different. It is also understood that they consider professional ethics principles and their ethical sensitivity is very high. Experts endeavor to implement professional practice by prioritizing ethical principles and values of the profession in ethical decision-making processes. However, it has also been found that, in ethical decision-making processes, individual or professional values are sometimes used as an appraisal in the form of appraisal. Experts have talked about different kinds of problems that make ethical decision making difficult. Among them, the existence of institutional culture and bureaucratic oppression is especially remarkable. Experts have learned that they are trying to resist this edition. In addition, the time constraint of excess workload emerged as another problem that adversely affected the ethical decision-making process. Again, it is understood that the excess of workload and, in addition, the lack of supervision cause experts to live alone in the ethical decision-making process. Experts have indicated that these two deficiencies cause them to be exhausted. It has also emerged that other professionals who do the same work as field experts do not have the base of knowledge, skills and value when they are not trained in social work, and that this situation worries professionals to reduce ethical sensitivity. It has been learned that the value of the profession will be reduced due to faulty professional practices to be made by other professional staff coming from outside the field due to lack of professional equipment and there is a tendency to increase negative thoughts about the profession. Besides, in academic education, values also expressed their desire to increase the quality of education. It has emerged that in order to be able to properly carry out the ethical decision-making processes of social workers, they want to bring value education in academic education to a qualified position, that they need supervision support in order to reduce individual evaluations, they want to reduce workload and psychological support to cope with burnout. In addition, experts have agreed that by stopping off-site assignments, the social work profession should be prevented from losing reputation due to misapplication and preventing the applicants from suffering loss of rights.
Benzer Tezler
- Kadın doğum hekimlerinin pre-natal tarama ve süreç yönetiminde tutum ve davranışlarının tıp etiği açısından değerlendirilmesi
Evaluation of attitudes and behaviors of obstetricians in pre-natal screening and process management in terms of medical ethics
AYŞE FİGEN TÜRKÇAPAR
Doktora
Türkçe
2024
Deontoloji ve Tıp TarihiHacettepe ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜKET BÜKEN
- Toplam kalite yönetiminde insan kaynaklarının eğitimi
Education and training in total quality management
KEMAL OK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
İşletmeKocaeli Üniversitesiİşletme Yönetimi ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AVNİ YÜCEL ERYILMAZ
- Sosyal hizmet uzmanlarının etik değerlendirme ve karar alma süreçleri üzerine fenomenolojik bir inceleme
A phenomenological examination on ethical assessment and decision making processes of social workers
DERYA BAYRI MENGİLLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sosyal HizmetlerKocaeli ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ACAR
- Çocuk refahı alanında çalışan sosyal hizmet uzmanlarının savunuculuk uygulamaları: Bir niteliksel araştırma
The advocacy practices of social workers working in the field of child welfare: A qualitative research
HALE MERİÇ KARABEKİR
Doktora
Türkçe
2016
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNAY İL
- Yapay zekânın sosyal hizmete etkisinin öğrencilerin gözünden SWOT analizi çerçevesinde değerlendirilmesi
Examining the impact of artificial intelligence on social work from the perspectives of students within a SWOT analysis
MEHMET BUĞRA TULĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal HizmetBaşkent ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERVE DENİZ PAK GÜRE