Türk ve Amerika Birleşik Devletleri hukukunda şeref ve haysiyete internet yoluyla saldırıdan doğan sorumluluk davalarında milletlerarası yetki
International jurisdiction in the cases of liability arising from defamation via internet, in Turkish and United Btates law
- Tez No: 511180
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ CEM BUDAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: International jurisdiction, defamation, freedom of expression and press, libel tourism, exorbitant jurisdiction
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Bu çalışmanın amacı, yabancı unsurlu, internet yoluyla işlenen şeref ve haysiyete saldırıdan doğan sorumluluk davalarında mahkemelerin milletlerarası yetkisinin nasıl tayin edileceği sorusuna Amerika Birleşik Devletleri (ABD) hukuku ve Türk hukukunu kıyaslayarak cevap aramaktır. Şeref ve haysiyete saldırıdan doğan sorumluluk davaları ve bu davalarda mahkemelerin milletlerarası yetkisi iki hukuk sistemi (Kıta Avrupası hukuku ve Anglo Sakson hukuku) arasında ve her iki hukuk sisteminin kendi içinde birbirinden farklı düzenlemelerin olduğu bir alandır. Bunun nedeni, şeref ve haysiyete saldırıdan doğan davalarda, kişilerin şeref ve haysiyetinin korunması ile ifade ve basın özgürlüğünün çatışmasıdır. Her hukuk sistemi bu iki değeri kendi hukuk politikaları doğrultusunda dengelemektedir. Bu karşıtlığın yanı sıra şeref ve haysiyete saldırıdan ve saldırının internet ortamında gerçeklemesinden kaynaklanan bazı iç içe geçmiş sorunlar vardır. İlk sorun, şeref ve haysiyete saldırıdan doğan zararın, özellikle manevi zararın bir yere lokalize edilmesidir. Kişinin şöhretinin, itibarının nerede zarar göreceği, acı ve ızdırap duyacağı yerin belirlenmesi kolay olmayabilmektedir. İkinci sorun ise internetin hiçbir yerde olmayan ama her yerden erişilebilen doğasıdır. İnternet içeriğine coğrafi kısıtlamalar hariç her yerden erişilebilir olması, olası bir uyuşmazlığın birden fazla devlet ile irtibat içinde olmasına ve davacıya kendi menfaatine uygun bir yetkili mahkemede dava açmasına olanak sağlar. Bu durum milletlerarası usul hukukunda bir sorun olarak kabul edilen aşırı yetkiye neden olabilir. Aşırı yetki, çalışma konumuz açısından forum shopping'in özel bir türü olan libel tourism'in en önemli nedenlerinden biridir. Davacı lehine olan bu durum, davalı medya aktörlerinin/internet kullanıcılarının makul olarak öngöremediği bir yer mahkemesinde yargılanacak olması dünya çapında ifade ve basın özgürlüğünü kısıtlayacak soğutma etkisi, kendi kendini sansür etkisi yaratabilmektedir. Bu çalışmada her iki hukuk düzeninin milletlerarası yetki kuralları kıyaslanırken, her iki değer arasında dengenin nasıl sağlandığı, libel tourism, aşırı yetki kuralları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Anahtar Kelime: Milletlerarası yetki, şeref ve haysiyete saldırı, ifade ve basın özgürlüğü, libel tourism, aşırı yetki.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to search answers by comparing the United States (US) and the Turkish law, in order to determine international jurisdiction in the cases of liability arising from defamation involving foreign elements on the internet. The cases arising from the act of infringement of defamation and the international jurisdiction of the courts in these cases are in a field between two different legal systems (Continental Europe and Anglo-Saxon law) and both legal systems have different regulations in themselves. The reason for this is the conflict between the protection of human defamation and the freedom of expression and press in cases arising from the act of infringement of defamation. Each legal system balances these two values in Accordance with their own legal policies. In addition to this opposition, there are some internal problems that arise from the acts of infringement of defamation and from the fact that the infringement occurs on the internet. The first cause of the problem is that especially the moral damage that is arisen from the acts of infringement of defamation is localized. It may not be easy to determine where the reputation of the person will be damaged, and where he/she will suffer from it. The second problem is the nature of the internet, which is accessible from anywhere but it can not be present anywhere. The accessibility of internet content from anywhere, except for geographical restrictions, is allowing a potential dispute to be in contact with multiple countries and the plaintiff to sue in a competent court for its own benefit. This situation is recognized as a problem in international procedural law that causes the exorbitant jurisdiction. The exorbitant jurisdiction is one of the most important reasons for libel tourism, a special type of forum shopping, which is called libel tourism in terms of our study. This situation, which is in favor of the plaintiff, and the fact that the defendant media actors/internet users will be on trial in a court of a place where they can not reasonably foresee, can create a chilling effect, self-censorship effect that restricts a world-wide freedom of expression and the press. In this study, while comparing the rules of jurisdiction of both international legal systems the balance between the two values is evaluated within the scope of rules of exorbitant jurisdiction, libel tourism.
Benzer Tezler
- Menkul kıymetler (Türk ve Amerika Birleşik Devletleri hukukunda mukayeseli inceleme)
Başlık çevirisi yok
OĞUZ KÜRŞAT ÜNAL
- Türk Hukukunda yabancı bankaların durumu ve bankaların kuruluş, faaliyet ve sona ermesi
The situation foreign banks in Turkish law and the establisment, activity and expiration of banks
ALİ ÖNAL
- Türk ve Amerika Birleşik Devletleri vergi yargılama hukuklarında delillerin değerlendirilmesi
Evaluation of evidence in Turkish and the United States of America tax procedural laws
MEHMET TANK
- Mukayeseli hukuk ve Türk Hukukunda işsizlik sigortası
Unemployment insurance in comparative law and Turkish Law
SİYAMİ ALP LİMONCUOĞLU
Doktora
Türkçe
2006
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. FEVZİ DEMİR
- Devletler Özel Hukukunda göçmenlerin statüsü ve göçmenlere ait düzenlemeler
Status of migrants within International Private Law and legislation for migrants
SEMİHA MELİS MANİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Uluslararası Özel Hukuk) Ana Bilim Dalı
PROF. FÜGEN SARGIN